کاهش خسارت خشکسالی در گندم دیم

مقالات موجود در این بخش:آنترکتوز سبزی - جالیزشته جالیزی                         Aphis gossypiiسفید ک دروغی خیاربیماری لکه برگی سرکوسپورا گیاهان زینتیویروس برگ قاشقی (لوله شدن برگ) (زردی) باقلا      Bean leaf roll virusآنترکتوز سبزی - جالیز  عامل بیماری :                           در کدوئیان   Colletotrichun  oligochaetum  = C.Lagenarium                                                                                   درگوجه فرنگی   Gloesporium   Lycopersici                                                                                                                    در فلفل   G.piperatum علایم بیماری : برروی تمام گیاهان خانوادة کدوئیان از قبیل خیار، هندوانه، کدو، خربزه فعالیت داشته و آنها را از مرحلة گیاهچه تا زمانی که گیاه به میوه می نشیند مورد حمله قرار می دهد. درمرحلة گیاهچه برروی ساقه زخمهای قهوه ای رنگ مایل به سیاه به وجود می آیند که به سرعت شکاف برداشته و باعث مرگ گیاهچه می شوند.  علایم برگی به صورت لکه های گردی است که در ابتدا سبز روشن و رنگ پریده با ظاهری روغنی بوده و بتدریج در وسط رنگ قرمز وسپس قهوه ای به خود می گیرند. برگهای آلوده خشک و شکننده شده و اگرمقدار لکه ها زیاد باشد سطح پهنک برگ کاملاً پژمرده می شود. برروی ساقة گیاه رشد یافته نیز بریدگیهای عمیقی دیده می شود. برروی میوه به خصوص درمناطق مجاور رطوبت لکه های سطحی به رنگ مایل به سبز ظاهر می شوند که بتدریج به عمق گوشت میوه نیز نفوذ می کنند و در نهایت درصورت وجود رطوبت میوه پوسیدگی نرم و درغیراینصورت خشک پیدا می کند.  در میوة گوجه فرنگی لکه های دایره مانند کمی فرورفته به رنگ تیره و در اطراف بافتهای سالم به صورت جدا یادرهم قابل مشاهده است. درفلفل این لکه ها برروی ساقه، برگ ومیوه به صورت گرد به قطر cm 2-1 و در ابتدا به رنگ زرد و سپس قهوه ای قابل مشاهده می باشند که باعث پوسیدگی در میوة رسیده می شوند. • زیست شناسی : این قارچ دربقایای گیاهان آلوده، خک و بذرهای آلوده حاصل از گیاه بیمار زمستانگذرانی می کند. پیشرفت این بیماری در رطوبت بالا و دمای مناسبcº  24 شدت می یابد. •  پیشگیری : 1- ضدعفونی بذر         2- استفاده ازارقام مقاوم            3- آیش زمین •  کنترل : استفاده از دکوئیل 2787 به میزان gr 150 در 1000 لیترآب با مشاهده اولین علایم بیماری با رعایت دورة کارنس 7 روز. خیساندن بذر در محلول 5/0 درهزار بونیل به مدت یک دقیقه.   ------------------------------------------------------------------------------------------- شته جالیزی                         Aphis gossypii   شته جالیزیAphis gossypii   این آفت به ویژه در مناطق جنوبی وجنوب شرقی صدمه وزیان شدیدی به جالیز کاریها وارد می نماید. شته ها به گیاهانی مانند خیار- فلفل- بادام زمینی و حتی علف های هرز نیز صدمه می رسانند. شته ماده بدون بال و رنگهایی مانند زرد مایل به سبز یا قهوه ای تیره دارد. طول بدن شته ماده بدون بال 25/1-1/2 میلیمتر است و شکل آن بیضوی می باشد . طول بدن شته های بال دار قدری کوچکتر وحدود 2/1-9/1 میلیمتر است. رنگ لارو شته ها زرد یا سبز میباشد. OrchidPests Aphis gossypii Glover (Melon Aphis, Cotton Aphis)   شته ها زمستان را معمولا به صورت لارو یا تخم در روی برگ علف های هرز میگذرانند. ولی در بعضی از مناطق زمستان را به صورت حشره کامل بسر میبرند.شته ها پس از گذراندن زمستان غالبا از شیره ی نباتی و علف های هرز تغذیه کرده و پس از آن روی نباتات تحت کشت منتقل می شوند. شته فقط بطریقه پارتنورژنز(بدون جفت گیری بانر) تولید نسل می نماید و زنده زا می باشد. شته جالیزی ابتدا بطور گروهی در زیر برگها مستقر شده و بعد تمام گیاه را به اشغال خود در می آورد و با مکیدن شیره نباتی گیاه را دچار فقرمواد کربوهیدراته نموده و آنرا از رشد و نمو باز میدارد. در گیاهان آلوده به شته برگها پیچیده وگلها می ریزند. میوه ها هم بطور کامل نمی رسند . شته ها در هوای گرم و مرطوب سریع تر زاد و ولد می کنند ولی در هوای گرم حرارت بیش از 25 درجه از شدت وسرعت تکثیر شته ها کاسته می شود . به همین علت در مناطق جنوبی تر در دو زمان تعداد شته ها به حداکپر می رسد.یکی در بهار قبل از شروع گرمای زیاد و دیگری در آخر تابستان موقعیکه گرمای هوا به کمتر از 25 درجه تنزیل می یابد. طرق مبارزه : در مبارزه با شته جالیزی یکی از اقدامات مهم زراعی وجین علف های هرز مزرعه است. زیرا علف های هرز مزرعه اولین مکانی است که شته ها پس از سپری کردن زمستان روی آنها مستقر شده و از آنها تغذیه می کنند. سم پاشی با سموم ذیل: انابازین سولفات یا سولفات نیکوتیک ( به نسبت 10-20 گرم سم +40 گرم روغن در 10 لیتر آب) یا با سم تیفوس که یک سم فسفره است به نسبت 4 گرم درده لیتر آب مخلوط می گردد و یا به صورت گرد پاش. سم پاشی وگرد پاشی باید طوری انجام بگیرد که در زیر برگها که محل استقرار شته ها است کاملا به سم آغشته گردد ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- سفید ک دروغی خیار عامل بیماری : Pseudoperonospora cubensis علائم: طالبی وخیار بیش از هندوانه – کدو – کدو خورشتی مورد حمله این بیماری قرار میگیرند.روی برگها لکه های براق روغنی 1-2 سانتی متر با حاشیه ی زاویه دار ظاهر می شود. بعد از گذشت چند روز قسمت آلوده زرد شده و می خشکد و به رنگ قهوه ای در می آید.اگر هوا مرطوب باشد در سطح پائینی برگ کپک خاکستری متمایل به بنفش ظاهر می شود .آلودگی سبب سقط گلها و توقف رشد میزبان می شود .میوه ها بطور غیر مستقیم بدلیل خشک شدن برگها صدمه می بینند.آلودگی در فصل تابستان در صورت بالا بودن رطوبت و در دمای ما بین10 تا 30 درجه سانتیگراد شروع می شود.شرایط مساعد برای رشد قارچ 16 تا 22 درجه سانتیگراد است. کنترل: برای مبارزه باید بقایای آلوده از بین رفته و از آبیاری سطح بالای میزبان ممانعت گردد.از تراکم میزبان جلوگیری شود در صورت مشاهده ی بیماری هر 8 روز سم پاشی انجام گیرد و تا زمانی که شرایط بیماری زدایی وجود دارد سم پاشی قطع نشود. سموم پیشنهادی اتیل فوسفیت آلومینیم گیاهان آلوده باید سوزانده شوند. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- بیماری لکه برگی سرکوسپورا گیاهان زینتی علائم بیماری: لکه های ایجاد شده بر روی گونه های رافیس در دو سطح برگ آن به صورت نقطه های قهوه ای خرمایی رنگ به قطر بیش از دو میلی‌متر دیده می شود. این لکه ها به تدریج تیره‌تر و گرد و نامسطح با هاله زرد رنگ دیده می شوند. گاهی لکه‌ها بهم پیوسته و عامل پژمردن گیاه می‌شوند. لکه برگی سرکوسپورا روی بآفت لاستیک هندیافیکوس پلاست به صورت تغییر رنگ سطح برگ ظاهر می شود و نواحی گرد کمی برجسته، ریز به رنگ سبز تیره و روشن مشاهده می شود. استرومای سیاه ریزی از عامل بیماری روی زخم ها تشکیل می گردد و برگ هایی که آلودگی شدید دارند جدا می شوند. اما همین لکه برگی سرکوسپورا روی گیاهان زینتی مخصوصاً لاستیکی بچه یا (Baby rubber) به صورت لکه های برجسته خرمایی در سطح برگ ظاهر می‌شوند و به تدریج این لکه ها قهوه ای تیره شده و به ندرت به قطر یک میلی‌متری بالغ می‌شوند. البته روی فلادمیرون یا برگ قلبی لکه های زرد کوچک تا قطر 27 میلی‌متر بالغ می‌شوند. مرکز لکه ها فرورفته، سوخته و حاشیه‌ی آن‌ها به رنگ زرد دیده می شود. علائم متفاوت حاصل از یک پاتوژن روی گیاهان مختلف با توجه به اینکه اندام‌های بآفتی و سختی فیزیولوژی گیاه متفاوت است و با توجه به عکس‌العمل ‌هایی که خود گیاه در مقابل پاتوژن نشان می دهد، لکه نیز متفاوت دیده می شوند. عامل بیماری: قارچCercospora rhapisicola عامل بیماری لکه برگی سرکوسپورای است. استرومای قارچ به اندازه 38 15×5030 میکرون است. کنیدی برها قهوه ای بدون حجره تا دو حجره ای و ندرتاً منشعب می‌شوند، معمولاً دارای یک دیواره عرضی هستند. کنیدی های دو حجره ای شفاف و نوک تیز تا کمی خمیده هستند و قاعده آن‌ها بریده و نوک آن‌ها کمی تیره بوده که از 3 تا 9 دیواره از منابع مختلف در گیاهان گزارش شده است. حرارت مناسب برای رشد قارچ 25 درجه گزارش شده است و در فاصله زمانی چهار هفته علائم بیماری را نشان می‌دهند. علائم لکه برگی سرکوسپورا روی درخت لاستیک هندی پس از 60 روز از تلقیح ایجاد می شود و حساسیت برگ‌های سنین مختلف معمولا ‌ً متفاوت است و در طبیعت برگ‌های مسن تر علائم را بهتر نشان می دهند. کنترل با بیماری: کاربرد هفتگی زاینب مفید و موثر گزارش شده است ------------------------------------------------------------------------------------------- ویروس برگ قاشقی (لوله شدن برگ) (زردی) باقلا      Bean leaf roll virus این ویروس اولین بار در اروپا توصیف شد و تحت عنوان Pea leaf roll virus نامیده شد. ولی بعدها تغییر نام یآفت و به Bean leaf roll V. بدل شد. این ویروس اولین بار توسط کایذر از ایران گزارش شد و بعد هم از نقاط  دیگر جهان گزارش گردید. این ویروس دامنه میزبانی وسیعی داشته و خسارت زیادی ایجاد میکند. علائم در باقلا عبارت است از نوعی زردی در بوته که معمولاً از نوک برگ و فاصله ی بین رگبرگها شروع شده و در نهایت تمام برگ را زرد میکند. برگهای آلوده معمولاً ضخیم تر از معمول بوده و مقداری حالت قاشقی دارند ولی کاملاً لوله نمی شوند. برگها شکننده بوده و در انتهای بوته خیلی ریز و فلس مانند هستند و ممکن است انتهای بوته حالت نکروز ایجاد شود. بوته ها کوتاه می مانند و فاصله ی بین برگها (میان گره ها) بخصوص در انتهای بوته شدیدأ کاهش می یابد و محصول یا تولید نمی شود یا خیلی کم میشود. در بعضی دیگر از انواع حبوبات مثل نخودفرنگی، شنبلیله و نوعی علف هرز به نام باقلاموشی علائم درست مانند علائم باقلا می باشد ولی در بعضی دیگر از گیاهان مثل یونجه، نخودایرانی، عدس و لوبیا علائم مقداری فرق میکند ممکن است با بیماریهای دیگر اشتباه شود. عامل بیماری ، ویروسی است از گروه Leuteo virus به قطر 25nmکه با شته و به طور پایا منتقل میشود. این ویروس معمولاً در بآفت آبکشی قرار دارد و انتقال مکانیکی ندارد. در مزارع باقلای اطراف شیراز معمولاً اولین آلودگیها در اوایل پاییز صورت میگیرد که تشخیص آن مشکل است و در تمام طول زمستان بصورت تک وتوک در مزرعه بوته ی آلوده دیده میشود ولی در شروع بهار این آلودگیها زیاد شده و در اواسط  بهار به حدود صددرصد میرسد. ناپایداری ویروس در منابع مختلف مانند یونجه، شیرین بیان و... صورت میگیرد. برای کنترل بیماری چندین کار می توان پیشنهاد کرد: 1- حذف منابع آلودگی مانند علفهای هرز، یونجه و... . 2- مبارزه با ناقل. 3- استفاده از ارقام مقاوم. ارقام مقاوم در باقلا وجود ندارد ولی در لوبیا، نخود و نخودفرنگی وجود دارد. 4- تنظیم تاریخ کاشت. کاشت دیر باعث میشود که آلودگی پاییزه کاهش یابد.   منبع: مرکز مقالات کشاورزی