کاهش خسارت خشکسالی در گندم دیم

آفات كلزا كلزا ميزبان تعداد زيادي از حشرات و بيماری هاي گياهي مي باشدو حشرات آفت كلزا در وهله اول آفات خاص خانواده گياهي Crucifer محسوب مي شوند. تعداد آفات مورد نظر بسيار زياد بوده ولي مهمترين آفات آن شامل: كك هاي نباتي- كه بذور كاشتني بايد با حشره كش ها ضدعفوني شوند تا از آلودگي به ابن حشرات بالغ اين آفات كاسته شود-، كك ساقه كلم يا Phylliodes chrysocephala يكي از مهمترين آفات كلزاي زمستانه در اروپا محسوب مي شود كه بالغين آن نه تنها روي برگ ها ايجاد سوراخ مي كنند بلكه لاروها نيز داخل ساقه و قاعده گياه ايجاد تونل مي نمايد. سرخرطومي هاي ساقه Ceutorhynchus napi و C. pallidactylus داخل ساقه تونل حفر نموده و آفت زمستاني كلزا در اروپا هستند. پروانه هاي آفت مانند شب پره پشت الماسي Plutella xylostella ، Mamestra configurata و Loxostege sticicalis نيز در اروپا به كرات ديده مي شوند ولي در كانادا با تغذيه از برگ و غلاف ها خسارت شديدي وارد مي كنند. سوسك هاي پلن خوار نيز از جوانه ها و گلهاي كلزاي زمستانه و بهاره تغذيه مي كنند كنترل شيميايي اين آفات با توجه به گلدار بودن مرحله خسارت و وجود زنبورعسل و حشرات مفيد ديگر بسيار مشكل و پيچيده است. سرخرطومي غلاف Ceuthorynchus assimilis يك آفت اقتصادي در كلزاي زمستانه در اروپا است اما مگس غلاف هم به كلزاي بهاره و هم زمستانه حمله مي كند. هردو آفت تخم خود را درون غلاف ها گذاشته و لارو روي بذور رسيده تغذيه مي كند. سن هاي Lygus مانند Lygus elisus و L. lineolaris اخيرا خسارت اقتصادي به محصول بهاره در كانادا وارد مي كنند. در حآلي كه L. rugulipennis به گياهچه هاي تابستانه در سوئد حمله مي نمايد. مگس ريشه يا گونه هاي Delia spp. خسارت اقتصادي به مزارع كلزاي بهاره در غرب كانادا وارد نموده كه تخم هاي آفت در قاعده گياه گذاشته شده و لاروها درون ريشه در زمان گلدهي و بذر دهي گياه تونل حفر مي كنند. جمعيت بالاي گونه هاي شته خسارت مستقيمي با تغذيه از شيره گياه وارد مي كنند. در مناطق خشك اين شته ها بندرت در كانادا مهم هستند ولي انتقال ويروس هاي گياهي به خصوص در چين آنها را مهم جلوه مي دهد. 1) شته جاليز Aphis gossypii Glover ميزبان ها: آفت بسيار پلي فاژ بوده و به خصوص روي گياهان خانواده هاي كدوئيان و پنبه و همچنين مركبات ديده مي شود. از سبزيجات ميزبان آفت خربزه، خيار، بادمجان و توت فرنگي نام برده مي شود.خسارت: تغذيه از شيره گياهي و توليد عسلك، انتقال ويروس هاي مهم گياهي مانند تريستيزاي مركبات از خسارت هاي آفت مي باشد.شكل شناسي: حشرات بالغ بالدار زنده زا داراي سر، سينه و كرنيكول سياه رنگ و شكم به رنگ اي مختلف است. اين شته حدود 2 ميلي متر طول دارد حشرات بي بال زنده زا به رنگ هاي مختلف اغلب سبز مايل به زرد و گاهي سياه و داراي كرنيكولي سياه رنگ است. پوره ها در اندازه هاي مختلف كوچكتر از فرم بالغ و با رنگ هاي متفاوت از زرد كمرنگ تا سبز روشن مي باشند.زيست شناسي: شته معمولا بكرزا است ولي در بعضي مناطق داراي سيكل زندگي دو ميزبانه و ميزبان اوليه آن شامل كنف ، عناب و كاتالپا هستند. اين شته مي توان گرماي تابستان را تحمل كند و تا 60 نسل در سال داشته باشد. حشرات بالغ مورد توجه مورچه ها هستند. زمستانگذراني به صورت تخم روي ميزبان ثانويه مي باشد. 2) شته مومي كلم Brevicoryne brassicae شته مومي كلم در سال 1317 خواص بار توسط افشار شرح داده شده است. اين شته در تمام مناطق كشور ديده شده و روي كلم، شلغم، تربچه و چليپائيان تغذيه مي كند. شكل شناسي: شته ماده بي بال به رنگ سبز تيره يا روشن و پوشيده از موم است. سر شته تيره و لكه اي تيره رنگ از سر تا روي شكم كشيده شده است. شاخك شش بندي، كرنيكول ها اي تيره و طول بند سوم شاخك دو برابر بند چهارم است. انتهاي بدن 5 يا 6 مو وجود دارد ماده هاي بالدار به رنگ سبز و پوشيده از موم، سر و سينه خاكستري تيره و لكه تيره از سر تا شكم كشيده شده است. كرنيكول ها اي و دم به رنگ سبز تيره است. طول بند سوم كمي از دوبرابر بند چهارم بلندتر است. شته به برگ، ساقه و گل هاي گياه ميزبان خسارت وارد كرده و محصول را كاهش مي دهد. قاشقي شدن برگ ها و پيچيدگي از علائم خسارت اين شته است. توليد عسلك ودر نتيجه جلب قارچ هاي فوماژين از ديگر علائم خسارت مي باشد . زيست شناسي: در فصل پاييز شته هاي بالدار روي خاك و نزديك طوقه بوته كلم و گل كلم جمع شده و سپس افراد نر و ماده بوجود مي آيند. پس از جفتگيري حشره ماده 3 تا 4 تخم روي دمبرگ ها و يا سطح زيرين برگ هامي گذارد كه اين مرحله دياپوز و زمستانگذراني آفت است. در بهار تخم ها تفريخ شده و شته ماده موسس به صورت بكرزايي توليد مثل مي كند. هر شته ماده 80 تا 100 پوره مي زايد در فصل تابستان شته داراي چندين نسل است در شرايط مناسب تا 20 نسل در سال گزارش شده است. شته همچنين ناقل بيماري ويرسي در كلم مي باشد. مبارزه با شته ها :استفاده از نوارهاي رنگي زرد رنگ چسبناك توصيه مي شود مبارزه شيميايي بااستفاده از سموم سيستميك صورت مي گيرد كنترل بيولوژيك با استفاده از پارازيتوئيدها و شكارچي ها و همچنين قارچ هاي بيماريزا انجام شده و از اقدامات زراعي مي توان به از بين بردن علف هاي هرز ميزبان آفت اشاره نمود.مبارزه بيولوژيك : لارو مگس هاي خانواده Syrphidae، زنبوران پارازيتوئيد، كفشدوزك ها، شير شته يا Chrysopidae، قارچ هاي بيماری زا مانند Verticillium lecani در مبارزه بيولوژيك كاربرد دارند . استفاده از سمپاش هاي الكترواستاتيك كه سم را به صورت سوپانسيون در مي آورد و به ذره سم بار الكتريكي مي دهد باعث آغشتگي كامل گياه به سم مي شود. 3) عسلك پنبه Bemisia tabaci Gennad خسارت: اين سفيد بالك ناقل بيش از60 ويروس مختلف كه بسياري از اين ويروس ها بسيار خسارت زا هستند. همچنين تغذيه مستقيم آفت با تغذيه از شيره گياهي باعث ايجاد علائمي مانند نقره اي شدن برگ ها، زردي برگ ها و رسيدن ناهماهنگ ميوه هاي جاليز مي شود. حشرات بالغ با ترشح عسلك، گياهان را چسبناك نموده و محلي مناسب براي قارچ هاي ساپروفيت آماده مي سازند. ميزبان ها: اين سفيد بالك داراي دامنه ميزباني وسيعي است كه به بيش از 500 گونه گياه از 63 خانواده حمله مي كند. ميزبان هاي آفت شامل آووكادو، كلم بروكلي، كلم، كلم چيني، خيار، بادمجان، انجير، لوبيا، گواوا، پنبه، كاهو، رز، سويا، كدو، سيب زميني شيرين، گوجه فرنگي، هندوانه و غيره مي باشند. همچنين علف هاي هرزبسياري ميزبان اين آفت محسوب مي شوند.شكل شناسي: حشرات بالغ سفيد حدود يك ميلي متر طول ، پوشيده از موم سفيد رنگ و شبيه سفيد بالك گلخانه مي باشد. تشخيص اين دو سفيد بالك در مزارع بسيار مشكل است ولي تفاوت هاي كمي با هم دارند. براي مثال بال در عسلك پنبه به صورت شيرواني روي بدن و كمي دور نگه داشته مي شود كه بدن زرد كمرنگ حشره مشخص است، حشرات بالغ تخم هاي خود را به طور تصادفي به صورت منفرد يا مجتمع معمولا زير سطح برگ ها مي گذارند در صورتي كه سفيد بالك گلخانه تخم هاي خود را به صورت نيم دايره مي گذارد. البته لازم به ذكر است كه روي برگ هاي مسطح تر مانند فيكوس تخم هاي عسلك نيز به صورت نيم دايره مي باشد. چهار مرحله غير بالغ حشره شامل سنين پورگي همه غير فعال هستند. ظاهر آنها بسته به نوع ميزبان متفاوت است ولي معمولا زرد رنگ و در انتها نوك تيز تر از سفيد بالك گلخانه مي باشند. مرحله چهارم قبل از بلوغ يا شفيرگي عسلك داراي دو لكه چشمي قرمز رنگ است. زيست شناسي: اين سفيد بالك داراي مراحل تخم، چهار سن پورگي و بالغ مي باشد. زمان تكميل هر سيكل به طور متوسط 70-15 روز بسته به شرايط محيط و ميزبان طول مي كشد. در تحت شرايط كنترل شده آفت مي تواند در دماي 30 درجه سانتيگراد در 17 روز سيكل خود را كامل نمايد. نسل هاي آفت نيز معمولا با هم همپوشاني دارند. تخم آفت داخل بافت مزوفيل يا بافت هاي داخلي زير برگ هاي بالاي گياه گذاشته مي شود. اين تخم ها با پيوستي به برگ متصل مي شوند. تخم ها در ابتدا سفيد بوده ولي بعدا و قبل از تفريخ اي مي شوند. حشرات ماده 300-28 تخم بسته به شرايط محيطي و ميزبان مي گذارند. در دماي 32 درجه سانتيگراد انكوباسيون تخم 5 تا 22 روز طول ي كشد. دماي پايين مرگ و مير را بالا مي برد و رطوبت نيز در زمان انكوباسيون و مرگ و مير تخم ها نقش دارد. پوره سن اول بعد از خروج از تخم مسافت كمي حركت كرده و محلي براي تغذيه پيدا مي كند. در محلي كه پيدا مي كند سه سن پورگي غير متحرك را طي مي نمايد. پوره ها تخم مرغي و كرمي رنگ و كل دوره پورگي 4-2 هفته طول مي كشد. حشرات بالغ در اوايل صبح ظاهر شده و در ساعات ابتدايي جفتگيري مي كنند. طول عمر حشرات بالغ بين 6 تا 55 روز است. ممكن است توليد مثل بدون جفتگيري نيز ديده شود كه حشرات ماده جفتگيري نكرده به صورت بكرزا توليد تنها حشرات نر كند. مبارزه با سفيد بالك ها :روش مناسبي براي كنترل سفيد بالك ها وجود ندارد مرگ و مير تخم ها معمولا كم است. آب و هوا و شكارچي ها مراحل پورگي ابتدايي را به شدت كاهش مي دهند ولي روي ساير مراحل اثر كمي دارند. در گذشته با استفاده از سموم شيميايي حشرات بالغ به آساني از بين مي رفتند اما مقاومت در برابر حشره كش هاي شيميايي امروزه مسئله بغرنجي شده است و بكارگيري مكرر سموم مختلف روي ساير آفات تاثير مي گذارد. تركيبي از سم پاشي و اقدامات زراعي بهترين راه كنترل آفت مي باشد. اقدامات زراعي مانند استفاده از مالچ هاي جلوگيري كننده در صورت آلودگي كم، كنترل علف هاي هرز ميزبان، استفاده از گياهان تله، كشت هاي متداخل محصولات مختلف، استفاده از ارقام مقاوم، عوامل كنترل بيولوژيك مانند پارازيتوئيد ها از جمله Encarsia formosa، شكارچي ها و عوامل بيماريزا مانند Verticillium lecani (با نام تجارتي Mycotal يا (Vertok، Beuveria bassiana استفاده متناوب از سموم روش هاي كنترل آفت محسوب مي شوند. استفاده از كنترل كننده هاي رشد يا IGR هاي هورموني مانند آدميرال كه شبيه هورمون جواني است در دز كم تاثير زيادي در كنترل اين گروه از آفات دارند. استفاده از اين سموم باعث عقيمي حشرات بالغ و همچنين جلوگيري از تفريخ تخم ها شده و شفيره را سياه مي كند . 4) سن سبز پنبه Nezara viridula LHemiptera : Pentatomidae اين سن يكي از آفات بسيار پلي فاژ دنيا بوده كه روي انواع درختان از جمله توت، محصولات زراعي و علف هاي هرز تغذيه مي كند.خسارت: تغذيه و خسارت مستقيم آفت باعث ايجاد كاهش محصول مي شود. نفوذ استايلت ها و تزريق بزاق به بافت گياه صدمه مي زند و بي رنگي و تغيير شكل ان دام هاي گياهي را ايجاد مي كند و از بين رفتن مواد غذايي گياه رشد آن را به تعويق مي اندازد. انتقال اسپور قارچ هاي بيماری زا به طريق مكانيكي نيز امكان پذير است. شكل شناسي: حشره كامل 18-14 ميلي متر طول و 11-9 ميلي متر عرض دارد. رنگ بدن سبز، تخم ها سفيد كرمي، پوره ها نارنجي رنگ با سري قرمز هستند.زيست شناسي: زمستانگذراني به صورت حشره كامل زير بوته ها و پناهگاه هاي ديگر بوده و در بهار ظاهر شده و تخم گذاري مي كند. تخم ها در دسته هاي 70-40 تايي زير برگ ها گذاشته مي شوند.تعداد تخم در هر حشره ماده تا 160 عدد شمارش شده است. اسن آفت داراي چهار نسل در سال است. مبارزه: استفاده از سموم اكسي ديمتون متيل مايع امولسيون شونده 25 درصدو مونوكلروفوس 40 درصد به ميزان يك ليتر در هكتار يك يا دو بار در سال توصيه مي شود. 5) سيمفيلاي باغي  Scutigella immaculata اين آفت داراي انتشار جهاني بوده و از ريشه تعداد زيادي از گياهان در مزارع و گلخانه ها تغذيه مي كند . شكل شناسي : سيمفيلاي بالغ داراي بدني باريك و سفيد رنگ، حدود يك سانتي متر طول، داراي يك جفت شاخك بلند و 12 جفت پاي كوتاه است. زيست شناسي : تخمگذاري آفت در بهار شروع و ادامه دار است. تخم ها به صورت دسته هاي 20 تايي داخل خاك صورت گرفته و دوره انكوباسيون تخم 10 روز مي باشد. آفت داراي شش پوست اندازي بوده و طي 50-40 روز كامل مي شود. تمام مراحل زندگي داخل خاك طي مي شود. در شرايط نامناسب آفت داخل خاك تا 5-4 سال زندگي مي كند. مبارزه : غرقآب نمودن زمين به مدت دو ماه در تابستان و يا يك ماه در زمستان تا دو سال آفت را دور نگه مي دارد. ضدعفوني خاك گلخانه ها با سموم شيميايي و يا بخار آب، استفاده از پودر ليندين به نسبت نيم پوند در 100 ليتر آب و دادن سم مالاتيون همراه آب آبياري از روش هاي كنترل آفت محسوب مي شوند. 6) راب لكه دار باغي Limax maximus اين ها به بوته هاي جوان و ساقه ها و ان دام هاي هوايي گياه صدمه مي زنند.شكل شناسي : راب به طول 10 تا 20 ميلي متر داراي لكه هاي سياه كشيده در سطح پشتي و پهلو ها مي باشد.زيست شناسي : تخم ها در دسته ئهاي 30 تا 50 تايي در پاييز در خاك گذاشته شده و روي آنها با مايع لزج زرد رنگي پوشانده مي شود كه اين مايع بزودي خشك مي شود. مبارزه : گرد پاشي محل آلوده با سم متالدهيد 15 درصد و تكرار آن هر دو يا سه هفته و محلول پاشي با متالدهيد 20 درصد توصيه مي شود. 7) سوسك برگخوار چليپائيان يا سوسك منداب  Entomoscelis adonidis Pall.Coleoptera : Chrysomelidae اين سوسك در تمام مناطق ايران به خصوص شمال كشور ديده مي شود امروزه با كشت وسيع كلزا اين سوسك يكي از مهمترين آفات اين محصول محسوب مي شود.خسارت : لارو اين آفت از برگ گياهان خانواده چليپائيان به خصوص شلغم و ترب تغذيه كرده و تنها رگبرگ ها را باقي مي گذارد.شكل شناسي : حشره بالغ سوسكي به طول 10-8 ميلي متر، اي- قرمز، پيش گرده پهن و داراي يك نوار عرضي تيره، شاخك 11 بندي و سطح زيرين بدن حشره سياه است. بالپوش ها هر يك داراي دو نوار سياه رنگ است كه يكي در كناره بيروني و ديگري در كنار بالپوش ديگر قرار دارد. پنجه پا چهار بندي است. لارو آفت كارابي فرم داراي سه جفت پاي سينه اي، دراز ، به طول 12-10 ميلي متر، سر لارو سياه رنگ و پشت آن خاكستري تيره ئو زير شكم زرد است. در سطح پشتي بدن زگيل هايي ديده مي شود. زيست شناسي : زمستانگذراني آفت به صورت تخم در خاك مي باشد. در بهار با مساعد شدن هوا لارو ها از خاك خارج شده و از پارانشيم برگ تغذيه مي كنند. لارو پس از تغذيه و رشد كامل و سه بار پوست اندازي در خاك شفيره مي شود. اين حشره در سال داراي يك نسل است. 8) كك چليپائيان  Phyllotreta cruciferae (Goez)Coleoptera : Chrysomelidae خسارت : خسارت آفت توسط حشرات بالغ ايجاد مي شود كه برگ ها را سوراخ مي كنند. لاروها از ريشه تغذيه مي كنند ولي خسارت آنها چشمگير نيست. شكل شناسي : حشرات بالغ سياه، متاليك و داراي پاي عقب بزرگ و جهنده دارند. لارو سفيد و بدون پا، پا و سينه اي، شفيره داراي پيوست هاي آزاد مي باشد.زيست شناسي : زيست شناسي شبيه آنچه در باره كك سياه كلم گفته شد مي باشد. تعداد تخم ها 35 تا 70 عدد و تعداد نسل هم يك نسل در سال است. مبارزه با كك هاي نباتي :رديابي آفت خواص مرحله مبارزه با كك ها مي باشد. مبارزه زراعي شامل كشت گياهان تله يك يا دو هفته قبل از كشت محصول اصلي در كناره ها يا نزديك محل زمستانگذراني آفت و سپس سمپاشي آنها، كشت بسيار زودهنگام محصول يا در مناطق خاص تاخير انداختن كشت تا اتمام تغذيه نسل بهاره، حذف علف هاي هرز ميزبان، مبارزه بيولوژيك با استفاده از دشمنان طبيعي، استفاده از ارقام مقاوم، سمپاشي در صورت لزوم در حواشي مزرعه با سموم تماسي و گوارشي مثل سوين، گوزاتيون و ديپتركس و استفاده از بذور داراي پوشش سمي روش هاي مبارزه با اين آفات مي باشند. 9) كرم طوقه بر يا شب پره زمستاني  Agrotis segetum Lepidoptera : Noctuidae اين آفت در تمام مناطق كشور وجود داشته و روي چغندر قند، پنبه، خيار، كدو، سيب زميني، يونجه، بادمجان، گوجه فرنگي و … خسارت ميزند. لارو آفت به ريشه و طوقه گياه ميزبان حمله مي كند.شكل شناسي : حشره كامل شب پره اي به طول 22-14 و عرض با بال هاي باز 30-27 ميلي متر، بال جلو اي روشن تا تيره، روي هر بال جلو سه لكه كشيده مثلثي، گرد و لوبيايي تيره ديده مي شود. بال عقب روشن است. لارو از خاكي، خاكستري تا سياه رنگ به طول 50-45 ميلي متر در حداكثر رشد و روي سطح پشتي يك نوار باريك روشن ديده مي شود. پشت سينه اول يك لكه اي يا سياه رنگ پهن وجود دارد. لكه هاي تيره ديگري نيز روي ساير بندها قابل مشاهده است. شفيره كله قندي، حنايي به طول 20-15 ميلي متر و در انتها داراي تعدادي خار است. تخم ها حدود 5/0 ميلي متر ابتدا سفيد شيري و سپس لكه هاي اي پيدا كرده و در پايان سياه مي شوند. زيست شناسي : زمستانگذراني به صورت لارو بالغ در عمق 15-10 سانتي متري خاك است و با مساعد شدن هوا به سمت سطح خاك آمده داخل لانه هايي شفيره مي شوند. پس از ظهور و جفتگيري حشره ماده تخم هاي خود را در سطح زيرين برگ هاي علف هاي هرز و گياهان به صورت انفرادي و يا دسته اي مي گذارد. هر حشره ماده قادر به گذاشتن تا 800 تخم است. لاروهاي خارج شده از تخم به صورت دسته جمعي از برگ تغذيه كرده و از سن دوم به بعد از طوقه ها مي خورد. لاروها تا 5 بار پوست اندازي كرده و در خاك شفيره مي شوند. اين آفت تا سه نسل در سال دارد.مبارزه : استفاده از طعمه مسموم : ليندين 25 درصد 600 تا 1000 گرم، سبوس گندم يا كنجاله تخم پنبه 100 كيلو گرم و آب 50 ليتر كه ابتدا سم را در آب حل نموده و بتدريج روي سبوس مي ريزند تا خميري شود. ميزان كاربرد طعمه در هكتار حدود 80 كيلوگرم است كه در عصر و غروب پاشيده مي شود. مبارزه زراعي شامل شخم زمستانه و يخآب نمودن زمين هاي آلوده و مبارزه با علف هاي هرز توصيه مي شود. 10) سفيده بزرگ كلم  Pieris brassicae L. اين آفت در تمام مناطق كشور مشاهده گرديده است .خسارت : لارو اين آفت از برگ گياهان ميزباني مانند كلم، گل كلم، كلم قمري، تربچه و شلغم تغذيه مي كند.شكل شناسي : پروانه بالغ نسبتا بزرگ، سفيد، عرض با بال هاي باز 50-40 ميلي متر مي باشد. بال هاي جلو سفيد در كناره بالايي داراي لكه بزرگ سياه رنگي است. وسط بال هاي جلويي حشرات ماده دو خال سياه ودر حشرات نر بدون خال سياه است. بال هاي عقبي سفيد و داراي يك خال سياه است. لارو خاكستري مايل به سبز و داراي سه نوار طولي زرد رنگ، شكم روشنتر و داراي لكه سياه است. شفيره سه گوش، زرد رنگ با خال هاي سياه است. تخم ها استوانه اي، زرد و به قطر نيم و طول يك ميلي متر بوده و روي آنه شيارهاي طولي ديده مي شود.زيست شناسي : زمستانگذراني آفت به صورت شفيره روي نباتات ميزبان و يا پناهگاه ها مي باشد. در بهار حشرات بالغ ظاهر شده و پروانه ماده 300-200 تخم روي بوته كلم مي گذارد. پس از 15-10 روز لارو هاي زرد رنگ كوچك از تخم ها خارج شده و دسته جمعي تغذيه مي كنند. لارو اين حشره ايجاد پيله نمي كند بلكه روي گياه ميزبان شفيره مي شود. اين آفت داراي 4-2 نسل در سال بسته به شرايط آب و هوايي است. 11) سفيده كوچك كلم يا سفيده تربچه  Pieris rapae L. اين آفت در تمام مناطق كشور مشاهده گرديده است.خسارت : لارو اين آفت از برگ گياهان ميزباني از خانواده چليپائيان، كلم و تربچه تغذيه مي كند.شكل شناسي : پروانه بالغ نسبتا كوچكتر از سفيده بزرگ و سفيد رنگ مي باشد. بال هاي جلو سفيد در كناره بالايي داراي لكه بزرگ سياه رنگي است كه از لكه پروانه قبلي كوچكتر است. وسط بال هاي جلويي حشرات ماده دو خال سياه ودر حشرات نر يك خال سياه است. عرض پروانه با بال هاي باز 45 ميلي متر مي باشد. بال هاي عقبي سفيد است. لارو سبز و بسيار شبيه سفيده بزرگ است. روي حلقه هاي بدن لكه هاي زردي ديده مي شود كه با هم نوار هاي زرد رنگي در طول بدن ايجاد مي كنند تخم ها استوانه اي، زرد و روي آنها شيارهاي طولي ديده مي شود. زيست شناسي : زمستانگذراني آفت به صورت شفيره روي نباتات ميزبان و يا پناهگاه ها مي باشد. در بهار حشرات بالغ ظاهر شده و پروانه ماده روي چليپائيان تخم مي گذارد. اين آفت داراي 6-4 نسل در سال بسته به شرايط آب و هوايي است. 12) سفيده شلغم  Pieris napi L. اين آفت در بيشتر مناطق كشور مشاهده گرديده است.خسارت : لارو اين آفت از برگ گياهان ميزباني از خانواده چليپائيان، كلم و تربچه تغذيه مي كند.شكل شناسي : پروانه بالغ نسبتا كوچكتر از سفيده هاي بزرگ و كوچك كلم و سفيد رنگ مي باشد. عرض پروانه با بال هاي باز 40 ميلي متر مي باشد. رگبال ها در پروانه هاي ماده كاملا مشخص و در اطراف آنها پولك هاي ريز تيره رنگي مشاهده مي شود. در حشرات نر نيز رگبال ها مشخص و در گوشه هر بال يك لكه و يك خال سياه ديده مي شود. زيست شناسي : زمستانگذراني آفت به صورت شفيره روي نباتات ميزبان و يا پناهگاه ها مي باشد. در بهار حشرات بالغ ظاهر شده و پروانه ماده روي گياهان ميزبان تخم مي گذارد. 13) پروانه بيد كلم  Plutella maculipennis Curt اين آفت در تمام مناطق كشور مشاهده گرديده است.خسارت : لارو اين آفت داخل برگ گياهان ميزباني مانند كلم، گل كلم، كلم قمري، تربچه و شلغم تغذيه و ايجاد دالان مي كند.شكل شناسي : پروانه بالغ كوچك، بال هاي جلو باريك و كشيده و كناره هاي آن ريشك دار است. عرض پروانه با بال هاي باز 16-11 ميلي متر مي باشد. قاعده بال ها به رنگ اي روشن و بخش جلويي آن سفيد عاجي است. وسط بال هاي جلويي سه لكه متصل به هم ديده مي شود. بال هاي عقبي خاكستري و داراي حاشيه ريشك دار است. رنگ بال هاي جلويي حشره ماده روشن تر از حشرات نر مي باشد. لارو دوكي كشيده به طول 10-8 ميلي متر به رنگ سبز روشن است. تخم ها بيضوي به رنگ زرد ليمويي مي باشند. زيست شناسي : زمستانگذراني آفت به صورت شفيره روي نباتات ميزبان و يا پناهگاه ها مي باشد. حشرات بالغ شب فعال بوده و در شب نيز جفتگيري مي كنند. پروانه ماده به صورت منفرد يا دسته اي در سطح زيرين برگ ها و روي رگبرگ ها تخم مي گذارد. تعداد تخم تا 180 عدد در دسته هاي 8-3 تايي مي باشند. با تفريخ تخم ها لارو هاي ريز آفت در سطح زيرين برگ ها از پارانشيم تغذيه مي كند. با رشد لارو تغذيه آفت باعث سوراخ شدن برگ ها مي شود. لارو روي برگ ها و يا گلبرگ ها تبديل به شفيره شده و سپس حشرات بالغ ظاهر مي شوند. اين آفت تا 12 نسل در سال بسته به شرايط آب و هوايي دارد. مبارزه :  استفاده از سموم سيستميك، پرفكتيون و روگور براي از بين بردن لاروها 14) كرم ساقه خوار كلم يا كرم تارتن شرقي كلم  Hellula undalis (Fabricius)Lepidoptera : Pyralidae اين آفت روي گياهان خانواده چليپائيان و يونجه فعال استخسارت : لارو هاي آفت از داخل ساقه هاي ميزبان تغذيه مي كند. در صورتي كه گياه در مرحل اوليه رشد باشد خسارت آفت باعث از بين رفتن گياه خواهد شد. در بعضي گياهان مانند تربچه لارو داخل ريشه نيز مي شود. شكل شناسي : آفت پروانه اي به طول هشت ميلي متر، بال هاي جلويي اي مايل به قرمز با نوارهاي موجدار روشن و تيره بوده و روي هر بال جلو يك لكه اي بيضي شكل ديده مي شود. بال هاي عقبي اي روشن با ريشك هايي در حاشيه، لارو زرد رنگ با نوارهاي اي و سري به رنگ قرمز است. لارو در حداكثر رشد 15 ميلي متر طول دارد.زيست شناسي : حشرات ماده تخم هاي خود را روي برگ ها گذاشته و لارو جوان وارد ساقه مي شود. لارو پس از تغذيه در بقاياي گياهي شفيره مي شود. طبق گزارش هاي موجود آفت در ايران داراي پنج نسل است ولي در هند تا 12 نسل از آن در هر سال گزارش شده است. مبارزه : به خاطر وجود آفت داخل ساقه سمپاشي معمولا موثر نمي باشد. تنها در صورت امكان در تراكم هاي بالا مي توان از سموم پودري در خاك استفاد نمود كه لارو ها را بلافاصله پس از خروج از تخم بكشد. 15) سوسك گلخوار بور Epicometis hirta PodaColeoptera : Scarabaeidae اين آفت خواص بار توسط افشار در سال 1316 گزارش گرديد. اين آفت به گل و گاهي برگ درختان جنگلي و باغي از جمله اكاسيا، توسكا، وليك، سيب جنگلي، صنوبر، اقاقيا، نسترن،گوجه و انار حمله مي كند. خسارت آفت توسط حشرات بالغ ايجاد مي شود. لاروها خسارت چنداني ندارند. شكل شناسي : حشره بالغ به رنگ سياه مات با كرك هاي متراكم زرد روشن پوشيده شده است. بالپوش ها داراي نقاط سفيد كوچكي است . روي پيش گرده يك خط برجسته وجود دارد. زيست شناسي : زمستانگذراني اين آفت به صورت حشره كامل داخل خاك و يا لانه هاي شفيرگي در عمق تا 20 سانتي متري خاك طي مي شود. اگر هوا در پاييز و زمستان گرم شود حشرات بالغ از خاك خارج مي شوند. در اوايل بهار با مساعد شدن هوا حشرات بالغ بتدريج ظاهر شده و از گل درختان تغذيه مي كنند. بعد از چند روز تغذيه حشرات بالغ جفتگيري و حشره ماده تا 20 تخم داخل خاك مي گذارد. دره انكوباسيون تخم دوهفته طول كشيده و لارو داراي سه سن مي باشد. لارو ها از مواد آلي پوسيده خاك و حتي ريشه گياهان علفي تغذيه مي كنند. لاروها سپس لانه اي شفيرگي در خاك تشكيل داده و درون آن شفيره مي شوند. دوره شفيرگي يك هفته طول كشيده و سپس حشرات بالغ ظاهر مي گردند. اين آفت داراي يك نسل در سال است. 16) سوسك گلخوار سياه  Oxythyrea cinctella SchaumColeoptera : Scarabaeidae اين آفت نيز خواص بار توسط افشار در سال 1316 گزارش گرديد. اين آفت به گل و گاهي برگ درختان جنگلي و باغي از جمله اكاسيا، توسكا، وليك، سيب جنگلي، صنوبر، اقاقيا و نسترن حمله مي كند. خسارت آفت توسط حشرات بالغ ايجاد مي شود. لاروها خسارت چنداني ندارند. شكل شناسي :  حشره بالغ سوسكي به طول 12-9 ميلي متر، بالپوش ها سياه و پيش گرده داراي دو نوار جانبي سفيد رنگ و دو لكه جانبي سفيد است. زيست شناسي :  زمستانگذراني اين آفت به صورت حشره كامل داخل خاك و يا لانه هاي شفيرگي خاك طي مي شود. اين آفت داراي يك نسل در سال است. مبارزه با سوسك هاي گلخوار :اكثر مواقع جمعيت آفت به حدي نيست كه مبارزه را توجيه كند ولي در صورت لزوم و با توجه به بيولوژي آفت با حشرات بالغ بايد مبارزه صورت گيرد كه سمپاشي در مرحله گل نيز باعث ريزش گل ها خواهد شد. معمولا تمام گل هاي روي يك درخت به ميوه تبديل نمي شود و تا حدي خسارت آفت قابل چشم پوشي است. در صورت لزوم از سموم مالاتيون و سموم كم خطر مي توان استفاده كرد.             منبع: وبگاه مقالات کشاورزی و کلیه گرایشهای آن