معرفی هد سمپاش الکترواستاتیک (
نوشته حاضر، حاصل تحقیقات چند ساله محققان مرکز تحقیقات مهندسی جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی در طراحی هد سمپاش الکترواستاتیک و دستیابی به دانش فنی ساخت این مدل هد و سمپاش می باشد.
سالهاست که محققان برای افزایش راندمان بخش کشاورزی و مبارزه با آفات و علف های هرز به استفاده از سموم گیاهی روی آورده اند. استفاده نامناسب و بی رویه از این سموم اگرچه باعث افزایش تولید شده اما از طرف دیگر موجب کاهش کیفیت محصولات تولید شده و نیز افزایش خسارات محیطی گشته است. به همین دلیل برای بر طرف کردن این مشکل و بهبود بخشیدن وضعیت سمپاشی باغات و مزارع و نیز کاهش مصرف سم و در نتیجه کاهش آلودگی خاک و هوا، محققان سعی در باردار کردن ذرات سم در سمپاش ها نموده اند. کارشناسان مرکز تحقیقات مهندسی جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی نیز با طراحی و ساخت هد الکترواستاتیک و نصب آن بر روی سمپاش های موتوری پشتی (شکل1)، در این راه گام برداشته اند.
شکل1) سمت چپ: هد الکترواستاتیک. سمت راست: هد الکترواستاتیک نصب شده بر روی سمپاش پشتی موتوری.
با نصب این هد بر روی سمپاش های موتوری پشتی و سمپاشی مزارع و باغات توسط آن، آلودگی محیط زیست که از طریق بادبردگی ذرات سم ایجاد می شود کاملا از بین می رود و دلیل آن نیز اینست که ذرات سم باردار شده، مستقیما روی سطوح گیاهان می چسبند و این کار تنها توسط هد اسپری کننده الکترواستاتیک انجام می شود.
این هد توربو دیسکی که توسط محققان مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی طراحی شده است، دارای یک الکترود حلقوی است که می تواند با حداقل ولتاژ که از طریق موتور سمپاش تامین می گردد، محلول سم را به قطرات ریز و باردار تبدیل و با قدرت پرتاب 5/6 متری به صورت یکنواخت روی سطوح گیاهان بپاشد. با باردار شدن ذرات سم توسط این هد مصرف سم در مقایسه با سمپاش های معمولی حداقل %67 کاهش یافته و تمامی قسمت های فوقانی و تحتانی گیاه همزمان با قطرات سم پوشش داده می شوند (شکل2). در ضمن از سوختن گیاه که به دلیل تجمع قطرات سم بر روی گیاه اتفاق می افتد جلوگیری می گردد. از طرف دیگر راندمان نشست ذرات سم بر روی گیاه چهار برابر بهبود یافته و مصرف سم به 600 میلی لیتر در هکتار کاهش و مصرف آب نیز چهار برابر کمتر می گردد.
شکل2) سم خارج شده از سمپاش سطح رویی برگ را آغشته کرده و سطح پشتی نیز به دلیل باردار بودن، ذرات سمی را که از کنار آن عبور می کنند جذب کرده و به سمت خود بر می گرداند.
از دیگر مزایای هد الکترواستاتیک می توان به سادگی ساختمان، در دسترس و ارزان بودن آن اشاره کرد. این هد را می توان به راحتی بر روی تمامی سمپاش های موتوری پشتی نصب نمود. کار با آن ساده بوده و به دلیل قدرت پاشش سم و پوشش بالا در واحد سطح سرعت سمپاشی در مقایسه با دیگر سمپاش ها افزایش یافته و زمان سمپاشی کاهش می یابد.
سیستم اسپری این هد بسیار دقیق بوده و میکرونر آن قادر است تا ذرات را به طور یکنواخت خرد کند. با باردار شدن ذرات، سطح رویی و پشتی برگ توسط ذرات سم پوشش داده می شود (شکل ۳). لازم به ذکر است که جهت باردار کردن ذرات، این سیستم نیاز به منبع تغذیه و برق اضافی ندارد و نیروی لازم از شمع موتور تامین می گردد. در نهایت با باردار شدن ذرات، میزان ریزش (شره کردن) و بادبردگی سم نیز کاهش می یابد.
شکل ۳) کارتهای حساس به آب زرد رنگ بوده و در اثر برخورد ذرات آب (سم) تغییر رنگ داده و آبی رنگ می شوند. این کارتها به گونه ای نصب می شوند که یکی از آنها نقش سطح فوقانی برگ و دیگری نقش سطح تحتانی برگ را بازی کند و سپس سمپاشی انجام می شود. مشاهده می شود که هم سطح فوقانی و هم سطح تحتانی برگ محلول سمی را جذب کرده اند.
از مهمترین مزایای سمپاش های الکترواستاتیکی با هد توربودیسکی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1) افزایش راندمان در تولید.
2) کاهش آلودگی محیط زیست با جلوگیری از باد بردگی.
3) کاهش مصرف سم و آب.
4) کاهش میزان آلودگی محصولات کشاورزی به سموم گیاهی.
5) بهبود نشست سموم بر روی تمامی سطوح گیاه.
6) کاهش تلفات حشرات مفید و محصولات مزارع مجاور.
7) کاهش هزینه ها.
تهیه کننده متن: سعید مفاخری (مدیر وبلاگ).
منابع:
۱- فیلم آموزشی معرفی هد سمپاش الکترواستاتیک، تولید شده در مرکز تحقیقات مهندسی جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی.
۲- جزوه کلاسی جناب آقای دکتر اسکندر زند برای درس "علف کش ها و روش های کاربرد آنها" در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران علوم تحقیقات.
www.ake.blogfa.com www.ake.blogfa.com www.ake.blogfa.com