کاهش خسارت خشکسالی در گندم دیم

خانواده شته ها   شته ها از نظر ظاهری بصورت بالدار و بدون بال می باشند . و از نظر توليد مثلی در   يک مرحله از زندگی بطور بکرزا توليد مثل می کنند و زنده زا هستند و در مرحله ديگر   بصورت دوجنسی ظاهر می شوند و تخمگذاری می کنند . تخمها بيضی شکل و اغلب   سياه وبراق می باشند و بصورت جمعی و انفرادی روی گياه ميزبان گذاشته می   شوند .بعلاوه شته ها ممکن است در يک دوره کامل زندگی از دو گرئه کاملا متمايز از   گياهان به عنوان ميزبان استفاده کنند .مانند شته هلو که اوايل فسل روی هلو و   درختان ميوه هسته دار و در آخر بهار و تابستان روی گياهان يکساله مانند لوبيا و   سيب زمينی زندگی می کنند ولی دوباره در فصل پاييز روی درختان ميوه هسته دار بر   ميگردند .     فرمهای مختلف در يک دوره زندگی شامل تخم ، ماده موسس و ماده های زنده زای   حاصل از ماده های موسس ، که روی ميزبان اولی که تخمها روی آن قرار داده شد   زندگی می کنندو ماده های دختر زای مهاجر را بوجود می آورند و ماده های   سکسوپار که بيشتر در اواخر تابستان روی ميزبان دوم فعاليت می کنند و افراد نر و   ماده بوجود می آورند . اين ماده ها زنده زا هستند و افراد بالدار آنها روی ميزبان اول   مهاجرت می کنند .در پاييز افراد نر و ماده جنسی سکسشوال روی ميزبان اول ظاهر   می شوند و پس از جفتگيری روی تنه يا سرشاخه ها برای زمستان گذرانی تخم می   گذارند . در شته های يک ميزبانه تمام اين مراحل روی يک ميزبان انجام می شود . بايد   توجه داشت منظور از دو ميزبان دو گروه کاملا متمايز از نظر بتانيکی است نه دو گونه   متفاوت گياه . شته ها ممکن است طی ۸ -۷ ماه تا ۲۰ نسل ايجاد کنند .   شته ها بوسيله خرطومی که دارند شيره گياه را مکيده و از آن تغذيه می کنند . بر اثر   تغذيه شته ها گياه ميزبان بشدت ضعيف می شود و عوارض مختلفی مانند زردی و   پيچيدگی برگها و ريزش ميوه و گل بوجود می آورند .       گاهی برگها يا ساير اندامهای گياه ميزبان در اثر تغذيه شته ها تغيير شکل يافته و به   شکلهای خاصی در می آيند . شته های پمفيگوس برگهای تبريزی را به شکل کيسه   ،مارپيچ ، و تاج خروس در می آورند . شته مومی سيب روی ريشه و شاخه درختان   برآمدگی های گال مانند ايجاد می کند و باعث خشک شدن درخت می گردد . اغلب   اين حشرات روی برگها و ساير اندامهای درختان مايع چسبناکی بنام عسلک ترشح   می کنند که در واقع مدفوع حشره است که ۸۰ - ۷۰ درصد قند دارد و حتی بعضی   مواقع مورد استفاده انسان نیز قرار می گيرد . عسلک باعث جمع شدن مورچه ها و   زنبورها می شود و از همين طريق بين مورجه ها و عده ای از شته ها رابطه بيولوژيک   جالبی برقرار شده است . مورچه ها در حفاظت و انتشار شته ها نقش موثری دارند .