کود های شیمیایی
کود های شیمیایی (fertilizer chemical)
آمیتراز (میتاك )
گروه شیمیایی :دی أمیدینویژگیهای فیزیكی و شیمیایی : این سم خاصیت خورندگی ندارد و نسبت به گرما مقاوم است . به نظر میرسد كه اشعه ماورا بنفش , تاثیر اندكی بر پایداری ان داشته باشد در صورتی كه امیتراز به مدت طولانی درشرایط مرطوب نگهداری شود به أرامی تجزیه خواهد شد .ماندگاری در محیط زیست :امیتراز در خاك داری تهویه مناسب به سرعت تجزیه می شود . نیمه عمر ان یعنی مدت زمانی كه طول می كشد تا ماده تجزیه شود و غلظت ان به نصف غلظت اولیه برسد كمتر از یك روز است. تجزیه در خاكهای اسیدی سریعتراز خاكهای قلیایی و یا خنثی صورت می گیرد .
سمیت: LD۵۰= ۶۰۰-۸۰۰ mg/kg امیتراز برای زنبور عسل تقریبا بی ضرر است .
موراد مصرف : امیتراز یك حشره كش و كنه كش است كه برای كنترل كنه قرمز تار عنكبوتی , مینوز برگ و سپرداران به كارمیرود . این سم در پنبه علیه كرم غوزه پنبه , مگس سفید و كرمهای برگ خوار و در حیوانات برای كنترل ساس ,كنه ,شپش و دیگر افات حیوانی به كار برده می شود.
پادزهر: امیتراز پادزهر اختصاصی ندارد .
دلتا مترین ( دسیس )
گروه شیمیایی : پایر تروئید
ویژگیهای فیزیكی و شیمیایی : اگر دلتا مترین در دمای ۴۰درجه سانتیگراد نگهداری شود تا شش مته تجزیه نخواهد شد . در برابر هوا و نور خورشید مقاوم است . در فلزات خاصیت خورندگی ندارد . در محیط های اسیدی بسیار مقاومتر از محیط های قلیایی است.
ماندگاری در محیط زیست :در خاك یك تادو هفته تجزیه می شود . بقایای دلتامترین حدودا ۱۰ روزپس از استفاده از روی گیاه مشاهده نمی شود . این سم خاصیت گیاه سوزی روی محصولات ندارد.
سمیت:LD۵۰=۱۳۵-۵۰۰۰mg/kg دلتا مترین برای زنبورهای عسل سمی میباشد.
موراد مصرف : دتا مترین حشره كشی تماسی – گوارشی است كه برای كنترل حشرات مكنده سیب و گلابی , شب پره آلو, لارو اروسی فرم كلم , بید بقولات , شب پره زمستانی ( سیب و خرما) , كرم دانه خوار سیب , شپشك آرد آلو , سپرداران, مینوز لكه گرد در ختان میوه ومگس سفید خیار گلخانه ای گوجه فرنگی , فلفل , گیاهان گلدانی و زینتی به كار می رود. این سم آفات بسیاری از محصولات زراعی را نیز كنترل می كند. تاثیر سریعی روی حشرات ناقل ویروسها دارد و به همین دلیل امید است كه در آینده برای كنترل ناقلهای ویروسها به كار رود.
پادزهر: دیازپام یك پاد زهر واقعی نیست و تنها سیستم اعصاب مركزی را تسكین می دهد.
دیازینون (بازودین – دیاكاپ)
گروه شیمیایی : ارگانو فسفره
ویژگیهای فیزیكی و شیمیایی : این سم به صورت روغن بدون رنگ است . حلالیت آن در دمای معمولی محیط ۴۰میلیگرم در لیتر می باشد . نسبت به نور خورشید مقاوم بوده و در محیطهای اسیدی و قلیایی ناپایدار است تنها درزمانیكه هوا آرام باشد ( سرعت باد كمتر از km/h۱۰)میتوان گرد پاشی كرد.
ماندگاری در محیط زیست : بقایای ذیازینون ممكن است حداكثر تایكماه در محیط باقی بماند . در صورتیكه این سم در معرض هوا قرار بگیر طی حدود ۱۰روز تجزیه خواهد شد. اما در سایه اندازها بیش از سه هقته باقی خواهد ماند .
سمیت : LD۵۰=۳۰۰-۴۰۰mg/kg دیازینون برای پرندگان وزنبورهای عسل بسیار سمی است و برای ماهی ها تا حدی سمی میباشد . سمیت آن رااز راه جلد برای انسان و دام كمتر است ولی از راه تنفس خطر مسمومیت آن بیشتر می باشد لذا در موقع سمپاشی باید ماسك مخصوص به كاربرد.
موراد مصرف : دیازینون یك حشره كش تماسی بسیار موثر كه برای كنترل تقریبا هر نوع حشره ای به كار می رود . كاربردد اصلی آن در برنج , درختان میوه , تاكستان ,’ نیشكر, ذرت , پنبه , توتون, و سیب زمینی است . می توان از آن علیه جور پایان, هزارپایان , كرم پیاز, ساس گندم, گوش خیزك , لارو اروسی فرم, وسك كلرادوی سیب زمینی, كك نباتی , مگس میوه , كرم سیب, كرم ساقه خوار برنج , شته , زنجره برگ, تریپس, كنه, شپشك آرد آلود, پروانه , شب پره زمستانی و یا هر آفت باغی دیگر استفاده كرد. در منازل می توان ازآن برای كنترل مورچه , سوسك فرش , بید گوش خیزك , سوسری و آبدوزدك استفاده كرد.
پادزهر: آتروپین,توگزوگونین
فوزالن(زلن )
گروه شیمیایی :فسفر
ویژگیهای فیزیكی و شیمیایی : مادة تكنیكال آن بصورت كریستالی بدون رنگ با بوی مشابه بوی سیر است اگر فوزالن در شرایط طبیعی نگهداری شود پایدار است . با آفت كشهای دیگر سازگاری داشته و خاصیت خورندگی ندارد بامواد قلیایی از قبیل آرسنات كلسیم گوگرددار سازگاری ندارد . زمانی كه فوزالن حرارت داده می شود بخارات سمی كلر فسفر نیتروژن و اكسیدهای گوگرد آزاد می شود.
ماندگاری در محیط زیست :فوزالن آبهای زیرزمینی را كثیف و آلوده نمیكند در خاك به سرعت تجزیه می شود در ph بین ۵ و ۷ پایدار است در ph=۹ هیدرولیز می شود . تقریبا طی ۱۲ الی ۲۰ روز پس از سمپاشی آفات را كنترل می كند .
سمیت: LD۵۰ = ۱۳۵-۱۷۰mg/kg
موارد مصرف :یك حشره كش و كنه كش غیرسیستمیك است كه به درون لایه كوتیكولی گیاه نفوذ كرده و در كوتیكول برگ و پوست میوه جمع می شود ولی در هر حال به داخل گیاه انتقال نمی یابد . فوزالن در درختان میوه خزاندار ، محصولات باغی ، پنبه سیب زمینی منداب محصولات آجیلی ، مركبات میوه های هسته دار و انگور كنگر فرنگی گل رز و سوزنی برگها استفاده می شود . این حشره كش كاربرد وسیع و قابلیت كشندگی وسیع دارد و این سم بر گسترة وسیعی از آفات از جمله كنه قرمز ، تارعنكبوتی ، سیب و گلابی لاروهای روسی فرم و سوسك محصولات زراعی ، اقتصادی و همچنین شته ها ، شپشك ها و پسیل ها لارو پروانه و سخت بال پوشان نیز اثر می كند و این حشره كش لیسه سیب و سیفی جات بخصوص شته روغن چراغی و مگس خربزه را كنترل می كند .
پادزهر: اتروپیم ۲PAM
فن پرو پاترین ( دانیتول )
گروه شیمیایی :پایر تروئید
ویژگیهای فیزیكی و شیمیایی :مایعی قهوه ای مایل به زرد است كه بوی ملایمی دارد و به راحتی در حلالهای آلی معمولی حل می شود . حلالیت دراب در ۲۵ درجه سانتیگراد ۰/۳۳ppm است.
ماندگاری در محیط زیست : فن پرو پاترین در phمحیط بین ( ۶تا۸ ) و در دمای ۲۵ درجه سانتیگراد در برابر هیدرولیز مقاوم است . در خاكهای دارای تهویه تجزیه می شود. مطالعاتیكی كه در زمینه آبشویی در پروفیل خاك انجام شده نشان می دهد كه احتمالا فن پرو پاترین و بقایای آن در ببشتر خاكها آبشویی نمی شود.
سمیت:LD۵۰= ۶۶/۷mg/kg فن پرو پاترین برای ماهیها و موجودات آبزی وبرای حیات وحش سمی می باشد و همچنین برای انسان و دام خطرناك است.
موراد مصرف : این تركیب برای كنترل كنه های( دو نقطه ای , قرمز جنوبی , قرمز اروپایی ) شته های ( سیب و گل رز ) لارو چغندر قند , شپشك آرد آلود ( از جمله مراحل بلوغ شپشك آرد آلود مركبات ), زنجره سیب زمینی , پوره سپرداران , سوسك ژاپنی , مینوز لكه ای برگ , كرم دانه خوار , كنه قرمز جنوبی كاج و سن به كار می رود.
پادزهر: دیازپام ( دیازپام یك پادزهر واقی نیست و تنها سیستم اعصاب مركزی را تسكین می دهد)
روغن امولسیون شونده ( ولك )
گروه شیمیایی : هیدروكربن آلیفاتیك
ویژگیهای فیزیكی و شیمیایی : گاهی خصوصیت روغنها را بر حسب جرم مولكولی آنها بیان می كنند . روغنهای بسیار سبك خاصیت حشره كشی چندانی ندارند به عكس در صورتیكه از مولكولهای روغنی بسیار سنگین استفاده شود علاوه بر آفت ؛ گیاه میزبان هم صدمه خواهد دید . آن دسته از هیدروكربنها برای مبارزه با آفات روی گیاهان به كار گرفته می شوند كه نقطه جوش آنها دقیقا كنترل شده و عمدتاً از هیدروكربنهای پارافینی تشكیل شده باشند . خلوص روغن از نظر وجود هیدروكربنهای غیر اشباع را با درجه سولفوناسیون نشان می دهند . اگر درجه سولفوناسیون روغن ۱۰۰ باشد یعنی صد در صد از هیدروكربنهای اشباع شده تشكیل شده است . بنابراین هر قدر درجه سولفوناسیون از ۱۰۰ كمتر باشد میزان هیدروكربنهای غیر اشباع بیشتر است . درجه سولفوناسیون در تعیین روغنها برای سمپاشی زمستانه و تابستانه موثر می باشد . مثلاً روغنهای با درجه سولفوناسیون ۸۵ تا ۹۵ برای سمپاشی تابستانه و روغنهای با درجه سولفوناسیون ۶۵ تا ۷۵ برای سمپاشی زمستانه مناسبند . روغنها را به صورت امولسیون فرموله می كنند . این امولسیون را تنها یا همراه با حشره كشهای دیگر رقیق كرده و مصرف می نمایند .
ماندگاری در محیط زیست : تجزیه زیستی روغنهای امولسیون شونده توسط میكروارگانیزمهای موجود در خاك صورت می گیرد . عواملی كه می توانند بر سرعت تجزیه زیستی اثر بگذارند عبارتند از : شرایط محیطی از قبیل دما ؛ رطوبت ؛ بارندگی ؛ نوع خاك و میكروارگانیزمها .
سمیت : LD۵۰ بیشتر از mg/kg۴۳۰۰
یكی از مزایای روغنها نسبت به حشره كشها كم خطر بودن آنها برای انسان است به طوریكه باقیمانده سم روی محصولات برای انسان خطرناك نمی باشد . روغنها سمیتی برای پرندگان و حشرات مفید ندارند ولی ماهیها و زنبورهای عسل تا حدی به این سم حساس هستند .موارد مصرف : روغنها از طریق بستن منافذ تنفسی باعث مرگ حشرات می شوند . همچنین با انحلال قشر مومی جلد حشره باعث می شوند كه حشره بوسیله نیروی كشش سطحی آب گرفتار آید . اینگونه خواص روغنها در روش مبارزه با لارو پشه با پهن كردن یك لایه نازك روغن روی سطح آب مورد استفاده قرار می گیرد .
روغنها را در دفع آفات در موارد زیر بكار می برند .
۱- برای سمپاشی تابستانی بر ضد شپشك آردآلود ؛ سپردارها و شته ها .
۲- برای سمپاشی زمستانی بر ضد شپشكهای گیاهی ؛ كنه های گیاهان ؛ تخم عده ای از حشرات و بعضی از لاروهای زمستانی .
۳- بر ضد انگلهای خارجی مانند كك ؛ شپش و كنه .
۴- به عنوان حامل و حلال حشره كشها .
۵- جهت مخلوط كردن با امولسیون بعضی از حشره كشها مانند تركیبات فسفره به منظور بالا بردن اثر حشره كشی آنها .
روغنها را به صورت امولسیون فرموله می كنند . این امولسیون را تنها یا همراه با حشره كشهای دیگر رقیق كرده و مصرف می نمایند . در این صورت روغن به صورت یك ورقه نازك پایدار روی سطح سمپاشی شده باقی می ماند . باید توجه داشت كه میوه های هسته دار و نیز مركبات تا اندازه ای نسبت به روغن حساسند . به طور كلی در مورد كاربرد روغنها باید احتیاطاتی را رعایت كرد كه مهمترین آن عبارتند از :
۱- در بهار و تابستان باید قبل از سمپاشی با روغن درختان را آبیاری كرد .
۲- سه هفته قبل و بعد از سمپاشی با روغن از كاربرد گوگرد روی گیاه باید خودداری نمود .
۳- اگر روغن با سم همراه باشد باید احتیاطات مربوط به سم رعایت شود .
فرمولاسیون : امولسیون ۸۰% و ۹۰% بدون آب
پروپارژیت ( امایت )
گروه شیمیایی :ارگانو سولفاتها
ویژگیهای فیزیكی و شیمیایی : پروپارژیت یك مایع قهوه ای و چسبناك است . حلالیت آن در محصول و محل كشت محصول دارد . آب mg/lit۹۳/۱ و در استون هگزان و متیل الكل بیش از g/lit۲۰۰ است . این سم در اغلب حلالهای آلی حل می شود .
ماندگاری در محیط زیست :نیمه عمر تجزیه پروپارژیت بستگی شدیدی به نوع محصول زراعی میزان محصول و محل كشت محصول دارد .
سمیت: LD۵۰ = ۲۲۰۰ mg/kg
موراد مصرف :پروپارژیت برای پستانداران سمیت متوسطی دارد ولی برای پرندگان ، زنبول عسل حشرات مفید و كنه های شكارگر در مزرعه خطری ندارد .
موارد مصرف :پروپارژیت برای كنترل بسیاری از كنه ها از جمله كنه قهوه ای بادام ، كنه قرمز ، مركبات ، كنه زنگ مركبات ، كنه شبدر ، كنه قرمز اروپایی ، كنه نقره ای هلو ، كنه عنكبوتی توت فرنگی ،كنه عنكبوتی دو نقطه ای و كنه شش نقطه ای بكار می رود.
از پروپارژیت در گیاهان ذیل استفاده می شود :
بادام ، سیب ، زردآلو ، آووكادو ، لوبیا ، هویج ( ضد عفونی بذر) مخروطیان ، شبدر ( ضد عفونی بذر ) ذرت ( زراعی شیرین ) پنبه ، انجیر ،انگور ،رازك ، لیمو ،نعنا ، گیاهان زینتی ، پرتقال ، هلو ، بادام زمینی ،گلابی ،خرما ، سیب زمینی ، آلو ،گل رز ، سورگوم ( ضد عفونی بذر ) توت فرنگی ، چغندر قند ، در محصولاتی مانند زردآلو ، گیلاس ، و مركبات می توان بعد از برداشت و در فصل رویشی گیاه از این سم استفاده كرد .
پادزهر: پادزهر اختصاصی ندارد .
فلومترین ( بای تیكول )
گروه شیمیایی : پایرتروئید مصنوعی
ویژگیهای فیزیكی و شیمیایی :فلومترین مایع ، امولسین قابل حل در آب بوده ، رنگ آن قهوه ای روشن تا قهوه ای طلایی است . بوی آن معطر است .
سمیت : LD۵۰ = ۱۱۵-۱۱۹ mg/kg
فلومترین برای ماهیها و جانواران اكواریومی سمی می باشد .
موارد مصرف :از آن برای كنترل انگلهای خارجی از جمله كنه های مقاوم به سموم ارگانو فسفره هیدروكربنهای كلربنه و آمیدینها ، شپشهای گزنده و خونخوار و انواع جرب گاو و گوسفند و بز استفاده می شود .
نحوه مصرف :این سم به روشهای حمام ( غوطه ور كردن ) ، اسپری اتوماتیك ثابت ( دوش ) . اسپری ( سمپاش ) و اسپری دستی مصرف می شود .
پادزهر :پادزهر اختصاصی ندارد .
فرمولاسیون : امولسیون ۶%
فقط برای مصارف دامپزشكی
فنتیون ( لبایسید – بایسید )
گروه شیمیایی :ارگانو فسفره
ویژگیهای فیزیكی و شیمیایی :ماده تكنیكال یك مایع زرد یا قهوه ای روغنی است كه بوی سیر ملایمی دارد و با مواد بسیار قلیایی دیگر سازگار نمی باشد . فنتیون در دما و فشار معمولی پایدار است , اما در صورتیكه در معرض دما وشعله قرار بگیرد احتمال آتش سوزی وجود دارد. این سم باید در بطذریهای اصلی و پلمپ شده و در یك محل خشك و دارای تهویه مناسب نگهداری شود.
ماندگاری در محیط زیست :فنتیون به شدت جذب ذرات خاك می شود وبنابراین به احتمال زیاد همراه با آبهایی كه در خاك نفوذ می كنند حركت نكرده و آبشویی نمی شود . بقایای فنتیون تقریبا ۴ تا ۶ هفته در خاك باقی می ماند. این ماده نباید به دریاچه ها , روان آبها و بركه ها راه پیدا كند نباید از آن در جائیكه احتمال ایجاد روان آب وجود دارد , استفاده كرد . باید دقت كرد تا در نتیجه شستشوی ابزارهای مورد استفاده در سمپاشی و یا دور ریختن فاضلاب مربوطه آبها آلوده نشوند.
سمیت:LD۵۰=۱۸۰-۲۹۸mg/kg این ماده برای محیط زیست خطرناك است و در مورد پرندگان و ماهیها باید توجه خاصی مبذول شود.
موراد مصرف :فنتیون یك حشره كش تماسی – گوارشی با اثرات نفوذی پایدار است كه علیه بسیار ی از آفات مكنده , گزنده , خصوصامگس میوه, كرمهای ساقه بر, پشه وسن غلات بكار برده می شود . در پشه ها هم برای اشكال نابالغ ( لارو ) و هم برای اشكال بالغ سمی است. در نیشكر , برنج , ذرت علو فه ای , چغندر , میوه های هسته دار و دانه دار , مركبات , پسته و پنبه قبل از برداشت حداكثر تا دو كیلو گرم در هكتار استفاده می شود. در زیتون , قهوه , كاكائو , سیزیجات , تاك و ذرت نیز حداكثر به مقدار یك كیلو گرم در هكتار استفاده می شود.
۲pam۲, آتروپین به همراه pamپادزهر: سولفات آترو پین ,
بوتاكلر ( ماچتی)
گروه شیمیایی :كلرواستانیلید
ویژگیهای فیزیكی و شیمیایی :مایع كهربایی رنگ است . وزن مخصوص در دمای ۲۰ درجه سانتیگراد gr/ml۰۷/۱ است . حلالیت در آب در ۲۴ درجه سانتیگراد ppm ۲۳ می باشد .
ماندگاری در محیط زیست :دوره پایداری تقریبی در گیاهان یك الی سه هفته است .
سمیت:mg/kg۲۰۰۰ = LD۵۰سمیت كمی برای انسان و دام دارد .
موارد مصرف :این سم یك علف كش انتخابی سیستمیك است كه قبل از جوانه زنی اثر می كند . سنتز پروتئین ها را در در علفهای هرز كنترل می كند و به این ترتیب سبب تغییر شكل علف هرز می شود تا اینكه در نهایت گیاه از بین می رود . از این سم می توان در شالیزارها ،مناطق نهالكاری شده و گندم ، منداب ، پنبه ،كتان ،بادام زمینی و سبزیجات برای كنترل علفهای هرز یكساله برخی از علفهای هرز خانواده جگن و علفهای هرزبرگ پهن از قبیل علف شور استفاده كرد . خاك در زمان استفاده از این سم باید اشباع باشد . می توان این سم را به صورت گردپاشی مخلوط با خاك ، مخلوط با آب و غیره استفاده كرد .
پادزهر: اتروپین
اندو سولفان (تیودان- فن)
گروه شیمیایی :ارگانوكلره
ویژگیهای فیزیكی و شیمیایی : ماده تكنیكال زرد یا قهوه ای رنگ میباشد . این تركیب در آب غیر محلول است ولی در حلال های الی حل می شود .
ماندگاری در محیط زیست:ماندگاری در محیط زیست: اندوسولفان در خاك نسبتا پایدار است و نیمه عمر آن ۵۰روز می باشد . این ماده به وسیله باكتریها و قارچها تجزیه می شود .اگر اندوسولفان جذب سطحی ذرات خاك شود به كندی درخاك جابه جا خواهد شد .
سمیت:LD۵۰=۸۰-۱۱۰mg/kg برای زنبورهای عسل نسبتا سمی است و برای حشرات مفیدی از قبیل زنبورهای پارازیت , كفش دوزك و برخی از كنه ها تقریبا سمیت ندارد . این حشره كش برای انسان نسبتا خطرناك است.
موارد مصرف : اندوسولفان یك حشره كش و یك كنه كش است كه برای گستره وسیعی از حشرات و كنه ها از جمله كرم غوزه پنبه , كرم برگ خوار پنبه , پسیل گلابی , لیسه سیب , شته و نیز افات سویا سمی است . از ان می توان به عنوان یك محافظ چوب هم استفاده كرد .اندوسولفان برای طیف وسیعی از محصولات زراعی از قبیل چای , قهوه, میوه جات و سبزیجات و همچنین برنج ,غلات , ذرت,سور گوم به كاربرده می شود .
پادزهر: فنو باربیتال