هرس درختان زینتی معمولا درختان پهن برگ همیشه سبز و سوزنی برگان به ندرت نیاز به هرس دارند.معمولا فقط جوانه ها و شاخه هایی که نامناسب با سایر شاخه ها رشد کرده اند حذف می کنند.نکته : همیشه بهتر هست که درختان را کمتر هرس کرد تا جایی برای اصلاح داشته باشند. نکته : هرس بی رویه به درخت صدمه وارد میکند و جبران آن گاهی سالها به طول می انجامد.:) درختان خزان کننده را در 3 تا 4 سال اول زندگی هرس فرم کرده تا درختی موزون بدست آید.ساده ترین و بهترین رو هرس فرم نهال ، روش هدایت شاخه مرکزی ( Centeral leader ) است.روش این نوع هرس :سال اول :یک تنه مرکزی و دو شاخه برای ایجاد چهارچوب و اسکلت بندی درخت انتخاب شده و سایر شاخه ها حذف می شوند.سپس دو شاخ اصلی به اندازه نصف تنه مرکزی کوتاه شده ولی تنه مرکزی هیچگاه کوتاه نمیشود.سال دوم :دو شاخه اصلی به اندازه یک سوم میزان رشد سال گذشته کوتاه شده و همه شاخه های جانبی این دو شاخه اصلی به جزء 2 تا 3 شاخه به نزدیک راس درخت حذف می شوند.یعنی روی تنه اصلی به 3 تا 4 شاخه جانبی نزدیک راس اجازه رشد داده شده و بقیه قطع می شوند.سال سوم و چهارم : تمام شاخه های متقاطع و مزاحم شاخه های اصلی حذف می شوند.نکته : هرس محور مرکزی انعطاف پذیر است مثلا اگر شما بخوایید که درختی با تاج متراکم و کوتاه داشته باشید ، جوانه های بخش انتهایی رو حذف کرده تا به شاخه های جانبی اجازه رشد داده شود.یا اگر بخواهید درختی بلند قامت داشته باشید ، نوک شاخه های جانبی را خذف کرده و به جوانه انتهایی اجازه رشد می دهیم.:) از اهداف هرس :1- بهبود شکل ظاهری درخت : خصوصا در درختان مسن که دارای شکل نامناسبی شده اند.2- حذف شاخه های خشک یا بیمار : شاخه های مرده بر روی درختان خود مکانی مناسب برای رشد و گسترش آفات و بیماری هاست.3- ایجاد تعادل و تناسب بین شاخساره و ریشه : تا ریشه بتونه به خوبی شاخساره را تغذیه کند.نکته : دقت شود بعد از هرس زوائد و پاشنه ( قسمتهای باقی مانده از شاخه قطع شده ) رو تنه اصلی نماند زیرا هم ظاهری زشت دارد و هم می تواند مرکز تجمع انواع آفت و بیماری گردد.
حجم ریشه و شاخساره باید متناسب با هم باشند تا ریشه بتونه آب و مواد غذایی را به طور کامل برای شاخساره تامین کنه و بالعکس که شاخساره ب
هرس درختان زینتی معمولا درختان پهن برگ همیشه سبز و سوزنی برگان به ندرت نیاز به هرس دارند.معمولا فقط جوانه ها و شاخه هایی که نامناسب با سایر شاخه ها رشد کرده اند حذف می کنند.نکته : همیشه بهتر هست که درختان را کمتر هرس کرد تا جایی برای اصلاح داشته باشند. نکته : هرس بی رویه به درخت صدمه وارد میکند و جبران آن گاهی سالها به طول می انجامد.:) درختان خزان کننده را در 3 تا 4 سال اول زندگی هرس فرم کرده تا درختی موزون بدست آید.ساده ترین و بهترین رو هرس فرم نهال ، روش هدایت شاخه مرکزی ( Centeral leader ) است.روش این نوع هرس :سال اول :یک تنه مرکزی و دو شاخه برای ایجاد چهارچوب و اسکلت بندی درخت انتخاب شده و سایر شاخه ها حذف می شوند.سپس دو شاخ اصلی به اندازه نصف تنه مرکزی کوتاه شده ولی تنه مرکزی هیچگاه کوتاه نمیشود.سال دوم :دو شاخه اصلی به اندازه یک سوم میزان رشد سال گذشته کوتاه شده و همه شاخه های جانبی این دو شاخه اصلی به جزء 2 تا 3 شاخه به نزدیک راس درخت حذف می شوند.یعنی روی تنه ادر آن گذاشت و مانند دو روش قبلی (ریشه لخت و گلدانی) ادامۀ کار را انجام داد.باید توجه داشت که اگر خاک داخل گودال سست باشد، پس از آبیاری و کاشت نهال، خاک نشست می کند و درخت را با خود به پایین می برد که این کار اشکالاتی به خصوص برای ریشه ها ایجاد می کند. همچنین اگر خاک کف گودال بیشتر از حد معمول فشرده و سخت باشد لایه ای نفوذ ناپذیر در آن به وجود می اید. از این رو ضروری است قبل از کاشت نهال، قسمت نفوذ ناپذیر ته گودال شکسته و سپس با خاک دستی و کود پر شود. باید توجه داشت که مدت 2- 4 هفته قبل از درخت کاری آن را آب داده تا خاک اضافه شده به طور کامل نشست کند آن گاه نهال در آن کاشته شود.پهنای دهانۀ گودال باید در حدود دو برابر توپی خاک اطراف نهال حفر شود. عمق گودال هم باید کمی کمتر از ارتفاع توپی باشد. هنگامی که کار به این مرحله رسید و گودال آمادۀ کاشت شد، کمی خاک حاصلخیز را با کود مخلوط کرده در کف گودال می ریزیم. سپس پوشش اطراف نهال را باز می کنیم و آن را در داخل گودال می گذاریم و اطراف نهال را با خاک و کود پر می کنیم. پس از آن برای آبیاری حوضچه ای در اطراف آن ساخته می شود. اگر پوشش اطراف توپی، از جنس کنف یا پارچه های طبیعی (پنبه ای) باشد نیازی به کندن آن نیست و می توان نهال را با همان پوشش غرس کرد زیرا این مواد می پوسند.:) نکات مهم در کاشت نهال :به فراخور نوع بستر کاشت و ابعاد ریشه ، عمق و پهنای گودال متفاوت است.درخاک های غنی ، معمولا ابعاد گودال باید 30 تا 50 سانتی متر از هر طرف بزرگتر از قطر ریشه باشد. در خاکهای ضعیف و سنگین ، گودال کاشت را به عمق 1.20 متر حفر کرده و 5 تا 8 سانتی متر شن درشت ریخته و روی آن را به عمق 10 سانتی متر با خاک سبک پر کرده سپس نهال را کاشته و بقیه گودال را با خاک مرغوب و غنی پر کرده و تا حدی کوبیده تا ریشه ها مستقر شده و فضای خالی اطراف ریشه باقی نماند. سپس گودال را آبیاری کرده و پس از نشست کامل خاک ، در صورت نیاز مقدار خاک مرغوب اضافه گردد.در این زمان توصیه می شود طشتک آبخور در اطراف تنه درخت ایجاد نموده و آنرا با حدود 2 تا 3 سانتی متر کود دامی پوسیده بپوشانید.طی چند ماه اول رشد و استقرار گیاه ، آبیاری به دقت زیاد انجام گیرد. هر گونه خشکی در این مرحله صدمات جبران ناپذیری به شیوه رشد آتی درخت وارد می شوند.رعایت فاصله کاشت برای رشد مناسب درخ بسیار اهمیت دارد :ریشه درخت باید فضای کافی برای رشد داشته تا آب و مواد غذایی مورد نیاز درخت را جذب کند.تاج درخت نیاز به محیطی باز دارد تا نور کافی گرفته و مراحل فتوسنتز به سهولت انجام گیرد و تبادل هوا و گازهای مفید امکان پذیر باشد.
منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )