آترازین
آترازین   آترازین علف کشی است که به صورت انتخابی رشد علف هرزهای با برگ پهن را کنترل میکند مانندvelvetleaf,pig weed, cochlebur و برخی از علفهای هرز معین در مزارع غلات وذرت .   کنترل انتخابی به این معناست که برخی از علفهای هرز معین و گزینش شده کنترل شده و رشد انها متوقف می شود که البته این امر بایستی با کمترین میزان خسارت به گیاهان مفید باشد که معمولا همان غلات می باشند .غلات و ذرت نسبت به اترازین مقاومت خوبی نشان می دهند. در سال 1959 اترازین به عنوان یک علف کش کنسانس پذیرفته شد و این ماده همچنان به صورت گسترده استفاده می شود چرا که با کارایی خوب وصرفه خوب اقتصادی بسیاری از علفهای هرزه را مهار می کند استفاده از این علف کش می تواند با استفاده از متدهای جدید کشاورزی و پرورش غلات وذرت کاهش یابد.   اترازین یک علف کش با فرمول شیمیایی :   2-chloro-4-ethylamino-6-isopropylamino-1-3-5-triazinre   یکی از پر مصرف ترین علف کشها در شمال امریکا ست تنها در امریکا بیش از 50 میلیون کیلو گرم از این ماده استفاده می شود که جهت سم پاشی 25 میلیون هکتار است پس مانده های این علف کش در ابهای زیر زمینی و همچنین رودخانه ها به عنوان dealkylationیافت می شوند .   نیمه عمر اترازین در خاک حدود 4 روز است ولی این مقدار به طور معمولی می تواند تا 385 روز در مناطق خشک و شنی افزایش یابد .در آب خالص نیمه عمر اترازین 3 روز است .این نیمه عمر در آب دریا 30 روز است ودر ته نشینهای دریایی 35 روز و در حیوانات مهره دار کمتر از 72 ساعت است .   تاثیر آترازین روی چاههای زیر زمینی پس از استفاده در مزارع:   آترازین بعضی مواقع درابهای زیر زمینی یافت می شود دربیشتر مواقع منبع اترازین درچاهها درابتدای دیواره بالایی چاه وجود دارد که از همان قسمت وارد چاه شده و ابها را   الوده میکند اترازین جهت استفاده در مناطقی که سطح آب بالاست پیشنهاد نمی شود که در این صورت ترکیب شدن اترازین با خاکهای سطحی باعث می گردد چون اترازین وارد ابهای زیر زمینی شود . مصرف اترازین برای چاههایی که کمتر از 50 فوت عمق دارند منع شده است .   بین آترازین وآب آشامیدنی رابطه وجود دارد و تاثیر منفی آترازین روی آب چیست   به علت اینکه اترازین در امریکا به طور گسترده به مصرف میرسد وسالانه بین2.1 تا2میلیون اکرس از زمینهای غلات و ذرت بوسیله این علف کش متداول سم پاشی می شود بنابر این وجود ارتباط بین آب اشامیدنی و اترازین اثبات شده است .پس از اینکه اترازین سم پاشی شد میزان عملکرد ان بوسیله میکروبهایی که درون خاک موجود می باشند واز ان به عنوان منبع انرزی استفاده می کنند کاهش می یابد و با استفاده از آب تجزیه می شوند .میزان زمانی که اترازین در سطح بالایی خاک وتحت شرایط هوای گرم و نمناک میتواند به عنوان علف کش عمل کند 60 روز است که این نیمه عمر نسبت به سایر علف-کشها قابل توجه است .   اترازین معمولا درخاک کندتر اثر خود را از دست می دهد وباعث الودگی آب می شود و به خاطر گستردگی منابع زیر زمینی الودگی آب توسط اترازین مهم است .EPA یا سازمان حفاظت محیط زیست میزان اترازین موجود در آب سالم اشامیدنی را150 ppb برای یک استاندارد جهانی در نظر گرفت .اگر میزان اترازین کمتر از این مقدار باشد آب اشامیدنی سالم است ولی اخیرا این سازمان میزان اترازین را تا مقدار 3 ppb کاهش داده است .   هم اکنون برخی از ابهای زیر زمینی در منطقه کانکاس امریکا بیش از این مقدار اترازین در خود دارند این در حالی است که در منطقه شرق این قسمت مهمترین منبع اب ابهای زیر زمینی و سطحی است و همین امر باعث افزایش نگرانیها در مورد استفاده از اترازین شده است .   تاثیر آترازین روی پرندگان   میزان زیان اترازین روی پرندگان در محیطهای طبیعی زیاد و چشمگیر است و در سطوح مختلف برای مثال در سطحoral LD -50 values were >2/000 mg/kg اترازین با تاثیر بر روی محیطهای ابی ومناطق مرطوب و ارگانیزمهای طبیعی و زنجیره های غذایی می تواند سمیت خود را برای پرندگان اعمال کند.با این حال هنوز میزان تاثیر غیر ستقیم سمیت اترازین بر روی پرندگان با تاثیر بر روی حشرات تائید شده نیست و تحقیقات لازم انجام نشده وهمین امر ممکن است باعث به خطر افتادن برخی گونه ها و مشکلاتی در اینده شود به همین جهت تحقیقات بایستی دامنه وسیع تری داشته باشدو گسترش تحقیقات به دانه ها حشرات واثر اترازین بر روی پرندگان دانه خوار از این طریق معین می گردد.   جوجه های خانگی به سرعت میتوانند اترازین را با کمک قسمتی از فرایند n-dealkylation که همراه با هیدرولیز نیز هست متابولیز کند. n-dealkylationمعمولا در گروه های اتیل امینو صورت می گیرد و همین امر باعث کاهش محصولات میشود .   در تحقیقات شهر ویترو حتی پرندگانی نیز که دچار بیماریهای کبدی بودند به میزان قابلتوجهی اترازین ترشح میکند .کبد پرندگان نیز پسمانده اترازین غیر قابل استخراج را که درگیاهان غلات تجمع یافته اند به صورت ترکیبzholoro mono7- dealkylated compoand ترشح میکنند و سپس انها رابه 2 هیدروکسی متابولیز مینماید .در جگر غازها نیز انزیمی وجود دارد که میتواند با قسمتی از فرایندn-dealkylated وهیدرولیز مقداری از اترازین را به هیدروکسی اترازین تبدیل نماید این فرایند به نسبت کارایی یشتری نسبت به پرندگان دیگر از خود نشان می دهد و بلافاصله با فرایند n-dealkylated هیدروکسی اترازین به مواد دیگری تبدیل میکند مانند deethylatrazin,deisopropylatrazine که البته هر دو از مشتقات هیدروکسی ها هستند.   سمیت آترازین روی انسان و حیوان   میزان سمیت مواد شیمیایی به طرق مختلفی اندازه گیری می شود و میزان سمیت یک ماده بر روی یک گونه خاص به عنوان مثال پرستوها بایستی اندازه گیری شود به عنوان مثال : تاثیر سمیت اترازین بر روی موشها در ازمایشگاه 5 mg/kg و100است .   اگر میزان سمیت را بر روی انسان نیز همانند سمیت اترازین بر روی موشهای ازمایشی در نظر بگیریم یک انسان 150 پوندی با احتمال 50درصد در اثر مصرف 75 /پوند اترازین خواهد مرد .مقدار نیم پوند نمک یا 5.2اونس اسپرین نیز میتواند با همان احتمال باعث مرگ بر اثر مسمومیت شود.   البته تاثیر اترازین بیشتر بر روی علفهای هرز است واثرات سمی کمی برای حیوانات دارد واترازین با متوقف کردن چرخه فتوسنتزدرگونه های گیاهی حساس نسبت به اترازین عمل می کند .   تاثیرات منفی و مرگبار آترازین   اترازین درا******************یستمهای زمینی باعث متوقف شدن فتوسنتز در دانه ها وحتی تاثیر بر روی برخی گیاهان زراعی می شود تنزل فتوسنتزدر گیاهان معمولا بسیار سریع است حتی اترازین می تواند بیش از یک سال ویا یک فصل زراعی در زمین باقی بماند. تمام موجودات زنده درون خاک در صورتی که حضور اترازین به مدت کوتاهی باشد تحت تاثیر کمتری قرار می گیرد .اما در صورت حضور طولانی اترازین تاثیر بر روی موجودات قابل توجه است برخی از گونه های حساس از گیاهان ابزی در صورت استفاده اترازین به مقدارug/l 1تا5 دچار زیانهایی با درجات مختلف می شوند . با این وجود برخی معتقدند که میزان اثرات منفی اترازین بر روی این گونه ها چندان موثق نیست واطلاعات کافی هنوز جمع نشده است .   تحقیقات انجام شده بر روی گیاهان ابزی در شهر چساپیک نشان می دهد که در صورت استفاده اترازین به اندازه ug20تاثیر ان غیر مستقیم بوده به طوری که میتوان از ان چشم پوشاند اما در صورت استفاده اترازین بین 94تا500ug تاثیر ان بیشتر بوده و بر روی زنجیره غذایی گیاه خواران تاثیر منفی می گذارد .   پرندگان نیز نشانه هایی از تاثیر منفی اترازین نشان میدهند ولی هنوز مدارک موثق در این زمینه وجود ندارد دهند.حدس زده میشود که تاثیر اترازین بر روی پرندگان بیشتر غیر مستقیم وبا تاثیر بر روی حشرات و پرندگان دانه خوار است.داده ها نیز در مورد پستانداران نیز چندان کافی نیست ولی تحقیقات بر روی حیوانات خانگی وازمایشگاهی نشان میدهد که پستانداران مقاومت نسبی در برابر اترازین دارند.   تاثیر روی گیاهان زینتی و بی مهرگان   اترازین در مرحله اول از طریق ریشه ها و در مرحله دوم از طریق برگها جذب می شوند وسپس از طریق جریان توده ای اوندها پخش می شوند ودر سر تا سر گیاه جریان می یابند و پس از ان در مریستمهای راس تجمع یافته وسپس دفع میشوند.   مهمترین عامل تاثیر گذار در اختلال فتوسنتز ان است که اترازین با جلوگیری از جریان الکترونها در فتوسیستم 2 مانع از فتوسنتز می گردد که این ممانعت مانع از تثبیت دی اکسید کربن می شود ممانعت در عمل صحیح فتوسیستم 2 باعث کاهش میزان کربن وافزایش تولید دی اکسید کربن در برگها میشود که متعاقب ان بسته شدن روزنه ها و متوقف شدن تعرق را به دنبال دارد.   اترازین در برخی از گیاهان مقاوم به ترکیبی از هیدرو اترازین و امینو اسید متابولیسم میشود .برخی از گیاهان می توانند هیدرواترازین تولیدی را بوسیله dealkylationهای زنجیرههای جانبی وبا هیدرولیز کردن گروههایی از امینو اسیدها درون حلقه های دی- اکسید کربن تقلیل کنند.   گیاهان مقاوم به اترازین میتوانند قبل از ورود آترازین به درون چرخه فتوسنتز اثر انها را کاهش دهند. برای مثال غلات با استفاده از آنزیم:   2,4dihydroxy-7-methoxy-1,4(2h)berzoxazin-3[4h]one می توانند آترازین را به هیدرو اترازین غیر سمی تبدیل کنند .   در گیاهان حساس مثل جو دو سر و خیار و یونجه که قادر به خنثی کردن اثر سمی اترازین نیستند تجمع اترازین باعث از بین رفتن کلروفیل انها و در نتیجه مرگ انها می شود.غلات وذرت خوشه ای 50 درصد از اترازین تجمع یافته را از خود دفع کرده و مقدار باقی مانده را نیز به صورت پس مانده های نا محلول در می آورند که قابل هضم برای گوسفند وموش نیست .   این نتایج درنهایت نشان میدهد که متابولیسم نا بجای آترازین درون گیاهان و حیوانات ایجاد نمی شود ولی در نهایت باعث خسارتهای microbial می شود.باقی ماندن طولانی آترازین در محیط باعث کاهش در میزان تولیدات غلات می شود .در اصل مواد هیدروکسی شده مشابه که در خاکهایی که توسط اترازین به مدت طولانی سم پاشی شده اند و قابلیت باقی ماندن در محیط را حتی پس از دوازده ماه استفاده از علف- کشها را دارند ممکن است وارد گیاهان خوراکی شوند که در همان خاکها کشت شده اند.   برای مثال به مدت بیست سال به طور متوالی اترازین به یک مزرعه کشت غلات خورانده شد و میزان ان بین 4 تا 2 برای هر هکتار بود. خاک برداشته شده پس از 12 ماه بعد از اخرین سم پاشی شامل اترازین ug/kg dry weight 55و هیدروکسی اترازین 296 ug/kg وانواع متنوعی از monodealkylatedها وهیدروکسی های مشابه مثل   ,deethylhydroxyatzazin at17ug/kg,deethylatrazin at 14ug/kg,   deisopropylhydroxyatrazine at 23ug/kg بود. برای جوانه های جو دو سرکه در این زمین کشت شده بود شاملug/kg fresh weight 64 تا73 هیدرو اترازین است وug/kg deisopropylhydroxyatrazine 84 تا116 بود.   نتایج مشابه نیز در مورد گیاهان تیمو تاوس (یک نوع گیاه در اروپا و یک نوع علف)بدست آمده. در مناطقی با فصلهای طولانی زراعی کشت همزمان سوی بینها که پس از درو غلات جهت علوفه و دانه انجام گرفته نتایج رضایت بخشی را به دنبال داشته است و میزان تاثیر آترازین درانها کم بوده .   در شرایط هوایی گرم بارانهای خوب دائمی وخاکهای شنی سوی بینها می توانند به خوبی پس از غلات کشت شوند(14تا20 هفته پس از اخرین سم پاشی بوسیله اترازین )که در این زمان میزان اترازین به مقدار نرمال و طبیعی جهت کنترل علف هرزه خواهد بود.که مقدارنرمال اترازین باید بین12.1تا 48.4 کیلو گرم در هکتار باشد. رویش دانه های گونه های حساس به میزان 50 درصد در خاکهای سم پاشی شده بوسیله اترازین کاهش می یابد .   گیاه خردل حساسیت بسیار زیادی را از خود نشان داد و پس از مدت کوتاهی از جوانه- زدن مرد و میزان باقی مانده اترازین در پس مانده های گیاه در خاک دارای نشانه هایی از همان مقدار اترازینی است که در خاکهای شنی پوشیده شده است. مقدار کاهش جوانه زنی دانه ها در خاکهای سم پاشی شده بوسیله اترازین نیز به میزان25/تا 46/در نوعی عدس (lentil lens esulenta) و نوعی نخود فرنگی(pea pisum sativum) ونوعی نخود(gram cicer arientinum) ثبت شده است.   بسیاری از گونه های بالغ علفی نسبت به اترازین مقاوم هستند ولی حساسیت زیادی برای جوانه زنی نشان میدهند. میزان جوانه زنی 3 گونه بسیار حساس از 8 گونه ای که مورد بررسی قرار گرفته اند بشدت تحت تاثیر قرار گرفته اند.(در خاکهایی که میزان اترازین ان 1.1 mg اترازین در کیلو گرم بوده است)   خاکهای قارچی وباکتریایی اترازین را از محیط شیمیایی و فیزیکی اطراف خود بوسیله عاملهای ما بینx 87 x 132جمع می کند .اترازین میزان رشد قارچهای خاکی را از گونه های مختلف متوقف می کند شامل رایزوکتونیا سولانی اسکلروتیوم رلفسی فوزاریومspp ومیزان رشد گونه های دیگر را که بر خلاف فوزاریوم رشد میکنند تحریک می کند.   میزان توقف رشد این قارچها ممکن است باعث افزایش میزان تولید برخی گیاهان در کشتهای بعدی گرددواین مسئله به میزان پس مانده هایی که در خاک باقی می ماند وهمچنین به سازگاری این پس مانده ها با کشت بعدی بستگی دارد .   در درخت خردل جوانه زنی بذر 50درصد کاهش می یابد و در مدت کوتاهی می میرد . در جو اترازین به میزان50 ug/kg ودر گندم اترازین به میزان110 ug/kg ودر جو دو سر اترازین به میزان70 ug/kg باعث کاهش جوانه زنی بذر به میزان 50درصد وسپس مرگ می شود.   در کشت گندم اترازین علاوه بر تاثیر روی علفهای هرز در مناطق خشک نیز بر روی گندم تاثیر می گذارد .در سوی بین اگر 8 هفته از اخرین سم پاشی بوسیله اترازین بگذرد هیچ اثر منفی بجا نمی گذارد در این گیاه حداقل10هفته باید از اخرین سم پاشی بوسیله اترازین گذشته باشد تا میزان جوانه زنی ان قابل توجه باشد.   خطر استفاده ازآترازین بر روی گندم و سوی بین   در خشکسالی سرعت عمل علف کشها کاهش می یابد.ph خاک اثر عمیقی بر روی فعالیت شیمیایی علف کشها دارد از جمله میزان سرعت بی اثر شدن انها ومیزان تاثیرگذاری آن.   آزمایشها با علف کشها در خاکهای مختلف باph های مختلف انجام شده است در مزرعه برد فورد در چندین سال متوالی تمامی این ازمایشها بر روی غلات و سوی بین بوده است .   علف کشهای ازمایشی شامل آترازین و پیک وپورسوت و اسکپتر و چند علف کش دیگر بوده است. هیچ یک از علف کشهای ازمایش شده باعث ایجاد خسارت به محصول و غلات درph های مختلف نشده است با این حال اترازین باعث کاهش محصول در سوی بینها در هر دو سال ازمایش شد بزرگترین خسارت محصول در سال 2000 اتفاق افتاد که آترازین برای محدود کردن علفها در طرح بزرگ لیمو ترش در سال 1999 استفاده شده بود.   در این طرح میزانph خاک در 1 اینچ بالای خاک برای رشد لیمو مناسب است .(تا زمانی که تنها لیمو کشت شود و گیاه دیگری در محیط نباشد )1اینچ بالای خاک منطقه ای است که در ان اترازین بسیار فعال است میزان حلالیت اترازین به شدت وابسته به میزان phخاک است درph های پایین میزان حلالیت اترازین کاهش یافته ودرph های بالا افزایش یافته بنابرین مقدار کمتری از ان معادل میزان بیشتری از ان درph های خنثی کارایی دارد.   میزان آترازین مورد استفاده در این طرح کم بود ولی به علت بالا بودنph همین مقدار کماترازین نیز برای آسیب رساندن به گیاهان کافی بود با این که محصول به واسطه اترازین اسیب دید باز هم میزان محصول بیش از 50bu/acreبود. به علت خشکسالی در ماههای تابستان پاییز و زمستان در میسوری و به علت شرایط خاک در ازمایش انجام شده میزان پخش اترازین باعث ایجاد خسارت در محصول در سال 2000 شد.   اگر ما شرایط برابر را در نظر بگیریم و باتوجه به میزان خشکسالی سالهای اخیر و مشاهدات سال 1999و2000 درست باشند بنابراین برای کاشت محصول بایستی به شرایط زمینهای زراعی با توجه به رده بندی انها توجه داشته باشیم وتصمیم صحیح را اتخاذ کنیم میزان سنجش اثر دارو میتواند ابزار مناسبی جهت یک تصمیم صحیح باشد به همین منظور مقداری از خاک مزرعه را در فنجان ریخته وخوب هم می زنیم و در ان مقداری دانه گندم می کاریم و اگر لازم باشد یک ذره مرطوب کرده و می گذاریم جای گرمی بماند و همین کار را نیز با مقداری خاک که علف کشهای رسوبی در ان وجود ندارد انجام می دهیم به محض اینکه نشانه های رشد دانه ها دیده شد باید دقت شود که ایا میزان رشد دانه ها در فنجان مزرعه کمتر یا بیشتر از فنجانی است که هیچ گونه علف کشی ندارد اگر میزان رشد دانه در فنجان دارای اترازین کمتر باشد نشان دهنده این است که اترازین تاثیر منفی برروی رشد گیاهان دارد.   آندسته از زمینهایی که کود نیتروزن دریافت کرده اند در معرض خطر کمتری برای آسیب از آترازین هستند . زمانی که کود نیتروزن در خاک به نیترات تبدیل میشود مقداری اسید ازاد شده و phخاک کاهش می یابد. کشت اولیه میتواند گزینه ای برای کاهش میزان خطر اسیب به محصولات پس از استفاده از اترازین باشد.این کار باعث امیخته شدن میزانph بالای سطح با میزانph کم سطح زیری خاک میشود بنابراین باعث کاهش میزان حلالیت مواد سمی باقیمانده از اترازین در خاک میشود.   سوی بینهای کشت شده در سال 2004 ممکن است در خطر آسیب در زمینها باشد با وجود اینکه خشکسالی ممکن است زودتر از سال 2000 شایع شود با این وجود اگر میزان رطوبت خاک مناسب وکافی باشد میزان از کار افتادگی علف کشها در زمستان و در دمایی کمتر اهسته تر خواهد بود.همانطور که در بالا گفتیم ازمایش در روی خاکهای درون فنجان میتواند به شما برای تصمیم درست کمک کند .   چرا با آنکه آترازین برای ما مشکل ایجاد میکند آن را مصرف میکنیم متوقف کردن مصرف آترازین باعث کاهش برخی آلودگیها و مشکلات میشود اما باعث ایجاد برخی دیگر از خطرهای سلامتی و محیطی میشود چرا که غلات و ذرت خوشه ای بایستی تاوان عدم استفاده از کنترل کننده های علف هرز را بپردازند و با توجه به تکیه بیش از حدکشاورزان به علف کشها مشکلات دیگری نیز ایجاد خواهد شد.   افزایش تولید یا کشت و زرع و کنترل علف کشها باعث افزایش فرسایش خاک بوسیله آب وباد می شود علف کشها معمولا کمتر باعث کنترل علف های هرز شده و باعث صدمه به محصولات غلات و ذرت خوشه ای می شوند یعنی اگر بجای آترازین این علف کشها را استفاده کنیم مشکل ایجاد می شود . علاوه بر ان استفاده از علف کشها باعث مشکلات محیطی پیچیده ای و نگرانیهایی در مورد سلامتی می گردد .   آترازین که بیش از سی سال است مورد استفاده قرار می گیرد در طی تحقیقات انجام شده بسیار بهتر از سایر علف کشها نشان می دهد واز علف کشهای جایگزین بهتر است . به نظر می رسد که میزان ریسک استفاده نزدیک به صفر باشد ولی این مسئله چندان به واقعیت نزدیک نیست زیرا هر اقدامی از سوی بشر باعث ایجاد خطرهایی ناخواسته با شدتهای مختلف میگردد جامعه هیچگاه استفاده از نیروهای برق اشعه ایکس یااتومبیلها را به خاطر خطرهایی که به همراه آنهاست منع نکرده ولی انسانها توصیه می شوند تا با استفاده صحیح ازابزار واگاهی کافی نسبت به گزینه های پیش روی بیشترین استفاده از منابع خود داشته باشند . شاید باید این مسئله نیز در مورد مدیریت کشاورزی و استفاده از مواد شیمیایی مختلف مورد دقت قرار گیرد .               منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )