بنفشه ایرانی
از اين اقسام، آنهايي كه عطرشان بيشتر و گلريزانشان طولاني‌تر و گل‌هايشان درشت‌تر و مخصوصا دمگل بلندتر داشته باشد، مورد توجه بيشتري قرار مي‌گيرد
مشخصه‌هاي گياهي بنفشه
اين گياه دوساله بوده و داراي برگ‌هاي بيضي‌شكل و به رنگ سبز تند است. گل‌ها به رنگ‌هاي متنوع از سفيد خالص تا بنفش خيلي سير و گاهي نيز به صورت دورنگ ديده مي‌شوند.
اين گياه داراي انشعابات زيادي است كه كم و بيش روي زمين پخش مي‌شود و فقط گل‌هاي آن حالت نيمه‌‌ايستاده دارد. گل‌ها پنج گلبرگ غيرمتساوي دارند و ارتفاع آنها به 20-15 سانتي‌متر مي‌رسد و برحسب گونه‌ها اندازه‌هاي مختلفي دارند. مقاومت بنفشه در سرما يكي از صفات بارز آن محسوب مي‌شود و حتي در فصل زمستان اگر در جاي گرمي محفوظ شود در مقابل سرما مقاوم است.
گونههاي زودرس آن در پاييز گل مي‌دهند و سپس در اوايل بهار دوباره شروع به گل‌دادن مي‌كنند و گل‌دهي آن در ماه خرداد متوقف مي‌شود. گونههاي دير‌رس نيز از ارديبهشت تا مرداد ماه به گل مي‌نشيند.
انواع گونههاي بنفشه
1 - بنفشه شاخه‌دار(V.cortnata): در اين نوع، گل‌ها به رنگ آبي و ياسي است كه از نيمه اسفند تا ارديبهشت ماه گل مي‌دهد. ارتفاع اين گياه به 20سانتي‌متر مي‌رسد. انواعي ديگر از اين گونه مانند بنفشه شاخه‌دار سفيد(V.c.Alba) با گل سفيد، (v.c. wermig) با گلي به رنگ بنفش تيره،(v.c.papilio) به رنگ ياسي به دست آمده است.
2 -بنفشه معطر(v.odorata): گياهي با گل‌هايي به رنگ بنفش، سفيد يا آبي و عطر مطبوع كه گلريزانش از نيمه اسفند تا آخر فروردين است. از اين گونه نژادي به نام گل بنفشه چهار فصل به دست آمده كه تقريبا تمام سال را گل مي‌كند، البته بيشتر گلريزانش ايام بهار و بعد پاييز است.
از اين قسم انواع زير را به‌دست آورده‌‌اند:
بنفشه معطر گل سفيد(v.o.alba)،بنفشه آميرال و آولان با گل‌هاي بنفش مايل به ارغواني و دم‌بلند. بنفشه لافرانس با گل بنفش تيره براق، بنفشه لوسزار به رنگ بنفش تيره و خيلي معطر، بنفشه لوكسون با گل‌هاي درشت و دم‌بلند به رنگ بنفش، بنفشه مادام آرن به رنگ بنفش تيره، بنفشه پرنسس دوگال با گل‌هاي درشت و پهن به رنگ آبي مايل به بنفش كه فراوان‌تر از انواع ديگر گل مي‌دهد. بنفشه پرنسس دو سومنت با گل سفيد راه‌راه بين جورهاي (انواع) پرپرش نوعي به نام گل بنفشه پارم با گل‌هاي خيلي درشت پرپر به رنگ آبي كمرنگ و عطر مخصوص به خودش كه بسيار مورد توجه است، وجود دارد.
3 -بنفشه فرنگي: بنفشه سه‌رنگ
(viola. Tricolor) كه در ايران به بنفشه فرنگي معروف است. از گياهان ماندني است ولي آن را در رديف گياهان دوساله مي‌كارند، بوته‌اش كوتاه و ارتفاع آن از 20-18 سانتي‌متر تجاوز نمي‌كند. گل‌هاي آن تك‌‌تك روي بوته ظاهر مي‌شود و به انواع زيبايي رنگ آميزي شده كه بسته به گونههاي مختلف يك رنگ سفيد، آبي، زرد، قهوه‌اي و بنفش مايل به سياه غالبا دو رنگ لكه لكه، حاشيه‌دار و ... است.
نيازهاي زيستي
نور: اين گياه در مكاني كه آفتاب كامل ندارد و سايه آفتاب است به خوبي رشد و نمو مي‌كند.
آب: آبياري به طور مداوم صورت مي‌گيرد؛ چون خاك آن بايد هميشه مرطوب باشد.
خاك: بستر بنفشه‌كاري بايستي سبك و غني باشد.
ازدياد و تكثير: بذر بنفشه را اواخر مرداد ماه در بستري از خاك سبك كه با كود كهنه و پوسيده مخلوط شده است، كاشته و مرتبا آبياري مي‌شود تا رطوبت خود را از دست ندهد. پس از آنكه بوته‌ها به اندازه 30سانتي‌متر شد آنها را روي بستر ديگري به فواصل 10سانتي‌متر نشا مي‌كنند، اين نشاها پس از گذشتن زمستان از نيمه اسفند تا اوايل فروردين در كنار گل‌هاي بهاري ديگر در باغچه‌ها به فاصله 30سانتي‌متر مربع كاشته مي‌شود.
بدانيد و به كار گيريد
بذر بنفشه فرنگي چون در تخمدان به طور كامل نمي‌رسد، بهتر است مدتي (يك يا دو سال) در جاي محفوظ از رطوبت بماند سپس آن را بكارند، به همين جهت بذر كهنه مشتري بيشتر دارد و تعداد بيشتري از دانه‌هاي بذر كهنه آن سبز مي‌شود. در حالي كه ممكن است مقداري از بذر نو و تازه آن سبز نشود. اگر بذر بنفشه را بهار بكارند، گذشته از آنكه خيلي دير به گل مي‌نشيند، گل‌هاي آن كم‌نيرو و غيرقابل توجه مي‌شود.
بنفشه سه رنگ را به علت اينكه زودتر از همه گل‌ها در بهار شروع به گل كرده و مدت دو ماه گلريزان آن دوام مي‌كند، در رديف اول گل‌هاي بهاري مي‌شمارند.
كاربرد گل بنفشه
اين گياه در فضاسازي (باغچه‌كاري‌هاي منازل- ميدان‌هاي شهر- بلوارها) يا حتي در فلاور باكس‌هاي تزييني براي قرارگيري بر روي بالكن‌ها مورد توجه بسيار قرار گرفته است. مثلا از انواع يك رنگ بنفشه براي تشكيل حاشيه يا تپه‌هايي كه ديدگاه آنها وسيع است، استفاده كرده و انواع سه رنگ آن براي گلكاري‌هايي كه از نزديك ديده مي‌شود، مناسب است. گل بنفشه به علت تنوع رنگ و زيبايي خاصي كه دارد در قسمت‌هاي مختلف پارك‌ها، ويلاها، مكان‌هاي اداري، بيمارستاني، شهري و تراس‌ها براي ايجاد حاشيه‌ها كاربرد فراوان دارد.
خواص دارويي
بنفشه فرنگي يا بنفشه سه رنگ خواص يا خاصيت دارويي فراواني دارد:
درمان اكزما با بنفشه فرنگي: 20گرم بنفشه فرنگي خشك را در نيم ليتر آب سرد بريزيد و به مدت چند دقيقه بجوشانيد پس از خنك شدن صاف كنيد. روزي 3 تا 4 فنجان به مدت چند هفته از آن بنوشيد.
درمان خارش پوستي: نوشيدن جوشانده بنفشه فرنگي در درمان اين مرض موثر است. درمان رماتيسم: نوشيدن مداوم بنفشه فرنگي، كمك حال مبتلايان به رماتيسم است. درمان سرفه‌هاي مزمن: نوشيدن شربت بنفشه براي درمان آن مفيد است.
www.ake.blogfa.com www.ake.blogfa.com www.ake.blogfa.com