شیرین بیان
شیرین بیان   شيرين بيان گياه بومي ناطق مديترانه است و در ايران در اكثر نقاط كشور مي رويد . شيرين بيان گياهي است چند ساله و علفی و داراي ساقه اي بطول يك متر كه در نواحي معتدل تا ارتفاع دو متر مي رسد . واریته های آن بطور خودرو در نقاط مختلف روئیده و پرورش می یابد. برگهاي آن مركب از تعدادي برگچه هاي فدر و سبزرنگ مي باشد . گلهاي آن برنگ بنفش ، سفيد . زرد است ميوه آن مانند نيام و محتوي 5 تا 6 دانه مي باشد . گلهای آن به رنگ آبی روشن و غالباً همراه با لکه سفید رنگ است. ريشه شيرين بيان بطور خيلي عميق در زمين فرو مي رود . مقطع آنها رنگ زرد روشن دارد. ناحیه مرکزی مقطع نیز کمی تیره است. پوست ريشه قهوه اي سير وسياه است . مغز ريشه زرد رنگ بوده و طعم آن بسته بانواع مختلف تغيير مي كند . مثلا شيرين بيان اسپانيا طعم ملايم دارد در حاليكه شيرين بيان يونان داراي طعم تلخ است .           تركيبات شيميايي:   ريشه شيرين بيان داراي گلوكز ،‌ساكاروز ، آسپاراژين ، مواد آلبوميدي ،‌رزين و كمي اسانس ميباشد . ماده اصلي كه باعث شيريني اين گياه است گليسيرين خوانده مي شود .   شيرين بيان اسپانيايي (Glycyrrhiza glabra) به صورت خودرو در برخي از نقاط اروپا و آسيا مي‌رويد.  "گلي سيريزين" (Glycyrrhizin) به عنوان ماده‌اي فعال در ريشه شيرين بيان پنجاه برابر از شكر شيرينتر است.   اين ماده حاوي تركيبي به نام "اسيد گلي سيريزيك" مخلوط با نمك‌هاي پتاسيم و كلسيم است.  فرآورده‌هاي حاصله از شيرين بيان از ريشه‌ها و ساقه‌هاي زيرزميني گياه فراهم مي‌آيند. گلي سيريزين و اسيد گلي سيريزيك مهمترين مواد موجود در اين گياه هستند.   ريشه‌هاي اين گياه حاوي كومارين، فلاون، روغنهاي فرار و استرول گياهي نيز هست.   نیاز اکولوژیکی   گیاه شیرین بیان در طول رویش به هوای گرم و آفتاب کافی نیاز دارد. ریشه این گیاه در خاکهای شنی با ضخامت زیاد گسترش زیادی یافته و عملکرد آن نیز افزایش می یابد. شیرین بیان در دمای 6 تا 25 درجه سانتی گراد می روید. گیاهی نور پسند است. این گیاه به آب و مواد و عناصر غذایی کافی نیاز دارد. در مرحله گل دهی آب کافی باید به گیاه رسانده شود. برای کاشت گیاه باید از زمینهای شنی با لایه های ضخیم خاک و غنی از ترکیبات کلسیم استفاده کرد. PH خاک برای شیرین بیان بین 5/5 تا 2/8 مناسب است   خواص داروئي: شيرين بيان از منظر طب قديم ايران معتدل است . شيرين بيان را بصورت قطعات كوچك به قطر 0/5 سانتيمتر و طول 1/5 سانتيمتر بفروش مي رسانند . 1)مهمترين خاصيت شرين بيان كه جديدا كشف شده است و در آلمان و اروپا و آمريكا استفاده مي شود درمان كننده زخم معده و سرطان معده است براي اين منظور شربت شيرين بيان را تهيه كرده و هر روز بمقدار يك قاشق غذا خوري قبل از غذا به مريض بدهيد و اگر اين عمل را تا 4 ماه تكرار كنيد شخص معالجه خواهد شد . 2)براي تقويت عمومي بدن مفيد است 3)خوردن آن از پيري جلوگيري مي كند 4)براي نرم كردن سينه موثر است 5)زخم ها و تاول هاي پوست را با چاي شيرين بيان شستشو دهيد تا زود خوب شود . 6)ملين است و معمولا آنرا با گياهان ديگر مخلوط مي كنند كه انقباضات را كم مي كند 7)مدر و عرق آور است 8)براي برطرف كردن زخم و التهاب دهان ريشه شيرين بيان را بمكيد . 9)سرفه را برطرف مي كند 10)ورم معده را برطرف مي كند 11)تنگي نفس را تسكين مي دهد 12)براي درمان سوء هاضمه مفيد است 13)براي از بين بردن نفخ شكم مفيد است 14)چشم را تقويت كرده و رفع سردرد مي كند براي اين منظو از فرمول زير استفاده كنيد : 2 گرم ريشه شيرين بيان را پودر كرده و با يك گرم شكر و يك گرم رازيانه مخلوط كنيد سپس آنرا در آب خيس كرده و هر روز بخوريد. 15)براي درمان موخوره چاي شيرين بيان را به سر بماليد . 16)براي رفع بوي بد زير بغل و پا از برگ هاي شيرين بيان پماد درست كرده و در اين قسمت ها بگذاريد . 17)شیرین بیان را اگر قبل از غذا مصرف کنید برای لاغری موثر است.   18) عنوان يك داروي مسكن در پوست، اسپاسم و تورم، برونشيت، روماتيسم و روم مفاصل و به عنوان ملين استفاده مي‌شود.   19) در شيرين بيان ماده اي بنام لكوريتي جنني چالكون وجود دارد كه خاصيت دفع اسپاسم عضلات را دراست .   20) گلي سيريزين و اسيد گلي سيريزيك براي درمان زخم‌هاي گوارشي مفيد است.   21) از ريشة اين گياه را براي درمان زخم گوارشي و التهاب معده مزمن تجويز مي‌كنند (گاستريت مزمن).   22) بسياري از پزشكان فرآورده‌هاي تهيه شده برخي ديگر ريشه اين گياه را براي نارسايي اوليه فوق كليه تجويز مي‌كنند.   مضرات :   استفاده زياد از شيرين بيان براي طحال مضر است و اگر مي خواهيد از شيرين بيان براي برطرف كردن بيماري و براي مدت طولاني استفاده كنيد بهتر است آنرا با كتيرا بخوريد .   البته هميشه بايد شيرين بيان را با احتياط مصرف کرد. چون ماده گلي سيريزين و اسيد گلي سيريزيك موجود در آن مي‌تواند به غدد فوق كليه آسيب رساند