بابا آدم Burdock
بابا آدم Burdock   نام علمی Arctium lappa   خانواده Iridaceae     كليات گياه شناسي   بابا آدم كه فيل گوش و آراقيطون نيز ناميده مي شود گياهي است علفي و دوساله ذكه ارتفاع ساقه آن تا 1/5 متر مي رسد . اين گياه بحالت وحشي در دشت ها و نواحي معتدل و مرطوب و سايه در اروپا و آسيا مي رويد . ساقه آن كه شبيه پوست مار است پوشيده از كركهاي خشن و زبر مي باشد . برگهاي آن بسيار بزرگ و پهن بحالت افتاده بر روي ساقه قرار درد .   رنگ برگها در قسمت چسبيده به ساقه سبز كم رنگ و هر چه بطرف انتهاي برگ نزديك تر مي شويم تيره تر مي شود .   ريشه گياه دراز ف دوكي شكل و مانند هويج بضخامت انگشت دست بوده وداراي مقدر زيادي كربنات پتاسيم و نيترات پتاسيم است . پوست ريشه بابا آدم قهوه لي ، مغز آن سفيد و طعم آن كمي شيرين است ولي بوي تهوع آوري درد .   ميوه آن پس از رسيدن بصورت فندقه اي با 3 يا 4 سطح و برنگ زرد حنايي ظاهر مي شود .   در انتهاي ميوه تارهاي زرد رنگي وجود دارد كه در موقع عبور گوسفندان و جانوران به پشم هاي آنها مي چسبد و موجب پخش تخم اين گياه به مناطق ديگر مي شود .   بابا آدم در بعضي از نقاط ايران بحالت وحشي مي رويد . از ريشه اين گياه استفاده طبي بعمل مي آيد پساز خارج كردن ريشه بابا آدم از خاك آنرا بخوبي شسته و به قطعات كوچك سه سانتيمتري تقسيم كرده و در اثر حرارت خورشيد يا در كوره هاي مخصوصي خشك مي كنند .   تركيبات شيميايي: ريشه بابا آدم داراي ماده اي بنام اينولين Inulin ، روغن فرار ، تانن ، رزين ، قند ، آهن ، كلسيم و ويتامين C مي باشد . دانه بابا آدم داراي روغني است برنگ زرد و طعم تلخ اسيد لينولئيك و اسيد اولئيك است .   خواص داروئي: از نظر طب قديم ايران ريشه بابا آدم سرد و خشك است .   1) بهترين تصفيه كننده خون است و خون را تميز كرده و سموم را از بدن خارج مي كند .   2)جوشهاي صورت و كورك را برطرف مي كند .   3)ادرار آور و معرق است .   4)سيستم لنف بدن را تميز مي كند .   5)بيماريهاي پوستي نظير اگزما ، گل مژه و زخم ها را برطرف مي كند .   6)تورم را از بين ميبرد .   7) تقويت كننده بدن است .   8)جوشانده برگهاي بابا آدم را در معالجه سرگيجه و رماتيسم بكار مي برند .   9)براي تنظيم قند خون و معالجه بيماري قند از جوشانده برگهاي بابا آدم بمقدر سه فنجان در روز استفاده كنيد   10)براي معالجه سرخك ، برگهاي بابا آدم را با كمي شكر بجوشانيد و به مريض بدهيد .   11)جوشانده تخم بابا آدم ضد عفوني كننده است .   12)تخم بابا آدم ضد كرم معده و روده است .   13)در ناراحتي هاي ريوي و گلو درد از جوشانده تخم بابا آدم استفاده كنيد .   14)در معالجه ذات الريه بكار مي رود .   15)ريشه بابا آدم در برطرف كردن سرمخوردگي موثر است .   16)تب حاصل از بيماري مخملك را برطرف مي كند.   17)در معالجه يبوست موثر است .   18)بعنوان ضد سم در هنگام نيش زدن جانوران سمي استفاده مي شود.   19) براي معالجه كچلي برگ بابا آدم را دم كرده و روي پوست سر بماليد .   20)براي معالجه زخم ها و التيام جراحات ، جوشانده برگ بابا آدم را با مقدر مساوي روغن زيتون مخلوط كرده و روي زخم ها و جراحات بماليد .   21) ريشه بابا آدم علاج كم خوني و رنگ پريدگي است زيرا داراي مقدر زيادي آهن است .   22)براي معالجه رماتيسم و آرتروز مفيد است .   23) نقرس را برطرف مي كند .   24)در معالجه بيماريهاي عفوني موثر است .   25)درد سياتيك را آرام مي كند .   26)در برطرف كردن كمر درد موثر است .   27)آب آوردن بدن را درمان مي كند .   28) هضم غذا را تسريع مي كند .   29)ورم كليه را دفع مي كند .   30)آنهائيكه ميل زيادي بخوردن شيريني و شكر دارند اگر صبح ناشتا از دم كرده اين گياه بنوشيد بزودي اين عادت رفع خواهد شد .   31)كسانيكه ميخواهند قهوه را ترك كنند مي توانند ريشه بابا آدم را با مقدر اين مخلوط را حتي مي توان از فروشگاههاي گياهان دارويي و يا برخي از داروخانه ها ابتياع كرد.   32)كهير را برطرف مي كند.   33)ريشه بابا آدم را له كرده و يا بجوشانيد و آنرا روي كورك و يا اگزما بماليد تا آنرا برطرف كند .   34) براي جلوگيري از ريزش مو و تقويت آن جوشانده غليظ ريشه بابا آدم را به سر ماليد .   35)براي برطرف كردن سوزش و درد گزيدگي زنبور با حشرات برگ بابا آدم را له كرده و به محل گزيدگي بماليد .   در صورت پيدا نكردن ، گياه بابا آدم مي توانيد تنطور آنرا از فروشگاههاي گياهان دارويي و يا برخي از داروخانه ها خريدري كنيد . مقدر مصرف تنطور آن 10-20 قطره و سه بار در روز است   طرز استفاده: دم كرده ريشه بابا آدم : مقدر 50 گرم ريشه بابا آدم را در يك ليتر آب جوش ريخته و بمدت 20 دقيقه دم كنيد .   جوشانده ريشه بابا آدم : مقدر 80 گرم ريشه بابا آدم را در يك ليتر آب جوش ريخته و بگذاريد بمدت 10 دقيقه بآرامي بجوشد .   تنطور بابا آدم : اين تنطور را مي توان از فروشگاههاي گياهان دارويي و يا برخي از داروخانه ها Store خريدري كنيد .   دم كرده ريشه بابا آدم و شيرين بيان : 30 گرم ريشه باباآدم را با مقدر مساوي آن شيرين بيان در يك ليتر آب جوش ريخته و بمدت نيم ساعت دم كنيد . اين دم كرده تصفيه كننده خون است . براي اين منظور از اين دم كرده بمقدر سه فنجان در روز بنوشيد كليات گياه شناسي   بابا آدم كه فيل گوش و آراقيطون نيز ناميده مي شود گياهي است علفي و دوساله ذكه ارتفاع ساقه آن تا 1/5 متر مي رسد . اين گياه بحالت وحشي در دشت ها و نواحي معتدل و مرطوب و سايه در اروپا و آسيا مي رويد . ساقه آن كه شبيه پوست مار است پوشيده از كركهاي خشن و زبر مي باشد . برگهاي آن بسيار بزرگ و پهن بحالت افتاده بر روي ساقه قرار درد .     دوست عزيز امروز دنبال مطلبي در مورد گياه بابا آدم ميگشتم به مطلب شما بر خوردم اطلاعات بسيار خوبي داده ايد ولي اين گياه را قبلاً جزو خانواده كمپوزيته معرفي كرده بودند و اخيراً هم جزو خانواده ستاره‌اي‌ها ميدانند. اطلاعاتي در مورد اين گونه دارم براي علاقمندان در زير مي‌نويسم بابا آدم ( آراقيطون ) - Arctium از خانواده Asteraceae گياهي است از خانواده Asteraceae تيره فرعي Tubuliflorae نام علمي آن Arctium lappa و مترادف آن Lappa major و Arctium majus ميباشد .به فارسي به آن ‹‹ بابا آدم ›› و ‹‹ فيل گوش ›› گويند و در كتب طب سنتي با نامهاي ‹‹ لوف كبير ›› ، ‹‹ آراقيطون ›› و ‹‹ فيلجوش ›› آمده است . مشخصات : گياهي است علفي دو ساله ، بزرگ و داراي ساقه منشعب به طول 8/0 تا 5/1 متر و حتي بيشتر كه به حالت وحشي در دشت ها و نواحي مرطوب سايه دار تا ارتفاعات 1500 تا 1800 متري غالب نواحي معتدل اروپا و آسيا مي‌رويد . ريشه اي دراز به قطر انگشت با ظاهر دوكي شكل و به رنگ قهوه‌اي دارد ولي اگر شكسته شود در مقطع ، رنگ تقريباً سفيد نشان ميدهد . از اختصاصات آن اين است كه پهنك برگهاي آن بسيار بزرگ و داراي حالت نسبتاً افتاده بر روي ساقه است . بزرگي پهناي برگهاي آن به نسبتي كه از قاعده ساقه به رأس نزديك مي‌شويم كم ميگردد . رنگ آنها در سطح فوقاني پهنك ، سبز تيره ولي در سطح تحتاني به علت پوشيده بودن از تارهاي فراوان سبز روشن است . كاپيتولهاي آن ، ظاهري كروي و مجتمع دارند و هر يك از آنها نيز مركب از گلهاي كوچك ارغواني ، به تعداد 40 تا 50 ، محصور در تارهاي ابريشمي است . براكته‌هاي انولوكر آن هر يك در انتها به خميدگي قلاب مانند ختم مي شود . ميوه آن پس از رسيدن به صورت فندقه‌اي با 3 يا 4 سطح مشخص درمي‌آيد . رنگ آنها خاكستري يا قهوه‌اي روشن و يا حنائي و گاهي منقوش به لكه‌هاي نسبتاً تيره است . سطح خارجي ميوه گياه نيز پوشيده از تارهاي ريز است بطوري كه وجود آنها سبب ميگردد كه به سهولت به دست بچسبد . وجود اين حالت باعث ميگردد كه ميوه بر اثر چسبيدن به پشم و پوست حيوانات ، مخصوصاً گله‌هاي گوسفند به مناطق دوردست انتقال يابد وبا اين عمل وسعت پراكندگي گياه پيوسته افزايش مي‌يابد. برداشت محصول در اواخر اسفند تا اوايل ارديبهشت ماه سال دوّم صورت مي‌گيرد . در اين هنگام ، ريشه به حداكثر رشد خود رسيده و به اندازه كافي گوشتدار شده است ولي اگر ديرتر اقدام به اين كار شود ، نه تنها به علت چوبي شدن ، قابل استفاده نخواهد بود بلكه مقداري از خواص درماني آن نيز بطور محسوس كاهش حاصل خواهد كرد . تركيبات شيميايي : ريشه بابا آدم داراي اينولين ، ماده چرب به مقدار كم ، كربنات و نيترات پتاسيم ، و رزين‌هاي مختلف و يك گلوكز يد به نام لاپين ( Lappine ) يا لاپوزيد ( Lapposide ) است . برگ بابا آدم داراي ماده‌اي به نام آرك تيوپيكرين arctiopicrine ، اكسيد از فعال و دانه‌اش علاوه بر گلوكزيد مذكور داراي 18 درصد روغن زردرنگ خشك شونده با طعم تلخ مركب از 58 % اسيدامينولئيك و 10 % اسيد اولوئيك است . خواص درماني : ريشه بابا آدم به علت اثر مدر ، دفع كننده اسيد اوريك و تصفيه‌كننده خون ، رفع خيز عمومي بدن ، نقرس ، سنگ كليه رفع جوشهاي صورت ، دانه‌هاي غرور ، بيماريهاي پوستي مختلف سرخك و بطور كلي تبهاي دانه‌اي ، رماتيسم ، قولنج‌هاي كبدي و نزله‌هاي ششي مزمن اثر معالج دارد. در بيماريهاي مختلف ، از آن به عنوان يك داروي معرق و مفيد مي توان استفاده بعمل آورد . ريشه بابا آدم اثر پائين آورنده قندخون دارد و در درمان ديابت مي‌تواند مورد استفاده قرار گيرد   منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )