کاهش خسارت خشکسالی در گندم دیم

  تعيين دور و عمق مناسب آبياري كلزا به روش تشت تبخير در استان خوزستان گوشه محي الدين,صارمي منصور,وزيري ژاله     با توجه به روند رو به گسترش سطح زير كشت كلزا در خوزستان از يك سو و از سوي ديگر وجود رابطه مستقيم بين افزايش عملكرد كلزا و انجام آبياري كامل در دوره داشت آن، سبب گرديده تا اجراي هر گونه تحقيق در خصوص احتياجات آبي اين محصول به نظر لازم مي آيد. از آنجايي كه تاكنون اطلاعات چنداني از نياز آبياري اين گياه در اختيار نمي باشد، لذا تحقيق حاضر اولين گام را در جهت تعيين زمان مناسب آبياري (دور آبياري) و ميزان آب مصرفي (عمق آبياري) اين گياه برداشته است. بر اين اساس، طرحي در قالب آماري بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار وچهار تيمار طي سالهاي 1379 تا 1381 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي شاوور اجرا گرديد. تيمارها شامل چهار دور آبياري بر اساس ميزان تبخير تجمعي از تشت تبخير كلاس A بود كه عبارتند از: 1) دور آبياري بر اساس 50 ميليمتر تبخير تجمعي (I1)، 2) 75 ميليمتر تبخير تجمعي (12)، 3) 100 ميليمتر تبخير تجمعي (I3) و 4) 125 ميليمتر تبخير تجمعي (I4). دور آبياري مناسب بر اساس بهترين تيمار از نظر عملكرد و اجزا آن، انتخاب و كل آبياري مصرفي در دوره داشت، عمق آبياري را تعيين مي كند. ارتفاع محل آزمايش از سطح دريا 32 متر، طبقه بندي خاك fine mixed hyperthermic Aeric Haplaquepts، بافت خاك سطحي لوم رسي سيلتي و خاك عمقي رس سيلتي، مي باشد. كليه عمليات كاشت و داشت و برداشت مطابق توصيه هاي فني براي كشت كلزا در خوزستان رعايت گرديد. رقم كشت شده در هر سه سال بنابه توصيه فني F-7045.91 انتخاب گرديد. با توجه به رطوبت خاك در روز قبل از آبياري و همچنين وزن مخصوص ظاهري خاك و درصد رطوبت وزني در حالت ظرفيتي زراعي و عمق موثر ريشه، ميزان آب مورد نياز محاسبه و حجم آب مورد نياز هر كرت توسط كنتور اندازه گيري شد. مقايسه ميانگين ها توسط آزمون چند دامنه اي دانكن انجام و بدين وسيله تيمار برتر انتخاب گرديد. بر اين اساس مناسبترين دور آبياري زراعت كلزا در نيمه جنوبي استان خوزستان 75 ميليمتر تبخير تجمعي از تشت تبخير كلاس A و عمق متوسط آب در هر بار آبياري حدود 60 ميليمتر تعيين گرديد كه معادل چهار نوبت آبياري از زمان كاشت تا نيمه اول اسفند ماه و دو نوبت ديگر يكي در نيمه دوم اسفند ماه و ديگري نيمه اول فروردين مي باشد بنابراين، براي حصول 1.5 تا 2 تن در هكتار عملکرد محصول، حداقل 350 تا 400 ميليمتر آب مورد نياز مي باشد.                     منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )