رايحه درماني ، واقعيت يا خرافات:
هم اكنون علم پزشكي در جهان به دو زيرگروه اصلي تقسيم مي شود. طب غربي يا طب مدرن كه به صورت رشته اي مجزا در دانشگاه هاي مختلف جهان تدريس مي شود. طب مكمل يا جايگزين (Alternative medicine) كه داراي اصول و روش هاي تخصصي و درماني متفاوت با طب رايج است. امروزه بيش از 1.5 ميليارد نفر از مردم جهان تحت پوشش آلترناتيو مديسين قرار دارند. در ميان شاخه هاي طب مكمل از سم زدايي، هميوپاتي، ماساژدرماني تا شفاي كوانتومي آنچه بيش از همه جلب توجه مي كند، رايحه درماني يا آروماتراپي است.
پيشتر از آنكه ثابت شود تركيبات معطر طبيعي تاثير قابل توجهي بر حالات و احساسات دروني ما دارند، از انواع گل هاي معطر براي درمان بيماري ها استفاده مي شد. رايحه درماني قدمتي چهارهزارساله دارد و بيش از همه در موميايي و خوشبو كردن اجساد پادشاهان كاربرد داشته است. قبل از آنكه رايحه گل ها در تهيه عطر مورد استفاده قرار بگيرد، روميان و مصريان از آن به عنوان ماده ضدعفوني كننده، ضدباكتري و دارويي براي درمان زخم كمك مي گرفتند. تركيبات معطر طبيعي كه در گل ها و گياهان يافت مي شود، از طريق مژك هاي موجود در راه بيني وارد سيستم ليمبيك مغز شده و با تحريك اعصاب بويايي اين قسمت كه مسئوليت احساسات، حافظه و يادگيري را برعهده دارد، تاثير قابل توجهي بر روحيات و خلق وخو مي گذارد. عصاره معطر گياهان به دليل ساختار تشكيل دهنده شان كه معمولاً شامل آلدئيد ها، كتون ها و استرها است، نقش بسزايي در سلامت جسم و ذهن خواهد داشت. هر يك از رايحه ها خاصيت ويژه اي دارند. برخي مثل اسطوخودوس كه حاوي آلدئيدها هستند اثرات ضدالتهابي داشته، آرام بخش و ضدويروس هستند. برخي ديگر از عصاره ها مثل ياسمن، مشك و رز باعث هوشياري و افزايش تمركز و يادگيري مي شود. به طور كلي گياهان معطر داراي هفت ويژگي هستند كه در زير به آنها اشاره مي شود:
آنتي باكتريال و ضدعفوني كننده بوده و توانايي مقابله با هرگونه ميكروبي را در خود دارند. بخور ليموترش و پرتقال در زمان سرماخوردگي بسيار توصيه مي شود. درمانگران همچنين ماليدن افشره ليموترش را براي آنهايي كه از پوست آكنه اي و جوش دار رنج مي برند، پيشنهاد مي كنند.
به عنوان پادزهر عمل نموده و در موميايي كردن اجساد بسيار به كار برده مي شوند.
تقويت كننده رشد سلولي بوده و روند ترميم بافت هاي مرده را سرعت مي بخشد. آويشن، اسطوخودوس و رزماري به لحاظ نقشي كه در ترميم بافت دارند، زخم و جراحت هاي پوستي را سريعاً درمان مي كنند.
ضدبيد بوده و در درمان گزش و جراحت هاي ناشي از نيش حشرات نقش مهمي ايفا مي كند. آ ويشن و گل شمعداني يكي از بهترين تركيبات ضدبيد به شمار مي روند.
ترشح غدد درون ريز بدن را كنترل مي كنند و با افزايش ترشح غده فوق كليوي به رفع استرس و نگراني كمك مي كند.
ضدرماتيسم بوده و دردهاي ماهيچه اي و اسكلتي را به طور چشمگيري بهبود مي بخشد.
خاصيت وياگرايي داشته و باعث افزايش ميل جنسي مي شود. در زنان نيز به فعاليت بهتر تخمدان و توليد تخمك گذاري كمك مي كند. گل پرتقال، ياسمن، ساقه سرو و رازك از مهمترين گياهان مورد استفاده براي افزايش ميل جنسي هستند. اما مسئله اي كه باعث شده تا افراد زيادي در كشورهاي اروپايي و آمريكايي به سمت رايحه درماني كشيده شوند، نقشي است كه تركيبات معطر در آرام سازي بدن ايفا مي كنند. درمانگران از تركيبات ساقه دارچين، گل رز و پوست پرتقال براي افزايش ساعات خواب در مبتلايان به بي خوابي و از تركيب سدر، رازك، ريشه والرين، اسطوخودوس و رزماري براي درمان افسردگي و ايجاد روحيه نشاط و شادي در مبتلايان به اختلالات خلق و خوي استفاده مي كنند.
براي انجام آروماتراپي در خانه بهترين راه چكاندن 2-3 قطره از افشره گياهان معطر در محفظه آب اتو و سپس اتو كردن لباس، ملافه ها و روبالشي ها است. يكي ديگر از روش هاي رايج، بخور گل ها و تركيبات معطر است. يك ميلي ليتر از روغن گياهان را در يك ليتر آب حل كرده و در دستگاه بخور ريخته تا در فضاي خانه پراكنده شود. خاصيت آرام سازي تركيبات معطر بخور اسطوخودوس تقويت كننده سيستم ايمني است و از انتشار ميكروب هاي بيماري زا جلوگيري مي كند. پاك كننده و ضدعفوني كننده مناسبي براي انواع پوست ها است. ماليدن اسفنج آغشته به افشره اسطوخودوس يكي از سريع ترين راه هاي درمان نيش و گزش حشرات است. افشره پرتقال تنظيم كننده اشتها، تب بر، تصفيه كننده بدن و مسهل است و تاثير ويژه اي در خواباندن التهاب لثه دارد. رايحه نعنا قدرت تمركز را زياد و افكار منفي را از شخص دور مي كند. بخور اكاليپتوس ضدعفوني كننده است و تاثير ويژه اي در مثبت انديشي افراد نااميد دارد. افشره رزماري باعث تقويت روحيه شده و ميل به فعاليت هاي اجتماعي را در فرد مي افزايد. ضمن اينكه خاصيت فوق العاده اي در آرام سازي ذهن دارد. بخور مريم گلي مناسب براي افراد سرماخورده است. مجراي هوايي را باز و از انتشار ميكروب بيماري جلوگيري مي كند.
رايحه كندر پاك كننده محيط از نيروهاي شر و موثر بر روح و روان است. روغن چوب صندل نيز با تلفيق انرژي هاي مثبت، فكر را از احساسات پوچ گرايانه و بدبينانه مي رهاند.
نويسنده: بهاره مهرنژاد
www.magiran.com