کاهش خسارت خشکسالی در گندم دیم

سوسک کلرادو Colorado potato beetle سوسک کلرادو Colorado potato beetle (سوسک برگخوار سیب زمینی)Leptinotarsa decemlineataColeoptera:Chrysomelidae))این افت بومی کشور امریکا می باشد.سوسك كلرادو طالب آب و هواي معتدل و مرطوب و زمستان سرد است . حرارت بالاتر از 11.5 درجه سانتي گراد براي نشو و نماي سوسك موثر شناخته شده است . تخم در حرارت كمتر از 12 درجه سانتي گراد تفريخ نمي شود . حرارت بالاتر از 35 درجه سانتي گراد تخم و لارو ها را مي كشد و سوسكها براي فرار از گرما به داخل خاك پناهنده مي شوند . اين افت علاوه بر سيب زميني از گوجه فرنگي و بادمجان و تو تون و فلفل فرنگي و عده زيادي از گياهان هرز تغذ يه مي كند . حشره كامل و لارو اين افت از برگهاي گياه ميزبان تغذيه نموده و ساقه ها را باقي مي گذارند.زيست شناسي:زمستان را به صورت حشره كامل در داخل خاك و در اعماق مختلف ان سپري مي كند . در اوايل بهار كه حرارت خاك در بستر سوسك به حدود 12 درجه سانتي گراد رسيد از محلهاي زمستان گذران خارج و شروع به فعاليت مي كند . در شهرستان اردبيل تاريخ خروج سوسكهاي زمستانه معمولا" از اواخر فروردين تا اوايل ارديبهشت مي باشد. سوسكها در ابتداي خروج 2 تا 3 روز در سطح خاك استراحت كرده و سپس در هواي گرم و افتابي شروع به فعاليت و پرواز مي كنند . حشرات كامل بعد از يك تغذيه كافي از جوانه ها و برگهاكه معمولا" چند روز طول مي كشد و در ساعات گرم و افتابي روز به جفت گيري پرداخته سپس حشره ماده تخم هاي خود را در دستجات 20 تا 80 تايي در سطح زيرين برگها قرار مي دهد . يك سوسك زمستانه ممكن است تا 2400 عدد تخم نيز بگذارد . تخمها در حرارت 20 تا 25 درجه سانتي گراد طي 4 تا 6 روز و در حرارت پايين تر طي 2 تا 3 هفته تفريخ مي شوند . تخمها در حرارت بالاتر از 35 درجه خشك شده و نازا مي شوند . اين حشره داراي 4 سن لاروي است و تا ابتداي شفيره شدن 4 نوبت پوست عوض مي كند . دوره لاروي حدود 15 روز طول كشيده سپس لارو در داخل خاك در گهواره گلي و در عمق 3 تا 10 سانتي متري تبديل به شفيره مي شود . شفيرگي حدود 20 روز به طول مي انجامد . نسل اول اين افت حدود 45 روز به طول مي انجامد .در اردبيل سوسكهاي نسل اول از دهه اول تيرماه به بعد از شفيره خارج و در ساعات گرم روز به تدريج در خاك ديده مي شوند . قسمت عمده اي از جمعيت سوسكهاي نسل اول به خاك رفته و در عمق 10 تا 25 سانتي متري يا بيشتر دوره استراحت درازمدت يك تا سه سال را مي گذرانند. اما عده اي نيز به دوره استراحت نرفته و در سطح مزرعه باقي مانده و جفت گيري و تخمريزي مي نمايند و نسل دوم افت را مي سازند . طرز تغذيه و رشد و نمو افراد نسل دوم مشابه با نسل اول افت مي باشد . حشرات كامل در اواخر تابستان و اوايل پاييز به دياپوز رفته و همان گونه زمستان را درون خاك سپري مي كنند . اين افت در نقاط ديگر دنيا 1 تا 4 نسل در سال دارد.کنترل:1- مبارزه زراعي:جمع آوري و حذف بقاياي آلوده و تناوب زراعي در امر مبارزه بسيار مهم مي باشد .2- دشمنان طبيعي:الف) قارچ Beauveria bassiana روي لارو و شفيره و حشره كامل فعاليت مي نمايد.ب) سن شكارگر Rhinocoris punctiventris از خانواده Reduviidae شكارچي حشره كامل مي باشد .ج) لارو بالتوري Chrysopa carnea از خانواده Chrysopidae كه از تخم افت تغذيه مي كند.3- مبارزه شيميايي:يك يا دو نوبت سم پاشي با فوزالون (زولون) امولسيون 35 درصد به نسبت 2 ليتر در هكتار و يا اندوسوفان (تيودان) امولسيون 35 درصد به نسبت يك تا دو ليتر در هكتار در اواسط خرداد و اواسط تيرماه __________________ گفتمش بايد بري نامم ز ياد گفت آري مي برم اما زياد