جمع آوری و محصول برداری گياهان دارويی
1 – نكات لازم در بهره برداري گياهان دارويي
تعداد گياهاني كه امروزه به عنوان گياه دارويي مورد استفاده قرار مي گيرد بسيار زياد است ولي تنها عده اي از اين گياهان در فارماكوپه ها و كتب دارويي به عنوان گونه دارويي يا افيسينال ( officinal) قلمداد مي شود و در بين اين تعداد تنها گياهاني كه داراي اثر درماني مهم هستند و يا مواد مؤثره خاصي دارند به علت مصارف زيادي كه دارند بطور انبوه پرورش داده مي شوند.
پرورش گونه هاي ديگر از اين گياهان كه دارويي نيستند، چون در طب عوام مورد توجه است معمول مي‌باشد .
بهره برداري از گياهان دارويي خودرو و همچنين پرورش آنها بايستي متناسب با ميزان احتياجات سالانه يك ناحيه صورت گيرد، زيرا اگر بيش از حد مورد نياز بهره برداري يا كشت شود، باعث مي شود به علت عدم مصرف در انبارها باقي بماند و در نتيجه غالب آنها كه حاوي اسانس مي باشند، خواص درماني خود را به خاطر از دست دادن اسانس از دست مي دهند و تنها مخارج بيهوده اي صرف تهيه آنها مي‌گردد.
بطور كلي در بهره برداري از گياهان خودرو اين نكات بايد مورد توجه قرار گيرد :
الف ـ مطابق قوانين حفظ محيط زيست از هر گونه گياهي بايد در هر منطقه تعداد قابل ملاحظه و مشخصي موجود باشد. يعني اگر تعداد پايه هاي يك گياه در ناحيه اي كم باشد با جمع آوري آن جز زيان نتيجه اي حاصل نخواهد شد و از گسترش آن جلوگيري خواهد شد.
ب ـ اگر مكان وسيع و مجهزي براي خشك كردن گياهان دارويي موجود نباشد هرگز نبايد اقدام به جمع آوري مقدار زيادي از گياهان گردد زيرا هميشه بعد از جمع آوري بايد مقدمات خشك كردن فراهم شود تا حداكثر استفاده را از گياهان به عمل آورد .
2 – بررسي و مطالعه گياهان منطقه بهره برداري
منظور از بررسي گياهان يك منطقه اين نيست كه تمامي گونه هاي گياهي موجود در آن ناحيه مورد مطالعه قرار بگيرد زيرا اين عمل مستلزم وقت زياد و دانش گياهشناسي است كه تنها از عهدة عده محدودي از گياهشناسان مجرب برمي آيد.
بنابراين اطلاعات گياهشناسي متخصصين مذكور بايد در حدي باشد كه تشخيص انواع دارويي از غير دارويي براي آنها ميسر باشد. در غير اينصورت ممكن است به جاي جمع آوري يك گونه دارويي گونه مشابه آن كه فاقد اثر درماني است يا حتي حاوي مواد سمي است جمع آوري شود.
منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )