آواکادو
آواکادو میوهٔ آواکادو به آواکادو در گذشته گلابي تمساح ، روغن سبز ، گلابي روغني و ... مي گفته اند. در زبان اسپانيا يي آگواکات ، در زبان پرتغالي آباکات و در زبان فرانسوي آوکاتير هم مي گويند و تنها ميوه خانواده برگ بو (برگ غار ) از خانواده lauraceae است . آواکادو نام درخت و میوهٔ آن درخت است. این درخت در مناطق گرم و استوایی می‌روید و میوه‌ای سبز رنگ با هسته‌ای درشت دارد. آواکادو (پرسی آمریکانا) درختی است که میوهٔ آن در گونهٔ گیاهان گل‌دار طبقه‌بندی میشود. این گیاه بومی آمریکای مرکزی و مکزیک است و تا ۲۰ متر رشد می‌کند. این گیاه همیشه برگهای سبز دارد که طول آنها به ۱۲ تا ۱۵ سانتی‌متر می‌رسد. گلهای آن نامشخص (ناپیدا) و به رنگ زرد مایل به سبز و به عرض ۵ تا ۱۰ میلی‌متر است. میوهٔ گلابی شکل آن از نظر گیاه‌شناسی یک سته یا شفت است که ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر طول دارد. تاریخچه آواكادو تا اوايل قرن شانزدهم ميلادي براي دنياي متمدن آنروزي ناشناخته بود. درسال 1519 سربازان فاتح كورتز سردار اسپانيايي در مکزیک به ميوه اي برخوردند كه براي آنان نا شناخته ولي از مواد اصلي غذائي بوميان بود که آن راآهواتايي Ahuatai مي ناميدند. در سال 1526 وقايع نگار ارتش اسپانيا از سرزمين ازتك Aztec وماياها Maya يا همان مكزيك ميوه اي را توصيف مي كند كه داراي هسته اي به شكل بلوط و بدون پوست سخت مي باشد، باگوشت فراوان و لطيف و نرم و طعمي مطبوع كه شباهتي به كره دارد. بررسي هاي بعدي نشان داد كه زادگاه اصلي اين ميوه مكزيك و امريكاي مركزي است و درختان سالخورده آن در اطراف معابد اين منطقه فراوان است. انتشار و گسترش مناطق كشت درختان اواكادو در كشورهاي مكزيك به پرووجزايرهند غربي(كوبا، جامايكا …) شروع شده است. در ادامه انتشار اين گیاه به سرزمين هاي ديگري راه يافته است. نتيجه بررسي ها نشان مي دهد كه گسترش آواکادو به خارج از سرزمين مادری تقريباً به ترتيب زيرمي باشد : - فيليپين ( اواخر قرن شانزدهم ) – هاوائي 1825 – فلوريداي امريكا 1833 - كاليفرنيا امریکا در سال 1871 اقدام به كشت انبوه درخـتان اواكادو در سال 1890 آغاز شد. علاقه اي كه مصرف كنندگان اواكادو درامريكا به اين ميوه نشان دادند سبب شد تا پرورش دهندگان آن در سال 1911 اقدام به تهيه تعداد زيادي پيوندك از كشور مكزيك نموده و در شهر اتلانتا در ایالات متحده، انواع مختلف نهال هاي پيوندي بروي پايه هاي بذري عمل آوردند. البته عمده اين نهال ها ازبين رفت و فقط يك نوع از آن با شرايط محيط سازگاري داشته و باقي ماند و از اين رو بنام فورت Fuerte يا " قوي" نامگذاري شد.   توصيف آواکادو درختي افراشته است که طولش 9 متر و گاهي تا 18 متر يا بيشتر هم مي رسد، قطر تنه آن 30 تا 60 سانتي متر است(در درختان پيرتر اين قطر بيشتر) ، گاهي ممکن است اين گياه از سطح زمين منشعب و شاخه شاخه بشود. تقريبا هميشه سبز، و در زمان گلدهي در فصل خشک مقداري برگ ريزي دارد، برگ ها متناوب ، سبزمايل به تيره ، در سطح بالايي براق و در سطح زيري متمايل به سفيداست(نيزه اي شکل ، بيضي ،تخم مرغي ،دايره اي شکل و يا به شکل تخم وارونه )است. گل آذين خوشه، فاقد گلبرگ ، ميوه گلابي شکل کمتر گرد يا تخم مرغي است و 7.5 تا 33 سانتي متر درازا و 15 سانتي متر عرض دارد، پوست ممکن است سبز مايل به زرد ،سبز مايل به تيره ،زرشکي ،زرشکي مايل به تيره و گاهي اوقات لکه هاي زرد رنگيهم روي آن مشاهده مي شود. گوشت آن سبز درخشان و کلا رنگ پريده ، روغني ، بي مزه است ، بذر آن در دوطرف پهن ، گرد ، مخروطي يا تخم مرغي شکل است(5 تا 6.4 سانتي متر طول) ،سخت ،سنگين ،به رنگ عاج فيل ولي در دو پوشش نازک قهوه اي محصور شده است و اغلب به گوشت آواکادو چسبيده است ،گاهي ميوه به خاطر فقدان گرده افشاني وديگر عوامل بدون بذر است.آواکادو دارای بيش از 60 رقم است. مشخصات بيولوژيكي آواكادو ياپرسي امريكانا " amrricana Persea" از خانواده لورل(Laurel)بوده و خويشي نزديكي با لورل كامفور دارد. اين گیاهان سواي تعداد معدودي از واريته ها، هميشه سبز بوده وداراي قامتي به بلندي 5 تا 7 مترمي باشند . گستردگي شاخ و برگ اين درختان به حدود 5 - 7 متر مي رسدو حتي در مواردي تا 25 متر مي رسند. شاخه هاي آواكادو بسيار شكننده اند . رنگ برگ آواكادو در گونه هاي مختلف متفاوت است. در پاره اي از گونه ها، رنگ يرگ ها در جـواني و رشد اولـيه سبز مايل به قرمزي مي باشند كه بتدريج تغيير رنگ داده و در حالت بلوغ كاملاً سبز مي شوند. ساختمان برگ ها نسبتاً خشن و چرمي است. شكل برگ ها وطرز قرارگرفتن آنهابروي شاخه در انواع و گونه هاي مختلف متفاوت است . برگ برگ هاي درختان آواكادو انواع مختلف از لحاظ شكل همگی مشابه يكديگراند ولي با توجه و دقت مي توان تفاوت هائي در آنها مشاهده كرد. طول برگ ها در گونه هاي مختلف متفاوت بوده و نسبت طول به عرض در آنها يكسان نيست. اندازه طول برگها 10 تا 20 سانتيمتر و عرض آن هااز 4 تا 10 سانتيمتر مي باشد. رگبرگهاي اصلي، ضخيم و تا حدي شكننده ودر قسمت زير برگ برجسته اند. عمر برگ ها معمولاً يك سال است و برگ ريزان پس از ميوه بندي شروع مي شود. برگ درختان گونه هاي مكزيكي دارايبوئي شبيه باديان "Anis " مي باشد كه این خاصیت در برگ درختان هند غربي وگواتمالائي وجودنداشته و بي بو هستند. دمبرگها سفت و ضخيم بوده و طول آنها در گونه هاي مختلف از 3 سانتيمتر تا 6 سانتيمتر متغير است. شاخه شاخه درختان آواكادو ترد و شكننده است و اغلب دراثر باهاي شديد شكسته مي شود. شاخه هاي جوان چنانكه خشك شوند براحتي از درخت جدا مي شوند. شكل درختان آواكادو در گونه هاي مختلف متفاوت است . پاره اي قامتي كوتاه داشته و شاخه هاي آنها تمايل به سرازيرشدن دارد و گروهي بصورت صاف بالا رفته و شكل مي گيرند. بلندي درختان آواكادو از چند متر تا 25 متر و حتي 30 متر می رسد. اين گستردگی در اندازه و شكل که به خاطر فراواني گونه ها وجود دارد،امكان دسته بندي دقيق و مشخص آواكادو را دشوار و بعضا ناممكن مي سازد . ولي از نظركلي مشابهت قابل ملاحظه اي در درختان يك گروه نژادي وجود دارد. گل گل درختان آواكادو از چنـان خصايصي برخوردار است كه آنرا بخوبي از ساير درختان ميوه متمايـز مـي سازد.از اين روست كه باروري اين درختان وابسته به عواملي چـند مـي باشد كه اولين آنها در مرحله حساس و سرنوشت ساز گرده گيري و تلقيح گل ها مي باشد. عامل ديگر باروري دسترسي درخت به غذا و تاثير آن در باروري است " بطور معمول تلقيح گل هنگامي صورت مي گيرد كه دانه هاي گرده برروي كلاهك مادگي قرار گيرد . اين عمل در درختان آواكادو تابع تحولات خاصي است كه در گل بوقوع مي پيوندد ". بر روي يك درخت آواكادو صد ها هزار بلكه بيشتر گل بوجود مي آيد. اين گلها بصورت توده هاي مركب از ده تا حدود صد عدد و در كنار هم قراردارند. هرگل آواكادو به تنهائي كامل بوده و داراي هر دو عضو نر وماده مي باشد. عضو نر داراي ميله هائي است كه در انتهاي هريك چهار محفظه گرده وجود دارد.هريك از اين محفظه ها خود داراي دري مي باشند كه باز و بسته مي شوند. عضو ماده نيز داراي كلاهك، كلاله، خامه و تخمدان كامل است. كلاهك گرده ها را براي تلقيح وبارورري دريافت ميكند. چنانكه اشاره شد گل آواكادو از فعاليت خاص خود برخوردار بوده و هر گل به مدت دو روز باز است و آماده ولي زمان فعاليت عضو نر با عضو ماده يكي نيست . بدين معني كه گل در ابتدا و هنگام باز شدن در یکی از دو وضعیت ماده و يا نر فعال می شود. گلي كه به حالت نر باز مي شود عضو ماده آن آماده گرده گيري نيست و برعکس در گلي كه بحالت ماده باز مي شود عضو نر آماده گرده پراكني نبوده و محفظه گرده هاي آن بسته است. اين موقعيت بمدت 2 تا 4 ساعت برقرار است و پس از آن گل بسته مي شود. در روزدوم اين گل باز شده ولي فقط بصورت نر است و دريچه محفظه هاي گرده باز ولي عضو ماده آماده گرده گيري نيست و تلقيح نمي تواند صورت گيرد . اين حالت در دسته ديگري از درختان آواكادو برعكس مي باشد بدين صورت كه در بعد از ظهر روز اول گلها بصورت ماده باز مي شوند و در شب بسته شده ودر صبح روز دوم بصورت گل نر فعـاليت دارند . دسته اول را در اصطلاح A و دسته دوم را B نام گذاري كرده اند. توده هاي گل معمولاً به دو صورت برروي شاخه ها وجود دارند : در حالت اول در میان توده گل جوانه برگ وجود ندارد و حالت دوم در قسمت انتهائي يك جوانه برگ نيز دیده می شود. جاي کاشت آواکادو در سايه و بين ساختمان ها رشد مي کند اما توليدش درآفتاب کامل انجام ميگيرد، ريشه ها حالت رقابتي شديدي دارد. سايه اين گياه خفه کننده و گاهي رنجش آور است .در جاهاي سردتر گياه در جايي که آفتاب بيشتري دارد رشد مي کند. در سواحل يا زمين هاي باد خيز به عنوان يک بادشکن خوب عمل مي کند، گاهي يک درخت مقاوم زيبا هم شناخته مي شود. گياهان خانگي به درجه حرارت کمي براي شکوفه دادن نياز دارند که اين گياه با سايه اش مي تواند اين فضا را براي آن گياهان مهيا کند. خاک آواکادو خاک هاي نرم، گرانيتي تجزيه شده و لومی شني را دوست دارد. آنها در جايي که زهکش ضعيف باشد رشد نمي کنند. اين گياهان به خوبي در دامنه رشد مي کند ولي بستر رودخانه را تحمل نمي کند. آنها به خاک هاي قليا و اسيدي مقاوم هستند. براي آواکادو بايد خاک رويي را ترکيب کرد، از محتويات نرم بايد جلوگيري کردهمچنين از هوموس هم مي شود استفاده کردکه رطوبت و درجه حرارت خاک را افزايش مي دهد و در ضمن خاک نبايد نمک داشته باشد. آبياري آواکادو در طول فصل باراني نيازي به آبياري ندارد. آبياري زياد ريشه را کم مي کند و باعث مي شود اين گياه ناتوان بشود. براي اينکه بدانيم که آواکادو نياز به آبياري دارد يک چاله عميق به طول 22 سانتي متر را حفرکرده و اين قسمت خاک را مي فشاريم ، اگر آن خاک نم دار بود نياز به آبياري نيست و اگر در دست شما خرد شد به ابياري نياز است. اين مساله د پايان فصل آبياري مهم است. آواکادو تا حدي به شوري مقاوم است، به هرحال اين حالت حساسيت را با سوختگي در روي برگ ها نشان مي دهد.با يک آبياري زياد می توان اين نمک را از خاک شستشو داد. تغذيه شروع کودهی گياه جوان بعد از يک سال پس از رشد شروع مي شود و اين کوددهی را تا 4 سال برای رشد آن فراهم کرد . براي درختان مسن کودهاي نيتروژني را که يک بار در زمستان و بار ديگر در تابستان بعد خواهيم داد تغذيه کودي خوبي خواهد بود. برگ هاي زرد (کلرويز) کمبود آهن را نشان مي دهد و اين فقدان با استفاده از کلات آهن مرتفع مي شود. درختان رسيده تر کمبود روي را هم نشان مي دهند. هرس رقم هاي ستوني به هرس در سال هاي اوليه شکل گيری نياز دارند. ديگر گونه ها نيازي به حذف شاخه و غيره ندارند. سابقا درختان را طوري تربيت مي کردند که افراشته و راست نباشد. بهترين نتيجه اي که مي گرفته اند اين بود که حصارهاي خوبي ايجاد کنند. درختان کوتاه نياز دارند که راست و افراشته شوند. کناره هاي درخت آواکادو ممکن است به وسيله موش خورده شود، درغير اين صورت نيازي به هرس نيست. شاخه هايي که رو به آفتاب است با از بين رفتن برگ هايش آفتاب سوخته مي شوند و يقينا از بين خواهند رفت . اين قبيل شاخه ها بايد سفيد مالي شود. تکثير بذر اواكادو بسيار كم دوام است چرا که بسرعت آب خود را از دست داده و امكان رويش آن كم مي شود. لذا بايد بذر ها هر چه زودتر پس از جدا شدن از ميوه کاشته شوند. البته ميتوان براي زمان كوتاهي و در صورت ضرورت آنرا در خزه و يا ورميكوليت قرار داد یا بصورتی بسته بندي کرد كه رطوبت بذرها از دست نرود. در مورد بذر های حاصل از مصارف خانگی، با نگهداری آن در جای سبزي و ميوه در داخل یخچال، میتوان بذر را تا مدتی سالم و قابل رويش نگه داشت. سطح بیرونی بذر آواکادو داراي دو لایه قهوه اي رنگ مي باشد که پوست بيروني ضخيم و پوست داخلی نسبتا نازك تر است. امکان وجودانواع قارچها بر روی سطح خارجی بذر آواکادو ( علی الخصوص در صورت انبارش) بسیار زیاد است. لذا برای جلوگیری از اثرات سوء ناشی از آلودگی قارچی هنگام جوانه زدن بذر، لازم است در زمان کشت، پوسته های موجود بر روی سطح بذر از آن جدا شوند (این پوسته ها، خود موجب كاهش سرعت جوانه زنی و رشد نیز میشوند). در صورت اقدام به کاشت بلافاصله پس از در بیرون آوردن بذر ازداخل ميوه، جدا كردن اين پوستها به راحتي امكان پذير است. برای جدا کردن پوسته بذر های انباری مي توان به طريق زير عمل كرد : بذر ها در آبي با درجه حرارت حدود 50 درجه سانتیگراد بمدت 30 دقيقه نگاهداشته شوند. پس از این مدت بلافاصله بذر ها در آب سرد قرار داده شوند تا خنک شوند. بعد از سرد شدن لازم است حدود دو الی سه میلیمتر از سر و ته بذر بریده شود تا با تسهیل درآزاد شدن لپه ها از یکدیگر در هنگام جوانه زنی، ريشه زائي با سرعت بيشتري صورت گيرد. بذر ها سپس برای خشک شدن درآفتاب قرار داده میشوند و پوست ها پس از خشك شدن براحتي جدا و بذر ها آماده کشت میشوند. بذر هاي آماده شده در گلدانهاي نيم ليتري كه حاوی مخلوطی مركب از مواد آلي و شن زبر رودخانه اي و قسمتي خاك است طوري قرار داده می شوند كه انتهاي بالاي بذر ها حدود 2 تا 3 ميليمتر از خاك بیرون باشند. پس از رشد جوانه تا ارتفاع 10 - 15 سانتیمتر، اين نهال هاي جوان بايد به گلدان ها و يا كيسه های سیاه نایلونی 3 الی 5 لیتری انتقال یابند. با توليدمثل غيرجنسي مي توان آواکادو را تکثير کرد. دانه هاي بزرگتر را درگالن پرورش مي دهندکه جوانه مي زند و اين قلمه ها را پيوند مي زنند. يک روش قلمه زني بدين صورت است ، وقتي قلمه 3.5 سانتي متر شد، نوک قلمه را زده و يک حلقه از جوانه در بالاي قلمه خواهد بود. اين قلمه را در يک باند 10 سانتي متری روزنامه قيراندود تيره که قالب جای قلمه می شود پيچانده و درون جايي که از ورمي کوليت پرشده و آن را درون يک جعبه سياه با درجه حرارت و رطوبت زياد قرار مي دهيم. وقتي اين قلمه 7 تا 10 سانتي متر شد آن را در جاييکه نور است قرار مي دهيم تا سريعا رنگ آن سبز شود. کاغذ قير اندود را بر مي داريم ، ساقه را از بذر جداکرده و آن را در يک جاي مسطح که از نظر مواد غذايي در وضع خوبي باشد قرار مي دهيم. آفت و بيماري موش و موش خرما آفت اصلي ميوه است . دور تنه درخت را بپوشانيد . نوعي کرم مثل هزارپا برگ را لوله اي ميکند وممکن به شاخه هاي انتهايي صدمه بزند. کرم هاي قهوه اي آواکادو با پودر گوگرد کنترل مي شود. کرم شش نقطه اي هم باعث برگ ريزي آواکادو مي شود، ليسه و حلزون هم يک آفت اين گياه است. دو قارچ و يک ويروس هم به اين گياه صدمه مي زند. Botryosphaeria ribis سبب ايجاد شانکر در تنه اين گياه مي شود و همينطور مزه ميوه را نامطبوع وباعث تکه تکه شدن تنه درخت مي شود . انواع مکزيکي از نظر شانکرتنه مصون است ولي از نظر شانکر ميوه مصونيت ندارد. پوسيدگي ريشه در جايي که زهکش خاک ضعيف است صورت مي گيرد (نشانه اش زردي و ريزش برگ است). لکه نوري که يک بيماري ويروسي است که باعث رگه رگه شدن ساقه هاي جوان ، لکه دار شدن برگ ها ، بدشکلي در ميوه آواکادو و تکه تکه شدن تنه درخت مي شود. حشرات هم ممکن است باعث آلودگي در قلمه ها شودو اين قلمه هاي آلوده خطرناک مي باشد. برداشت زمان برداشت به رقم ما بستگي دارد. از نظر استانداردهاي تجارتي ميوه بايد 8% روغن داشته باشد. در نوع مکزيکي رسيدگي 6 تا 8 ماه از زمان گل دهي طول مي کشد ودر نوع گواتمالايي 12 تا 18 ماه طول مي کشد. ميوه ها تا زمان رسيدگي مي تواند روي درخت باشد يا اينکه آن را برداشت و در يک دستمال قرارداده تا خودش برسد. رقم هاي زرشکي را تا موقعي که رنگ کامل خود را بدست نياوردند نبايد بچينيم. انواع گواتمالايي را در دماي 5 تا 10 درجه سانتي گراد در حدود 6 هفته مي توان انبار کرد. نوع مکزيکي سريع مي رسد و سريع هم بايد مصرف شود. فوايد آواکادو گوشت آن در درمان اسهال خوني، ضدکرم ، اشتها آور ، براي درمان سرفه و .... برگ آن با جويده شدن براي چرک دندان، براي درمان اعصاب، براي کاهش خون ريزي ، تحريک و تنظيم کننده قاعدگي زنان و... دانه آن در درمان اسهال خوني، براي رفع شوره سر، کاهش دندان درد ،کاهش جوش صورت و ... همچنین گفته میشود که آواکادو برای ماسک های زیبایی و درمان پوکی استخوان مفید می باشد.