گلهای فصلی
نام فارسي : فريزيا
نام علمي : Freesia spp
نام انگليسي : Corm
خانواده : Iridaceae
مشخصات گياهي :
فريزيا گياهي است علفي، پيازي و بومي افريقاي جنوبي كه در گلكاري از نظر توليد گل بريده اهميت بسياري دارد. ارتفاع گياه 30 تا 60 سانتيمتر و طول ساقه گل دهنده به 15 تا 32 سانتيمتر مي‌رسد. گلهاي آن معطر، قيفي شكل، به طول 5ـ 2 سانتيمتر در رأس ساقه مجتمع هستند و به رنگهاي بسيار متنوع و زنده مانند: زرد، قرمز، آبي و بنفش، صورتي و غيره مي‌باشند. برگهاي فريزيا راست و شمشيري و سبز رنگ است. پياز اين گياه توپر به شكل گلابي و به صورت ساقه زيرزميني است.
زمان گلدهي :
اغلب فريزياها در زمستان يا اوائل بهار گل مي‌دهند. با استفاده از ارقام متنوع و روشهاي مختلف كشت (كشت معمولي ـ تابستانه ـ ديررس ـ زودرس) مي‌توان تمام سال گل به بازار عرضه نمود.
نيازها :
اين گياه در شرايط آفتابي يا كمي سايه رشد مي‌كند خاك مناسب براي كشت آن بايد داراي زهكشي خوب باشد مي‌توان از مخلوط خاك برگ و تورب و ماسه و كود كاملاً پوسيده استفاده كرد. لازم است آبياري در فصل گلدهي به طور مرتب انجام گيرد و خاك مرطوب باشد و چنانچه در گلخانه كاشته شده‌اند هواي آن به‌طور مرتب تهويه شود. موقعي كه شاخ و برگ گياهان پژمرده و خشك شدند آبياري قطع مي‌گردد.
كاشت و ازدياد :
كاشت بذر در بهار يا پاييز ـ چون پوسته بيروني بذور اين گياهان نسبتاً سخت است بايستي قبل از كاشت به مدت 24 ساعت آنها را در آب خيس نمود. بذور را بطور خطي در گلخانه مي‌كارند، فاصله خطوط از هم 15 ـ 12 سانتيمتر، عمق كاشت 5ـ 4 ميلي متر و فاصله بذور 5/2 سانتيمتر مي‌باشد و روي آنها را با تورب الك شده مي‌پوشانند. حرارت گلخانه 20ـ 10 درجه سانتيگراد مي‌باشد و در موقعي كه برگها به‌طول 6ـ5 سانتيمتر رسيدند حرارت گلخانه را پايين مي‌آورند هواي گلخانه نيز بايد مرتب عوض شود. بذور را مي‌توان در جعبه كاشته و سپس نشاء كرد.
كاشت پيازچه :
پيازچه ها در اطراف پياز مادري به‌وجود مي‌آيند آنها را جدا كرده در محل خشكي تا استفاده در فصل جديد انبار مي‌كنند. پيازها را به فاصله 10 ـ 5 سانتيمتر و به عمق 5 سانتيمتر مي‌كارند. چهار روش براي پرورش اين گياهان مي توان به‌كار برد.
1ـ كشت معمولي ـ پيازها را در پاييز در گلخانه سرد مي كارند. بايد مواظب بود كه زمستان يخ نزنند وحرارت از 13 درجه‌سانتگراد بالاتر نرود بدين طريق گلها در اسفند ماه ظاهر مي‌شوند.
2ـ كشت تابستانه ـ پيازها را در ارديبهشت ماه در هواي آزاد مي‌كارند. گلها از تير تا شهريور ماه ظاهر مي‌شوند.
3ـ كشت ديررس ـ پيازها را بين ماههاي مهر تا فروردين در گلخانه سرد مي كارند و در ارديبهشت و خردادماه گلها ظاهر مي‌شوند.
4ـ كشت زودرس ـ پيازها را بين ماههاي ارديبهشت و اواخر مرداد مي‌كارند و در شهريور ماه چنانچه لازم باشد روي كرتها شاسي قرار مي‌دهند گلها از مهر تا آذر ماه ظاهر خواهند شد. فاصله بين از بين رفتن گلها و خارج كردن پيازها از زمين در حدود 6ـ 5 هفته مي باشد.
معرفي گونه ها و واريته‌ها :
حدود 20 گونه از اين گياه پيازي به خاطر رنگ آميزي و عطر گلهاي آن پرورش داده مي‌شود.
امروزه بيشتر فريزياها از دورگ گيريهاي پي در پي بين گونه بدست آمده‌اند. از گونه‌هاي مهم مي‌توان به موارد زير اشاره نمود.
F. alba syn . F. lactea, F.tefracta- در اواخر زمستان و بهار گلدهي دارد. طول ساقه گل‌دهنده 30 ـ 20 سانتي متر است و گلهاي سفيد رنگ آن 8ـ 5 سانتيمتر طول دارند.
F. armstrongii - طول شاخه گل دهنده 30 سانتيمتر و گلهاي صورتي رنگ آن 5/3 ـ 3 سانتيمتر با پايه‌هاي زردرنگ مي‌باشد.
F. 'Everett' -پيازها در زمستان و بهار گل دارند و گلهاي قرمز مايل به صورتي رنگ آن 5/2 ـ 5/1 سانتيمتر طول دارند.
F. Rijnveld’s yellow - اين گونه مشابه F. armstrongii بوده ولي گلهاي آن درشت تر و زرد رنگ هستند.
F. 'white Swan' - گلهاي بسيار معطر سفيد با دهانه كرم رنگ دارد.
F. 'yellow River' - گلهاي معطر آن به رنگ زرد روشن و بطول 5/2 ـ 5/1 سانتميتر است.
F. occidentalis - F. fergusoniae - F. × kewensis syn. F.× hibrida --اين گونه داراي واريته هاي زير مي‌باشد :
داراي گلهاي ارغواني روشن با وسط سفيد 'Apolheose'
داراي گلهاي زرد 'Aurora'
داراي گلهاي سفيد 'Ballerina'
داراي گلهاي آبي و ياسي 'Celeste'
داراي گلهاي زرد روشن 'Buttercup'
'Elder' s Giant white'
داراي گلهاي زرد كرمي 'Fantasy'
داراي گلهاي قرمز 'Madame Curie'
داراي گلهاي ارغواني 'Romany'
داراي گلهاي صورتي 'Rose Marie'
داراي گلهاي زرد 'Souvenir'
كاربرد :
فريزياها داراي چنان بوي نافذ و تندي هستند كه حتي چند گلدان و يا شاخه بريده از گل آنها مي‌تواند فضاي يك اطاق را كاملاً خوشبو نمايد. اين گياهان را مي‌توان به عنوان گياه خانگي نيز كشت نمود در اين صورت بايستي محل كشت ناحيه خنك و آفتابي باشد و ضمناً قبل از يخبندان گياهان حتماً به داخل آپارتمان منتقل گردند. كاشت فريزيا اغلب به‌صورت توده‌اي در گلخانه يا هواي آزاد صورت مي گيرد كه جهت توليد گل بريده پرورش داده مي شود.
WWW.AKE.BLOGFA.COM WWW.AKE.BLOGFA.COM WWW.AKE.BLOGFA.COM