کاهش خسارت خشکسالی در گندم دیم

    گل کاری گلكاري، آشنايي با مفاهيم         مقدمه   در اين جلسات با كاشت، نگهداري و ازدياد گياهان زينتي آشنا مي‌شويم. گلکاري يا Flowery cultureدر برگيرنده‌ي عمليات و فرايندهايي است تا مجموعه‌‌اي از گياهان زينتي جوان و با طراوت قابل عرضه به بازار رقابت و عرصه اقتصاد جهاني شود.       ”لارسن“ يكي از محققين گلکاري را به اين صورت تعريف مي‌كند : گلکاري حالتي پر زحمت از کشاورزي است که در طي عمل‌آوري و فرايند اين رشته همه عوامل مربوط به اطلاعات تکنولوژيكي، اطلاعات فن‌آوري و دانش‌هاي به روز، اطلاعات مربوط به وضعيت بازار از نظر بازاريابي و نحوه سليقه و خواست بازار، اطلاعات مربوطه به بحران‌هاي سوخت و انرژي و اطلاعات مربوط به تازه‌هاي ارقام معرفي شده به دنيا از نظر نوع محصولات زينتي مورد نياز است.       گلکاري يا Flowery cultureيک مجموعه تشکيلاتي است که نياز به يک گروه کار قوي با تخصص‌هاي مختلف و به روز دارد.           جايگاه گلکاري در ايران   اهميت تاريخي: قدمت کشت و كار و نگهداري گل‌ها در ايران شايد همزمان با شروع کشاورزي بوده است. با نگاهي به تاريخ و فرهنگ ايران بنظر مي‌آيد که همواره ايرانيان در زمينه موضوعات مرتبط با گل‌ها جايگاه خوب و ارزنده‌اي داشته‌اند.       اهميت اقتصادي: شايد قديمي‌ترين گلخانه‌هاي موجود در ايران كه در حال حاضر هم فعال هستند قدمتي در حدود 75 – 70 سال دارند. در حقيقت اهميت اقتصادي اين رشته، سابقه طولاني در ايران دارد. زماني كه بسياري از کشورها نامي در زمينه پرورش گل و گياه نداشته اند کشور ما با داشتن گلخانه‌هاي خوب و قابل قبول در زمان خود وضعيتي مناسب داشته است. کشت و كار پرورش گل‌هاي زينتي در ايران بعنوان يک رشته اقتصادي سابقه‌اي به قدمت احداث گلخانه‌ها ندارد اما از زمان‌هاي گذشته، گلخانه‌دارها کار تکثير و پرورش گياهان را براي سرگرمي، و گذران اوقات فراغت انجام مي‌دادند.       در سال‌هاي اخير بدليل نياز روز افزون بازار و خواست افراد جامعه و بدليل محدود شدن فضاي زندگي مردم اين وضعيت کاملاً تغيير كرده است. بطوري که در سال‌هاي اخير احداث گلخانه‌هاي نسبتاً مجهز و كارآمد بمنظور کشت و پرورش و تكثير گياهان زينتي و نيز توسعه اقتصادي پيشرفت زيادي داشته است.       ايران يکي از خواستگاه‌ها و زادگاه‌هاي طبيعي گياهان زينتي از جمله لاله، سنبل، زنبق، سيکلمه و برخي از درختچه‌ها و تعداد زيادي از درختان ميوه بشمار مي‌آيد، و در منابع علمي دنيا اسناد و مدارک مربوط به اين موضوع موجود است. ولي از نظر اقتصادي و صادرات گل و گياه هنوز موقعيت مناسبي در سطح دنيا ندارد.           جايگاه ايران از نظر جغرافيايي   موقعيت جغرافيايي ايران از دو نظر قابل ارزش است :   - از نظر آب و هوايي   - موقعيت نسبت به كشورهاي همسايه.           1- ايران در يک منطقه پر رود با طول روز بلند و روشنايي کامل آفتاب قراردارد و از اين نظر مي‌تواند در بسياري از هزينه‌هاي مربوط به گرم كردن و روشن نگه داشتن گلخانه‌ها كه براي کاشت و تکثير گياهان زينتي اهميت زيادي دارد، صرفه جويي كند.       2- موقعيت ايران بدليل قرار داشتن در کنار کشورهاي پر مصرف گل و گياه از نظر اقتصادي حائز اهميت است. همسايه‌هاي شمالي و جنوبي ايران از خريداران بسيار خوب گياهان زينتي هستند. ايران با داشتن يک بازار متعادل و نسبتاً ثابت و دائمي قادر است جايگاه واقعي خود را در  اين عرصه پيدا کند.           كشورهاي مهم توليد كننده و مصرف كننده گل و گياه     1- هلند      8- ژاپن   2- ايتاليا    9- انگلستان   3- آلمان    10- استراليا   4- سوئيس 11- فرانسه   5- دانمارك 12- اسپانيا   6- بلژيك    13- آمريكا   7- سوئد                 همانطور كه در جدول بالا مشاهده مي‌كنيد هلند مقام اول در بين همه كشورها را دارد و بقيه كشورها در رتبه بعدي قرار گرفته‌اند.           از لحاظ موقعيت جغرافيايي و آب و هوايي و هم‌چنين وضعيت نيروي کار، ايران در مقايسه با هلند از موقعيت مناسب‌تر و ارزان‌تري برخوردار است.   ارز آوري گل و گياه براي ايران يک موقعيت انحصاري است. در کشور ما گاهي ارز آوري گل‌هاي شاخه بريده با ارز آوري نفت مقايسه مي‌شود. بطوري كه فروش 2 تا 3 شاخه گل (از بعضي انواع گل‌ها) مي‌تواند ارز‌آوري معادل يك بشكه نفت را داشته باشد و صادرات گل‌ها و گياهان زينتي مي‌تواند جانشين صادرات نفت شود. اما پارامترهاي لازم و شاخص‌هاي قابل قبول بازار جهاني براي پرورش گل و گياه را بايد مهيا کرد.       رشته‌ها و زير شاخه‌هاي متعددي در رابطه با گلكاري يا Flowery culture وجود دارد. يكي از اين موارد استفاده از اندام‌هاي گياهان زينتي مي‌باشد. از لحاظ موقعيت مصرفي گياهان زينتي را به سه دسته تقسيم مي‌کنند :       گياهان يك ساله ياAnnual Plants ؛ گياهان زينتي که بعنوان گل‌هاي فضاي سبز استفاده مي‌شوند. اين گياهان معمولاً مقاوم به سرما نيستند و دوره زندگي نسبتاً کوتاهي دارند. مانند گل اطلسي و آحار.       گل‌هاي دائمي يا Perennial Plants؛ گياهاني که بيش از يک سال در فضاي آزاد قابليت رشد و نمو دارند. مانند گل تاج‌الملوك، داودي و زنبق‌هاي دائمي.       گياهان آپارتماني يا Indoor Plants؛ گياهاني که فقط در فضاي محدود آپارتمان‌ها و گلخانه‌ها قابل نگهداري هستند. مانند برگ انجيلي و فوتوس.           انجام تحقيقات براي صادرات گل‌ها و گياهان زينتي يك امر مسلم و ضروري است. هم‌چنين مجموعه عواملي که در اين راستا بايد مد نظر قرار گيرند عبارتند از :   نوع خاک و بستر مورد پرورش گياهان؛   نوع محصول ارائه شده؛   تداوم توليد در طي يک زمان معين.           انواع گلكاري يا Flowery culture   گياهان گلدار گلداني يا  Pot Plant؛ گياهاني که در فضاي مستور آپارتمان رشد و نمو مي‌کنند و بخش زينتي آن‌ها همان گل است. مانند گل حنا، سيکلامن ايراني، آزاليا و ...   گل‌هاي شاخه بريده يا Cut Flowers؛  گروه بسيار بزرگي از گياهان زينتي در اين رده هستند. تعداد زيادي از گياهان زينتي بعنوان بخش‌هاي بريده شده و جدا از پايه مادري قابل عرضه به بازار هستند. نظير انواع ميخک، ژربرا، رز و ارکيده.   بسته به نوع بازار و سليقه خريداران تقريباً همه گياهان Cut Flowers شبيه بهم عرضه مي‌شوند. اينطور که برآورد نشان مي‌دهد معمولاً ميخک، رز و ژربرا سه محصول رده اول تا سوم گل‌ها شناخته شده‌اند.       3) درختان، درختچه‌ها و پيچ‌هاي زينتي يا Trees, Shrubs and Climbers؛ اين مجموعه در کشت و کار گياهان زينتي جايگاه ارزنده‌اي دارد و ايران مي‌تواند در اين قسمت موقعيت خوبي کسب کند   بزرگترین پایگاه مقالات کشاورزی و کلیه گرایشهای آن خاکشناسی           از دیدگاه علم خاکشناسی خاک یک محیط زنده فیزیکوشیمیایی با ترکیب بسیار پیچیده‌است که توانایی نگه داشتن و تغذیه گیاه را دارا می‌باشد. در علم خاکشناسی خاک را بر اساس بآفت و ساختمان آن طبقه بندی می‌نمایند.   از دیدگاه علم خاکشناسی خاکها به سه دسته درشت بآفت شامل خاکهای شنی و متوسط بآفت شامل سیلت و ماسه و ریز بآفت شامل خاکهای رسی طبقه بندی می‌شوند. خاکهای درشت بآفت دارای منافذ کمتری نسبت به خاکهای ریز بآفت هستند. در خاکهای رسی حجم خلل و فرج بیش از خاکهای ماسه‌ای و شنی می‌باشد. خاکهای ماسه‌ای نفوذ پذیری بیشتری نسبت به خاکهای رسی دارند و آب خود را به راحتی از دست می‌دهند و توانایی ذخیره سازی رطوبت در آنها کمتر از خاکهای ریز بآفت است و این به سبب بزرگی قطر خلل و فرج آنهاست.   شاخه‌های خاکشناسی   خاک‌شناسی خاک هارا از دو جنبه تحت بررسی می‌‌دهد و بر همین اساس به دو رشته تقسیم می‌‌شود.   1- پدولوژی یا خاک‌پژوهی خاک‌ها را به عنوان مواد طبیعی بسیار پیچیده، که از هوازدگی فیزیکی و زیست‌شیمیایی بوجود آمده مورد بررسی قرار می‌‌دهد. یک پدولوژیست خاک را به عنوان یک ترکیب مطالعه می‌‌کند و کاربردهای آن را مد نظر قرار نمی‌دهد.   2- ادافولوژی خاک را به عنوان محیط زیست، رشد و نمو گیاهان مورد بررسی قرارمی دهد. ادافولوژیست‌ها ویژگی‌های خاک را از نقطه نظر حاصلخیزی مورد بررسی قرار می‌‌دهند.   باید در نظر گرفت دانش خاک‌شناسی به طور عمومی ترکیبی از این دو شاخه است و نمی‌توان آنها را دقیقاً از هم تفکیک کرد.   رشته دانشگاهی خاکشناسی   خاکشناسی یکی از شاخه‌های رشته کشاورزی است. این رشته با رشته‌های مهندسی شیمی و مهندسی عمران نیز رابطه نسبتاً نزدیکی دارد. مهندس خاکشناس علاوه بر تسلط بر دانش شیمی (شیمی عمومی، شیمی آلی، زیست‌شیمی، شیمی تجزیه و خصوصاً شیمی خاک)، دارای دانش فنی کافی در زمینه نقشه برداری و بررسی تصاویر هوایی و تصاویر ماهواره‌ای می‌‌باشد.   گرایش‌های مهم رشته خاکشناسی   دانش خاکشناسی دارای گرایش‌های تخصصی متعددی می‌‌باشد. تعدادی از گرایش‌های خاکشناسی در مقطع کارشناسی و تعدادی از آنها در مقطع کارشناسی ارشد قابل انتخاب است.   گرایش‌های مقطع کارشناسی (گرایش در دانشگاه‌های مختلف متفاوت بوده و دانشجو ملزم به پذیرش آن است):   1.          -خاکشناسی محض   2.          -خاکشناسی محیط   گرایش‌های مقطع کارشناسی ارشد (گرایش بر اساس موضوع پایان نامه تعیین می‌‌شود):   1.          -شیمی خاک   2.          -فیزیک خاک   3.          -بیولوژی خاک   4.          -آلودگی خاک   5.          -حاصلخیزی خاک   6.          -فرسایش خاک           خاکشناسی چیست ؟           خاکشناسی (Soil Science)                                                                                                                                                ویکی‌پدیا- خاکشناسی علم و هنر مطالعه و طبقه بندی خاک، بر اساس خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و زیستی آن است.   دانش خاکشناسی خاک را به عنوان ترکیب طبیعی بسیار پیچیده، که از هوازدگی فیزیکی و بیوشیمیایی بوجود آمده مورد بررسی قرار می‌‌دهد. یک پدولوژیست خاک را به عنوان یک ترکیب مطالعه می‌‌کند و کاربردهای آن را مد نظر قرار نمی‌دهد. خاکشناسی به ما کمک می‌‌کند بهترین کاربرد ممکن را برای خاک‌های مناطق مختلف تعیین نماییم، از آن حفاظت کنیم و کیفیت آن را افزایش دهیم. علاوه بر این، خاکشناسی شیوه‌های کشت بدون خاک گیاهان (کشت هایدروپونیک) را نیز در بر می‌‌گیرد. پژوهشگران رشته خاکشناسی با بررسی مواد و شرایط مورد نیاز زندگی گیاهان، امکان رشد گیاه در محیط‌های بدون خاک را فراهم می‌‌کنند.   کارشناسان خاکشناس میزان مواد غذایی موجود در خاک‌های مناطق مختلف را بررسی می‌‌کنند و بهترین راه افزایش میزان مواد مورد نیاز و کاهش آثار سوء موادی که میزان آن از حد طبیعی بیشتر است را بیان می‌‌کنند و در صورتیکه خاک از لحاظ مواد غذایی متعدد دچار کمبود باشد، راه حل‌های ترکیبی (مانند کود فسفات آمونیوم) ارایه می‌‌دهند.   خاکشناسان می‌‌توانند با شیوه‌های غیر عادی، مثلاً با اضافه نمودن گچ به خاک سدیمی و شستشوی مداوم آن، ساختار شیمیایی و با شخم مناسب و اضافه نمودن کود‌های گیاهی به خاک، ساختار فیزیکی آن را بهبود بخشند. آنها گیاهان و جاندرانی را که می‌‌توانند باعث بهبود کیفیت خاک از نظر شیمیایی یا فیزیکی شوند را براساس نوع خاک پیشنهاد می‌کنند. مثلاً برای خاک‌هایی که دارای کمبود نیتروژن هستند شبدر یا یونجه پیشنهاد می‌‌کنند و برای خاک‌هایی که به شدت فشرده شده‌اند ولی ساختار شیمیایی مناسبی دارند کرم خاکی پیشنهاد می‌‌کنند.   بزرگترین پایگاه مقالات کشاورزی و کلیه گرایشهای آن