آویشن
آویشن   آویشَن (thymusvulgris) گیاهی دارویی است از تیره نعنا.درخت چه‌ای کوتاه و پر شاخه‌است که برگهای نازک و متقابل دارد .دارای گل‌هایی سفید و چتری و منفرد است. گونه‌های مختلفی از آن در کوهستان‌ های ایران میروید و نام‌های گوناگونی دارد.   آویشن گياهي است علفي شبه درختچه اي چند ساله كه تاريخ گل آوري آن از ارديبهشت تا شهريور مي باشد. پراكنش آن بفراواني در نقاط كوهپايه اي, مراتع, خاكهاي شني, سنگلاخي, در جنگلهاي آزاد و در مناطق كم درخت پست تا مرتفع رشد مي كند. توزيع جغرافيايي آن در مناطق معتدل اروپا و آسيا و همچنين گرينلند, ايسلند و مناطق اطراف رودخانه يني سئي سيبري مي باشد. محل استقرار آن در آمريكاي شمالي مي باشد. قسمت هاي هوايي آن قبل از مرحله گل آوري جمع آوري مي گردد. قسمت هاي فوقاني بهمراه گل چيده شده و در سايه و يا درون اطاقك هاي خشك كن با حرارت مصنوعي تحت شرايط 40 درجه سانتي گراد خشك مي شود. دارو داراي عطر و قدري طعم تلخ, مزه ادويه اي مي باشد. اين دارو حاوي 0.3 درصد اسانس است كه تركيبات آن بستگي به منشا جغرافيايي و ساير فاكتورها دارد. همچنين دارو داراي فلاون ها, تانن ها و تركيبات تلخ مي باشد.   خواص دارویی   ۱) در طب سنتی از این گیاه به عنوان ضد اسپاسم، درمان سیاه سرفه، برونشیت، عفونت ریه، سرماخوردگی، آنفلوآنزا و برای درمان نفخ و گرفتگی‌های عضلانی استفاده می‌شود.   ۲) استفاده امروزی و ثابت شده گیاه آویشن برای درمان آسم، سرفه‌های خشک مکرر، آمفیزم و برونشیت است.   ۳) چای دم کرده آن را نیز برای درمان عفونت گوش میانی، نفخ و تهوع استفاده می‌کنند.   ۴) عصاره آویشن حاوی ماده‌ای به نام «تیمول»است که برای بیماری آسم مفید است.   ۵)  حمام آویشن برای مبتلایان به دردهای عضلانی، مفصلی و روماتیسمی مفید است.   ۶)  ضماد آویشن برای نیش و گزیدگی حشرات موثر است ( برای مصرف این گیاه، ۱ تا ۴ گرم پودر خشک گیاه را در یک لیوان آب جوش دم کرده (به مدت ۲۰ دقیقه) پس از صاف کردن، شیرین کرده و ۳ بار در روز مصرف کنید.)   ۷)  در التهاب حنجره و لوزه‌ها و برای درمان آفت به صورت غرغره کردن می‌تواند استفاده شود. (برای این منظور، یک استکان از پودر گیاه را در چهار استکان آب جوش آهسته به مدت ۲۰ دقیقه جوشانیده و پس از صاف کردن، برای شست وشوی دهان استفاده کنید. البته، فرآورده‌های دارویی مختلفی از این گیاه ساخته شده و به طور گسترده مورد مصرف بیماران قرار می‌گیرد. از فرآورده‌هایی که به تأیید «نظارت بر امور دارو وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» رسیده‌است می‌توان «شربت توسیان»، «قطره توسیگل»، «قطره توسیوین»، «قطره تیم آرتا» و «شربت تیمکس» «شربت تیمیان» و«شربت برونکوتیدی» را نام برد. این فرآورده‌ها، همگی ضد سرفه و خلط آور هستند و ایمنی مصرف آنها در دوران شیردهی و بارداری به اثبات نرسیده‌است)   ۸)  ضد عفونی کننده، هاضم غذا، ضد سرفه، ضد بو، ضد تشنج، چاشنی غذا.   ۹) جوشاندهٔ این گیاه در درمان پیچش روده و اسهال موثر است.   ۱۰)  آویشن عامل تصفیه کننده خوبی بوده و در درمان بیخوابی و امراض جهاز هاضمه مفید است.   ۱۱)  اگر ۵ تا ۱۰ گرم اویشن را در یک لیتر ابجوش دم کرده و با کمی عسل به بیماران مبتلا به تنگی نفس و کلیه و مثانه و درد مفاصل و سیاتیک و خونریزیهای رحم و ترشحات غیر طبیعی زنان بدهید در دفع بیماری انها موثر واقع خواهد شد. آویشن ضد تشنج وضد صرع و ضد نفخ هم است و برای تقویت بینایی و معده مفید است.   ۱۲)  برای جلوگیری از ریزش مو ۲۰ گرم اویشن را در یک لیتر اب جوشانده ان را هرچند روز یک بار به سر بمالید.  مواد مؤثره آویشن باغی خلط آور بوده و برای معالجه سرفه مورد استفاده قرار میگیرد. از تنتور و عصاره‌های الکلی پیکررویشی این گیاه برای معالجه سرفه، گلودرد، برونشیت و آسم استفاده فراوان می‌شود.   ۱۳) اثرات مفيدي در درمان بيماريهاي مجاري تنفسي فوقاني و نيز ناراحتي هاي جهاز هاضمه دارد و اين بعلت كاهش اسپاسم وجلوگيري از نفخ مي باشد. بصورت مصرف داخلي بفرم دم كرده قطره يا شربت براي سرفه هاي محرك زكام و آبريزش مجاري تنفسي فوقاني و هم چنين ناراحتي هاي جهاز هاضمه بكار مي رود.   ۱۴)  به عنوان استعمال خارجي در درمان زخم هاي چركي و روماتيسم كاربرد دارد.   ۱۵)  اسانس اين گياه داراي خاصيت ضد عفوني كننده است و براي تهيه برخي غرغره و دهان شويه ها و خميردندان بكار مي رود ولي ازطرف ديگر شبيه روغن آويشن است. دارو منحصرا بصورت وحشي جمع آوري شده و بنابراين شامل گونه هاي مختلفي از آويشن مي باشد.   توجه:   در حاملگی مصرف این گیاه ممنوع است اما در دوران شیردهی منعی ندارد.   در خوردن اویشن نباید زیاده روی کرد زیرا باعث بروز البومین در ادرار می‌شود.