دستورالعمل مايه
كوبي نيوكاسل با روش آئروسل
غرض از ارائه
اين دستور العمل آن نيست كه جانشين روشهاي ديگر گردد بلكه مقصود بيشتر اين است كه
تحت شرايط بخصوصي بتوان آن را بعنوان يكي از روشهاي فابل انتخآب به كار برد. به عبارت ديگر منظور بيشتر راهنمايي
كساني است از ان بعنوان يك روش ايمن سازي سريع طيور استفاده مي كنند. بنا براين آشنا بودن مرغداران با اين روش از نظر كلي لازم است . اغلب مرغداران به طور ناصحيح اسپري و آئروسل را مترادف و
يكسان مي دانند و يا اصولا" به اصطلاح آئروسل آشنايي ندارند و اسپري را به
جاي آن ذكر مي نمايند. در حقيقت از نظر علمي اين دو بدليل طيف اندازه ذراتي كه در
مورد هر كدام توليد مي گردد متفاوت مي باشند و به طور خيلي ساده و مختصر مي توان
گفت كه طيف اندازه ذرات در اسپري درشت تر است(150-225nm) . به طور كلي ذرات به غير از آنهايي كه
به علت درشتي و سنگيني زياد فورا" به زمين سقوط مي نمايند پس از آزاد شدن از
دستگاه تقريبا"بلافاصله در هوا به علت تبخير آب موجود در آنها تقليل حجم مي يابند و همانطور كه
ذكر شد بسته به طيف توليد شده و شرايط محيطي نسبت متغيري از آنها مدتي در فضا به
طور معلق باقي مي مانند. طرز كار دستگاههايي كه در حال حاضر در مرغداريها بدين منظور به كار مي روند يكسان نيست و
بنا براين طيف ذرات در آنها متفاوت مي باشد. به علت عدم رعايت دقت كافي در كاربرد
اين ماشينها ممكن است تفاوت هايي حتي بين دستگاهها ي يك نوع به خصوص نيز مشاهده
گردد. روش اسپري بيشتر جهت مايه كوبي بعضي از واكسنها كه براي اولين بار در جوجه هاي خيلي جوان مصرف مي شوند به كار مي رود
زيرا طبعا" بايد از دستگاههايي كه امكان توليد ذرات درشت تر را مي دهند براي
اين منظور استفاده نمود. روش آئروسل معمولا" در طيوري كه قبلا" لااقل يك
بار به طرق ديگر (منجمله اسپري) عليه نيوكاسل مايه كوبي شده اند به كار مي رود.
توصيه مي شود كه براي بار اول از سويه B1 براي
اين منظور استفاده مي شود. بايد توجه داشت كه قطرات نسبتا" درشت تر حاوي
مقادير بيشتري واكسن هستند. بسته به نسبت اين قطرات در طيف توليد شده كه به علت
وزن بيشتر به زمين سقوط مي نمايند مقادير متعددي از واكسن هدر خواهد رفت. همچنين
از بكار بردن ماشينهايي كه به علت نقص فني ، مقادير زيادي مايع حاوي ويروس واكسن
از دهانه خروجي آئروسل آنها به صورت قطرات درشت به زمين ميريزد بايستي اجتنآب نمود. مقدار مايعي كه به عنوان رقيق كننده واكسن
به كار مي رود از اهميت بسيار زيادي برخوردار نيست. مشروط بر آنكه نه آنقدر كم
باشد كه قبل از انجام كامل كار تمام شود و نه آنقدر باشد كه مدت عمل آئروسل را به
طور غير ضروري طولاني نمايد و سبب خستگي عامل و نيز احتمالا" ناراحتي طيور از نظر تهويه شودبا دستگاههايي كه بيشتر در مرغداريهاي ما معمول هستند و مورد استفاده قرار مي
گيرندمي توان بين 100 تا 200 سانتي مترمكعب مايع به ازاي هر 1000 دز واكسن مصرف
نمود، معذلك قويا" توصيه مي شودكه مرغداران قبل از بكار بردن اين دستگاهها در مورد
مسائل مختلف و تكنيكهاي مربوطه با مراجع با صلاحيت مشورت نمايند. بر خلاف مقدار
مايع مصرف شده ، كيفيت و درجه خلوص آب مورد استفاده جهت رقيق
نمودن واكسن بسيار حائز اهميت است . توصيه مي شود كه نهايت كوشش به كار رود تا
همواره از آب مقطر جهت اين منظور استفاده شود. چنانچه در بعضي
شرايط استثنايي چنين امكاني وجود نداشته باشد ناگزير بايد از شير خشك بدون چربي به
نسبت 1% درصد از آب استفاده نمود كه در هر حال اين آب فاقد مواد ضد عفوني كننده باشد. شير حل شده را
بايد قبل از اضافه كردن واكسن از چند لايه گاز عبور داد و صاف نمود تا قسمتهاي
احيانا" خوب حل نشده و به هم چسبيده آن گرفته شود. اضافه نمودن شير ممكن است
گاهي اوقات سبب ايجاد واكنش نسبتا" بيشتر در طيور شود. جهت انجام كار بهتر است ماشين را مدت
كوتاهي بدون واكسن در خارج سالن روشن نمود تا طيور به صداي آن عادت نمايند. محدود كردن سالن بوسيله پرده پلاستيكي ( حدود يك سوم مساحت يا
كمي بيشتر ) و جمع كردن طيور در اين قسمت عمل آئروسل
را تسهيل مي نمايند. قبلا" بايد درها وپنجره ها را بست و تهويه را خاموش كرد
. شخص عمل كننده در حالي كه ماشين را كه داراي سيم طويلي است و قدرت آزادي عمل
كافي را به او مي دهد در دست دارد و آن را به آرامي و به طور يكنواخت در جهات
مختلف حركت مي كند. ارتفاع ماشين از كف سالن حدود يك متر ( حدود 70-50 سانتي متر بالاي سر طيور ) بسته به ماشينهاي مختلف در نظر گرفته مي شود
و آن را طوري نگه مي دارندكه جريان توليدي آئروسل ( كه در حقيقت به صورت مخروطي مي
باشد) متوجه بدن طيور نباشد و ضمنا" به طرف بالا نيز نباشد. در
حالت اول مقدار زيادي از واكسن به زمين يا بدن طيور برخورد نموده و به هدر مي رود و در وضع دوم
ذرات مدتها در ارتفاع زياد باقي مي ماند و در سطح طيور قرار نمي گيرد. همچنين با توجه به حداكثر برد
ماشين مورد استفاده نبايستي زياد به ديوارها يا سطوح ديگر نزديك شد. توصيه مي شود
كه انجام آئروسل هنگامي كه فعاليت جوجه ها كمتر است انجام گيرد
و از هر عملي كه موجب وحشت طيور گردد خودداري شود. پش
از اتمام كار پنجره ها و تهويه بايد حدود نيم ساعت بسته بماند.آئروسل واكسن در
مورد طيور تخمگذار در قفس مشكل تر است
و و اغلب به علت نزديكي رديف قفس ها عامل مجبور خواهد بود در وضعيت مورب نسبت به
آنها عمل نمايد. تدوين يك دستورالعمل كامل با توجه به تنوع ماشينها و نيز متفاوت
بودن موقعيتها امكان پذير مي باشد. مسلما" عواملي مانند ميزان خروج آب به صورت ذرات از ماشين و سرعت عمل كننده و غيره
در تعيين مقدار آب به كار رفته و در نتيجه زمان انجام كار دخالت
خواهد داشت . در هر حال توصيه مي شود كه آئروسل به طور كامل ولي در حداقل زمان
ممكن انجام گيرد و در اينجا مجددا" به مرغداران توصيه مي شود كه در اين مورد و همه
اقدامات بهداشتي با مراجع ذيصلاح مشورت نمايند.
منبع:
مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )