/*
/*]]>*/
منیزیم
برگ‌های دارای کمبود Mg، کلروز پیش رونده‌ای بین رگبرگ‌ها، همراه با توسعة نکروز در بافت‌های به شدت
کلروز شده، نشان می‌دهند. در این شکل پیشرفته، کمبود منیزیم ممکن است ظاهراً به کمبود پتاسیم شباهت داشته باشد. در کمبود منیزیم، علایم معمولاً با مناطق کلروتیک به صورت خال مانند در بافت‌های بین
رگبرگ‌ها ظهور می‌یابند. بآفت
لامینای بین رگبرگ، بیش از دیگر بافت‌های برگ منبسط شده، یک سطح برجستة
چروک شده تولید می‌کند که در
نوک برجستگی‌ها از حالت کلروتیک به سمت نکروتیک شدن بآفت
پیش می‌رود. در
برخی از گیاهان مانند براسیکا ( خانوادة خردل که مشتمل است بر سبزیجاتی از قبیل کلم
بروکلی، بروسل اسپروت، کلم، گل کلم، کلارد، کلم
پیچ، کلم قمری، خردل، کلزا، راتاباگا ( نوعی کلم ) و شلغم ) رنگ‌های نارنجی، زرد و
ارغوانی نیز ممکن است ظهور کنند.
منگنز
این برگ‌ها یک کلروز کوچک بین رگبرگی تحت شرایط محدودیت کاربرد Mn از خود نشان می‌دهند. مراحل اولیة کلروز که تسط کمبود منگنز ایجاد می‌شود، تا حدّی شبیه به کمبود آهن است. این علایم از یک کلروز خفیف در برگ‌های
جوان و مشبک شدن رگبرگ‌ها در برگ‌های
بالغ، مخصوصاً هنگامی که زیر نور قرار دارند، شروع می‌شود. همچنانکه تنش افزایش می‌یابد، برگ‌ها
به رنگ فلز مانند خاکستریِ تابنده‌ای در
آمده و لکه‌های تیره و مناطق نکروتیک در امتداد رگبرگ‌ها
پیدا می‌شوند. همچنین یک درخشندگی ( جلوة ) مایل به ارغوانی ممکن است در سطح بالایی برگ‌ها
ظاهر شود.
غلاتی از قبیل یولاف، گندم و جو، به کمبود منگنز
به شدت حساس هستند. آنها کلروز خفیفی همراه با لکه‌های خاکستری که کشیده
شده و به هم می‌پیوندند، نشان داده و سرانجام پژمردگی
کامل برگ و مرگ آن فرا می‌رسد.
مولیبدن
این برگ‌ها بعضی لکه‌های خال مانند همراه با کلروز بین رگبرگی نشان می‌دهند. یک علامت ابتدایی برای کمبود مولیبدن، کلروز سرتاسری عمومی است که شبیه به علامت کمبود نیتروژن است با این تفاوت که بدون رنگ مایل به قرمز در سطح پائینی برگ‌ها
می‌باشد. این امر از نتایج تقاضا برای مولیبدن در احیاء نیترات، که
به کاهیده شدن اولیه در اسیمیلاسیون به وسیلة گیاه نیاز دارد، می‌باشد. بنابراین علایم اولیه کمبود مولیبدن در حقیقت ناشی از
کمبود نیتروژن هستند هر چند مولیبدن مأموریت متابولیکی دیگری در گیاه دارد و از این رو علایم کمبود آن حتی هنگامی که نیتروژن احیاء شده در دسترس است، وجود
دارد. در مورد گل
کلم، لامینای (لایة نازک پهنک) برگ‌های جدید، خم شده و به صورت
دم شلاقی به نظر می‌رسد. در بسیاری از گیاهان، امکان ظهور بادکش در برگ‌های
بالایی و لکه‌های خال دار در
مناطق کلروز شده، تحت شرایط وخیم کمبود، وجود دارد. در غلظت‌های بالا، مولیبدن علامت سمّیت مشخصی دارد و آن رنگ روشن به صورت
پرتقالی درخشان می‌باشد.
نیتروژن
علایم نکروتیک نشان داده شده توسط این برگ‌ها، در نتیجة کمبود نیتروژن است. همچنین یک رنگ قرمز روشن به صورت پراکنده ممکن است روی رگبرگ‌ها و دمبرگ‌ها دیده شود. تحت شرایط کمبود نیتروژن، برگ‌های
بالغ پیرتر به تدریج از حالت سبز طبیعی تغییر کرده و به صورت سبز رنگ پریده در می‌آیند.
همچنانکه کمبود پیشرفت می‌کند، این برگ‌های
پیر به طور یکنواخت زرد می‌شوند (کلروتیک). در شرایط حاد کمبود، برگ‌ها
به رنگ سفید مایل به زرد در
می‌آیند. برگ‌های
جوان در بالای گیاه، به رنگ سبز رنگ پریده و در
اندازه‌های کوچک باقی می‌مانند.
در گیاهان اسپیندلی (دوک وار) پنجه زنی به علت کمبود نیتروژن کاهش می‌یابد. زرد شدن در کمبود نیتروژن،
یکنواخت و در سرتاسر برگ همچنین رگبرگ دیده می‌شود. اگر چه در برخی موارد،
نکروز بین رگبرگی به جای کلروز معمولی، در
بسیاری از گیاهان دیده می‌شود. در برخی گیاهان، سطح پائینی برگ‌ها
و / یا دمبرگ‌ها و رگبرگ‌ها، به صورت مایل به قرمز یا رنگ پریده در می‌آید. در برخی گیاهان، این رنگ‌ها می‌توانند کاملاً روشن باشند. همچنانکه کمبود به
پیشرفت خود ادامه می‌دهد، برگ‌های
پیرتر به سمت پلاسیده شدن در
اثر تنش خفیف آبی پیش رفته و سریعتر از حالت معمولی پیر
می‌شوند. بهبود یافتن گیاهان در اثر کاربرد نیتروژن، بلافاصله (ظرف چند روز) و تماشایی خواهد بود.
فسفر
برگ‌های دچار کمبود فسفر برخی
نقاط نکروتیک نشان می‌دهند. به عنوان یک اصل کلی، علایم
کمبود فسفر، خیلی واضح نیستند و بنابراین تشخیص آن مشکل است.
یک علامت دیداری مهم، کوتولگی و کوتاه ماندن گیاهان است. گیاهان دچار کمبود فسفر نسبت به سایر گیاهان در شرایط مشابه اما بدون کمبود فسفر، سرعت رشد بسیار کمتری دارند. گیاهان دچار کمبود فسفر، اغلب با گیاهان جوان اشتباه گرفته می‌شوند. برخی گونه‌ها از قبیل گوجه فرنگی، کاهو، ذرت و خانوادة کلم، ساقه، دمبرگ و سطح زیرین برگ‌ها
ارغوانی رنگ می‌شوند. همچنین در
شرایط حاد کمبود فسفر، درخشندگی آبی ـ خاکستری در برگ‌ها
پیدا می‌شود. در برگ‌های پیرتر تحت شرایط حاد کمبود، ممکن است رگبرگ‌ها
به صورت مشبک مانند قهوه‌ای رنگ پریده به چشم بخورند.
گوگرد
این برگ‌ها
یک کلروز سرتاسری نشان می‌دهند در
حالی که هنوز به رنگ سبز باقی مانده‌اند. رگبرگ‌ها
و دمبرگ‌ها، رنگی مایل به قرمز روشن نشان می‌دهند.علایم دیداری کمبود
گوگرد، بسیار شبیه به کلروز پیدا شده در اثر کمبود
نیتروژن هستند. با این وجود در
کمبود گوگرد، زرد شدن به صورت یکنواخت در سرتاسر گیاه
حتی در برگ‌های
جوان وجود دارد. رنگ مایل به قرمز، اغلب در سطح پائینی برگ‌ها
و دمبرگ‌ها به صورت مایل به صورتی در
آمده و نسبت به کمبود نیتروژن، کمتر روشن و واضح است. در کمبودهای پیشرفتة گوگرد، آسیب به صورت قهوه‌ای رنگ شده و / یا لکه‌های نکروتیک شده، دمبرگ‌ها و برگ‌ها
اغلب عمودی شده و پیچ خورده و شکننده می‌شود.
روی
این برگ‌ها
یک مورد نکروز پیشرفتة بین رگبرگی نشان می‌دهند. در مراحل اولیة کمبود
روی، برگ‌های جوان‌تر زرد شده و سطح بالایی برگ‌های
بالغ، به صورت سوراخ سوراخ در
می‌آید. همچنین مخروطی شکل شدن رایج است. همچنانکه
کمبود پیشرفت می‌کند، این علایم به صورت نکروز بین رگبرگی
شدیدی ظاهر می‌شود اما رگبرگ اصلی مانند مواقع ترمیم کمبود آهن، سبز
باقی می‌ماند.
در بسیاری از گیاهان به ویژه
درختان، برگ‌ها
خیلی کوچک شده، میانگره‌ها کوتاه و شبیه به حالت روزت به نظر می‌رسند.
بُر
برگ‌های دچار کمبود بر یک کلروز عمومی خفیف نشان می‌دهند.
تحمّل گیاهان
به تغییرات زیاد بر، به اندازه‌ای است که غلظت‌های
مورد نیزا برای رشد یاه تا غلظت‌های سمّی آن برای گیاهان حساس به بر، اختلاف اندکی دارند. بر به طور ناچیز در فلوئم بسیاری از گیاهان
جا به جا می‌شود، به استثنای گیاهانی که از
ترکیبات قندی مانند سوربیتول استفاده می‌کنند. در تحقیقاتی تازه،
حرکت بُر در گیاهان تنباکو که برای سنتز سوربیتول تحت نظر گرفته شده بودند، افزایش یافته بود
و کمبود بر را در خاک بهتر تحمّل می‌کردند.
در گیاهان با انتقال کم بر، کمبود بر، باعث نکروز بافت‌های مریستمی در مناطق در حال رشد گردیده
که منجر به کاهش غالبیت انتهایی شده و نمو یاه به صورت روزت باقی می‌ماند. این
علایم کمبود، شبیه به علایم کمبود کلسیم می‌باشند. در گیاهانی که بر به آسانی در
فلوئم منتقل می‌شود، علایم کمبود مانند کمبودهای نیتروژن
و پتاسیم در بافت‌های بالغ متمرکز می‌شوند. هم مغز و هم اپیدرم ساقه‌ها ممکن است تحت تأثیر قرار گرفته که اغلب باعث پوک شدن یا زبر شدن ساقه‌ها همراه با نقاط نکروتیک روی میوه
می‌شود. پهنک برگ پیچ خورده، تیره شده و اغب همراه با ترشح
مواد شیرة گیاهی از آن می‌باشد. برگ‌ها فوق العاده شکننده شده و
به آسانی می‌شکنند. همچنین برگ‌های
جوان اغلب حتی تحت شرایط مطلوب از نظر تهیة آب، پلاسیده می‌شوند زیرا نقاط قطع شده به خاطر کمبود بر، باعث عدم انتقال آب می‌گردد.
کلسیم
در پایة برگ‌های
دچار کمبود
کلسیم نکروز نشان داده
می‌شود. قابلیت تحرک بسیار کم کلسیم، عمده‌ترین فاکتوری است که برای بیان علایم
کمبود کلسیم در گیاه به کار می‌رود. علایم کلاسیم کمبود کلسیم ممکن است شامل پوسیدن میوه‌های انتهایی گوجه فرنگی (سوختن میوه‌های بخش انتهایی گوجه فرنگی)، سوختگی لبة برگ کاهو، قلب سیاه کرفس و مرگ
مناطق رشد در بسیاری از گیاهان است. همة این علایم، بافت‌های مردة نکروتیک نرمی را نشان می‌دهند که به سرعت به سمت مناطق رشد پیش می‌رود که این امر بیشتر به جابجایی کم کلسیم در بافت‌ها مربوط
است تا ذخیرة کم آن در محیط خارج. گیاهانی که رشد آهسته‌تری دارند و دچار کمبود ذخیرة کلسیم
هستند، ممکن است دوباره مقدار مشخصی از کلسیم
را از برگ‌های
پیرتر برای برقراری رشد جابجا کنند و در
آنها فقط کلروز حاشیه‌ای برگ‌ها
دیده شود. سرانجام این نتایج در
حاشیة برگ‌ها
بیشتر از نقاط دیگر برگ‌ها به وقوع می‌پیوندد و
باعث تغییر شکل برگ به صورت فنجانی رو به پائین می‌شود. این علامت تا نقاط اتصال برگ به دمبرگ گسترش می‌یابد اما برگ‌ها
نمی‌افتند بلکه فقط لکه‌های بآفت
نکروتیک شده در
نوک دمبرگ ایجاد می‌شود. گیاهان تحت کمبود کلسیم مزمن، تحمل بیشتری به پژمردگی
نسبت به گیاهان استرس ندیده دارند.
کلرید
این برگ‌ها
شکل غیر طبیعی همراه با کلروز بین رگبرگی واضح دارند. گیاهان به غلظت نسبتاً زیادی از کلر در
بافت‌هایشان نیاز دارند. کلر در خاک بسیار فراوان بوده و در
اراضی شور، تمرکز آن بالاست اما در اراضی با آبشویی
بالا، ممکن است کم باشد. عادی‌ترین علایم کمبود کلر، کلروز و پژمردگی برگ‌های
جوان است. کلروز در سطح صاف فرو رفتگی‌ها در
مناطق بین رگبرگی پهنک برگ اتفاق می‌افتد. در موارد پیشرفته،
اغلب یک حالت برنزه شده در
طرف بالایی برگ‌های
بالغ پدیدار می‌شود.
گیاهان
معمولاً به کلر مقاوم می‌باشند اما برخی گونه‌ها
مانند آووکادو، میوه‌های هسته دار و انگورها به کلر حساس بوده و ممکن است علایم سمّیت را حتی در غلظت‌های کم
کلروز در خاک از خود نشان دهند.
مس
برگ‌های دچار کمبود مس پیچیده شده و دمبرگ آنها به
سمت پائین خم می‌شود. کمبود مس می‌تواند با کلروز خفیف سرتاسری همراه با
فقدان فشار تورگور همیشگی در برگ‌های
جوان، بیان شود. برگ‌های به تازگی بالغ شده،
مشبک، رگبرگ‌های سبز همراه با مناطق سفید شده تا خاکستری مایل به سفید از خود نشان
می‌دهند. برخی برگ‌ها، نقاط تُو خالی کلروتیکی نشان داده و
تمایل به خمیدن به سمت پائین دارند. فرم رشدی درختان تحت شرایط کمبود مزمن مس، به صورت روزت می‌باشد. برگ‌ها کوچک و کلروتیک همراه با
لکه‌های نکروتیک می‌باشند.
آهن
برگ‌های دچار کمبود آهن کلروز شدیدی در پایة برگ‌ها
همراه با شبکة سبز رنگ نشان می‌دهند. عمده‌ترین علامت کمبود آهن، شروع کلروز بین
رگبرگی از سمت خارج جوان ترین برگ‌هاست
که به سمت داخل پیش می‌رود و در
پایان، تمام سطح برگ سفید می‌شود. در مناطق سفید شده اغلب نقاط نکروتیک پدیدار می‌شود. تا وقتی که برگ‌ها
هنوز کاملاً سفید نشده‌اند، در
صورت کاربرد دوبارة آهن، ترمیم می‌یابند.
در فاز ترمیم، رگبرگ‌ها اولین قسمتی هستند که رنگ سبز روشن
خود را به دست می‌آورند. این وضعیت ترمیمی که در مورد کمبود آهن
پیش می‌آید، شاید قابل تشخیص‌ترین علامت در بین علایم کلاسیک
مواد غذایی باشد. چون آهن قابلیت تحرک کمی دارد، علایم کمبود آن ابتدا در جوان‌‌ترین برگ‌ها
ظاهر می‌شود. کمبود آهن، با آهک و شرایط بی هوازی خاک در ارتباط است و این وضعیت اغلب به وسیلة زیادی فلزات سنگین به وجود می‌آید.
پتاسیم
بعضی از این برگ‌ها
نکروز حاشیه‌ای نشان می‌دهند (سوختگی نوک برگ). در شرایط پیشرفتة
کمبود، نکروز در فضاهای بین رگبرگی رگبرگ اصلی همراه با کلروز بین رگبرگی ایجاد می‌گردد.
اینها مشخص‌ترین علایم د ر تشخیص کمبود K هستند.
شروع کمبود پتاسیم معمولاً به وسیلة کلروز حاشیه‌ای به سمت تاول‌های قهوه‌ای و سبز چرمی خشک
بر روی برگ‌های تازه بالغ شده، شرح داده می‌شود. این وضعیت به وسیلة افزایش داغدیدگی
بین رگبرگ‌ها و / یا پیشرفت نکروز از لبة برگ به رگبرگ در هنگام افزایش
تنش، دنبال می‌شود. در مراحل پیشرفتة کمبود، بیشتر منطقة بین رگبرگی نکروتیک شده، رگبرگ‌ها سبز
باقی می‌ماند و برگ‌ها پیچیده و دندانه دار می‌شوند. در برخی
گیاهان از قبیل حبوبات و سیب زمینی، علایم اولیة کمبود، نقاط سفید یا
خالدار شدن
پهنک برگ می‌باشند. در مقایسه با کمبود نیتروژن، کمبود پتاسیم بازگشت ناپذیرتر است حتی اگر به گیاهان پتاسیم بدهیم. چون پتاسیم در
گیاه
بسیار متحرک است، در کمبودهای شدید،
علایم فقط روی برگ‌های جوان ظهور می‌یابند. کمبود پتاسیم ممکن است در صورت وجود سدیم، بسیار کم جلوه کند به طوری که با افزودن سدیم، گیاهان
دچار کمبود پتاسیم، بسیار شاداب‌تر از گیاهان
بدون کمبود شوند. در بعضی گیاهان، بیش
از 90 درصد نیاز
پتاسیم می‌تواند به وسیلة سدیم جبران شود بدون
اینکه هیچ گونه کاهشی در رشد پدید آید.
منبع
: بزرگترین وبگاه مقالات
کشاورزی و کلیه گرایشهای آن