باكتري ها
باكتري هايي كه برروي نماتد ها فعاليت مي كنند بسيار هستند كه ازآن جمله مي توان به :
Rhizospher bacteria وPasteuria sppاشاره كرد.
Pasteuria spp
اندوسپرهاي اكتينومايست ها مي باشد كه جزء پارازيت هاي اجباري بي مهرگان از جمله نماتد ها مي باشند. اسپورهاي گونه هاي نماتد فاژ به كوتيكول نماتدهاي ميزبان مي چسبند و زماني كه با كوتيكول تماس مي يابند كه درون خاك حركت مي كنند. سپس يك لوله رخنه ايجاد كرده و به كوتيكول نفوذ مي كنند. سپس لوله رخنه به ميكروكلوني رويشي تقسيم شده و همچنان با پيشرفت آلودگي و عفونت به كلوني هاي دختري تجزيه مي شوند كه سلول هاي رويشي بزرگتر اما كمتري را شامل مي شوند. اندوسپورها در شرايط محيطي سخت مقاوم هستند . اين باكتري از گونه هاي مختلفي كه معمولا تنها پارازيت هاي ماثر روي نماتد ها هستند تشكيل شده است كه از آن جمله مي توان به موارد زير اشاره كرد:
Pasteuria ramosa ميزبان Daphnia spp.
Pasteuria penetrans ميزبان Meloidogyne spp.
Pasteuria thornei ميزبان Pratylenchus spp.
Pasteuria nishizawa ميزبان Heterodera & Globodera spp.
Pasteuria penetrans
اين باكتري اسپورهاي خودرا ردون بدن لارو نماتد وارد كرده ودر آنجا تكپير مي كند و در نهايت درنماتد ماده ظاهر شده و در خاك پراكنده مي شود . اين اسپورها توسط خاك و يا آب منتشر مي شوند. اين اسپورها اختصاصي عمل مي كنند و روي نماتد هاي ميزبان خود تنها به فعاليت مي پردازند. لازم به ذكر است تمام اسپورهايي كه به بدن نماتد مي چسبند كشنده نيستند بلكه آنهايي كه در بدن نماتد باقي مي مانند و تا مرحله بلوغ بي اثر بودهو بهد از بلوغ فعاليت مي كنند كشنده هستند.اين باكتري ها قابليت كشت در محيط هاي كشت را دارا نيستند و براي ازدياد آنها از لاروهاي نماتد استفاده مي شود و سپس ريشه هاي آلوده به نماتد را از خاك خارج كرده، آْنها را خشك كرده و به صورت پودر براي تكثير بيشتر باكتري ها استفاده مي كنند.
Rhizospher bacteria
رايزوسفر منطقه اي از خاك اطراف ذيشه مي باشد كه در آن نماتدهاي ازجمله نماتد Rhizospher bacteria
وجود دارد كه برضد پارازيت ها از جمله نماتد ها مي باشند. اين باكتري ها از تخم گذاري و نفوذ نماتد ها به درون خاك و گياه جلوگيري مي كنند. مكانيسم عمل اين باكتري ها تا به حال شناسايي نشده است.
اما چنين فرض مي شودكه :
1- توليد آنتي بيوتيك ها تخم هاي نماتد را ازبين مي برد
2- تنزل ترشحات ريشه اي نماتد براي جايگيري به عنوان ميزبان و تحريك شدن به تخم گذاري به آن احتياج دارد
3- القاء مقاومت اكتسابي سيستميك (SAR)
پرداتورها:
نماتد ها، كنه ها، حشرات، حاملان آب، پروتوزوآ
برخي نماتد ها شكارچيان ساير نماتد ها هستند كه از طريق دهان يا استايلت خود بدن نماتد را سوراخ و يا از آن به شكل مستقيم تغذيه مي كنند.
براي مثال مي توان از موارد زير نام برد:Odontopharynx longicaudata, Aporcelaimellus obscurus, Seinura sp
گياهان نماتد كش: اين گياهان حاوي تركيباتي هستند كه توليد بنيان هاي اكسيژن را تحريك مي كنند، بنا براين مانع مراحلي در سوخت و ساز نماتد مي شوند.از اين گياهان مي توان گل هاي جعفري، كاسني ، مارچوبه، كنف بنگالي نام برد.
كنترل بيولوژيك توسط نماتد ها:
تعداد زيادي از نماتد ها بر روي حشرات به عنوان انگل عمل مي كنند . كه بعضي از آنها توسط ميزبان بلعيده مي شوند ، بعضي از راه منافذ طبيعي وارد بدن حشره مي شوند . بعضي در بدن نماتد باقي مانده و در زمان خارج شدن از بدن ميزبان آنها را از پا در مي آورند.از اين گروه نماتدها مي توان Tetradonematidae, Steinernematidae, Mermithidae, Heterorhabditidae,.. را نام برد.
در مبارزه بيولوژيك ويژگي هاي زير به عنوان مبارزه با آفات به صورت تجاري مورد بهره برداري قرار مي گيرند:
- دامنه ميزباني وسيع
- توانايي كشت ميزبان در ظرف 48 ساعت
- امكان پرورش در محيط هاي غذايي مصنوعي
- امكان نگهداري در انباربا حفظ خاصيت آلوده سازي
- عدم ايجاد مقاومت در ميزبان
- بي ضرر بودن براي محيط زيست
برخي از اين نماتدها از طريق منافذ طبيعي بدن واردهموسل نماتد شده و باكتري Photorhabdus,Xenorhabdus كه به صورت سيمبيوز با نماتد زندگي مي كنند، در داخل هموسل آزاد شده و اين باكتري به سرعت ميزبان را از پا در مي آورد و سپس نماتد بر روي لاشه ي ميزبان تكثير مي يابد.از اين گروه نماتدها مي توان مثال هاي زيادي زد از جمله:
Paraiotonchium autumnaler كه به مگس هاي Musca autumnaler حمله مي كند. و يا Tripius sciarae كه به مگس هاي سياريد و همايستوفيليد در اروپا و آمريكاي شمالي حمله مي كند