تیره بادنجانیان
  .  .تیره بادنجانیان.    تيره بادنجانيان(Solanacees=Solanaceae)_ در تيره ي بادنجانيان بالغ بر 1300 گونه تشخيص داده شده است.گياهان اين تيره اكثر  يكساله و علفي و بعضي از آنها كم و بيش خشبي هستند.پاره اي از گياهان اين فاميل داراي ساقه غده اي بوده و دايمي هستند.برگ گياهان اين تيره گاهي ساده(برگ بادنجان و فلفل) وگاهي كم و بيش دندانه دار است(برگ تاتوره ). برگ سيب زميني كنگره اي وگاهي بريدگي هايي برگ كامل بوده و بشكل برگ مركب درمي آيد.در روي ساقه ي گياهان اين تيره انشعابات فرعي كج و غير مستقيم ديده مي شود كه هر يك حامل يك يا چند گل ميباشد.درپاره اي مانند سيب زميني ساقه غده اي وجود دارد كه به علت استتاريقه ي گياه بوسيله ئ خاك در زير زمين تشكيل مي گردد.ساقه هاي غده اي سيب زميني كو تاه و قطور و محتوي مواد ذخيره اي نشاسته دربافت پاراشيم ذخيره اي ساقه است.درروي اين ساقه تعدادي جوانه موجود است كه درسال بعدمولد ساقه هاي هوائي و ريشه هستند.اكثر گياهان تيره ي بادنجان داراي گل آذين خوشه اي مي باشند.قسمت پوششي گل در گياهان اين تيره مركب از 5 كاسبرگ و 5  گلبرگ است.كاسبرگ ها سبز رنگ ودر قسمت انتهائي آزاد هستند.قاعده ي كاسبرگ ها بهم  پيوسته است.در اكثر گياهان پس از تلقيح گل و تشكيل ميوه گل نيز رشد كرده و قطعاتش(كاسبرگها) قطور شده و بر روي ميوه باقي مي ماند (بادنجان وگوجه فرنگي).گلبرگها بهم پيوسته و عموما" به شكل قيفي خود نمايي مي كنند. انتهاي گلبرگها داراي 5 لب بوده و نمودار 5 گلبرگ است.در دستگاه تناسلي 5 پرچم با ميله هاي كوتاه و آزاد ولي بساك درشت و بهم پيوسته مشاهده ميگردد. بساك پرچم ها از پهلو طوري بهم چسبيده اند كه بشكل لوله اي در آمده اند. كلاله مادگي از وسط اين لوله خارج ميگردد. در تخمدان گياهان اين تيره 2 تا چند برچه ديده ميشود كه در هر برچه چند تخمك يافت ميشود. اول_بادنجانيانيكه ميوه سته دارند 1_جنس سيب زميني(Solanum)_در اين جنس بالغ بر 900 گونه يافت ميگردد كه عمده ترين آنها بشرح زيرند سيب زميني(S.tuberosum)_اين گياه داراي گل آذين خوشه اي و گلهايي برنگ سفيد و كرم است. ميوه آن سته و بدرشتي نخود ميشود.در برگ و ساقه و ساير اعضاي گياه بغير از غده آن آلكانوييد سولانين Solanine) كه قي آور و خواب آور است يافت مي شود. روي همين اصل ميوه ي آن پس از رسيدن سته اي قرمز رنگ و سمي است.سيب زميني از لحاظ كشاورزي اهميت داشته و قسمت عمده غذاي اهالي زمين بخصوص اروپا را تشكيل ميدهد.سيب زميني نژادهاي متعدد بنام زودرس و ديررس و اسلامبولي و .... دارد.                                 گوجه فرنگي(S.lycopersicum)_نام علمي اين گياه را در بعضي كتب (Lycopersicum Sculantum) نيز نوشته اند. گوجه فرنگي از لحاظ شكل برگ كم وبيش شبيه سيب زميني است در بعضي از نژاد ها برگ ها درشت كنگره اي و در پاره اي برگ ها مركب و ريز است.گل آذين آن خوشه اي بوده و از گل هاي گل آذين يك يا چند گل بر حسب نژاد گوجه فرنگي بارور مي شوند.رنگ گل آن زرد و ليمويي است.ميوه ي گوجه فرنگي سته اي درشت و قرمز رنگ و گاهي نارنجي و زرد رنگ بوده و تخمدان آن چند خانه است.بر خلاف سيب زميني ميوه ي گوجه فرنگي سمي نيست و از محصولات عمده و با ارزش است كه بطور مختلف از آن استفاده مي شود .       بادنجان(S.melongena)_بادنجان داراي سته كشيده و گاهي گرد و درشت است.اين گياه داراي نژاد هاي مختلف باغباني است.رنگ ميوه سياه و بنفش و سفيد و گاهي سبز رنگ است.نژاد هاي زينتي از اين گياه نيز انتخاب شده است.ميوه ي بادنجان نيز مانند گوجه فرنگي خوراكي است.گياه بادنجان و گوجه فرنگي نيم خشبي بوده و بعضي از نژاد هاي آن در آب و هواي مديترانه اي و معتدل ممكن است بوسيله ي عمليات باغباني از سالي به سال ديگر باقي بمانند.       تاجريزي(S.dulcamara)_گياهي است طبي كه داراي ميوه ي قرمز رنگ بوده كمي شيرين و در عين حال كمي تلخ مزه است.گونه هاي ديگري از تاجريزي بنام تاجريزي سياه (S.nigrum)نيز موجود است.گل هاي تاجريزي بنفش رنگ ميباشد.           جنس فلفل(Capsicum)_گياه عمده ي اين جنس فلفل قرمز يا(C.annum)است كه ميوه هاي كشيده و مخروطي داشته و ميوه ي آن تند و خو راكي است.ميوه ي فلفل ابتدا سبز و پس از رسيدن قرمز ميشود فلفل نيز داراي نژاد هاي انتخاب شده باغباني بنام فلفل دلمه اي و يا فلفل سبز است.گياه فلفل و همچنين ميوه آن داراي بوي مخصوص به خود ميباشد.             جنس (Atropa)_گونه مهم اين جنس (A.belladona) يا گياه شابيزك است.برگ وساقه اين گياه كم و بيش شبيه فلفل است ولي شابيزك داراي ميوه هاي گرد و سياهرنگ است كه بوسيله ي كاسه ي گل احاطه مي گردد.در ميوه ي اين گياه الكالو ئيد آتروپين(Atropine)كه بسيار سمي است وجود دارد.در علم طب از آتروپين براي باز نمودن حدقه ي چشم ضمن عمل جراحي چشم استفاده مي كنند.در عين حال آتروپين مسكن نيز ميباشد. بادنجانيان پوشينه اي_نوع ميوه ي اين گياهان بر خلاف دسته ي اول پوشينه و كپسول است.هر ميوه از چند برچه تشكيل يافته كه در هر برچه تعداد زيادي تخمك با جفت بندي جانبي مشاهده مي گردند. عمده ترين گياهان اين دسته عبارتند از گياه توتون(Nicotina tabacum)_ارتفاع اين گياه در حدود يك متر بوده و داراي برگ هاي متناوب و پهن و كمي دندانه دار مي باشد.از اين برگ ها پس از چيدن و خشك نمودن توتون و تنباكو تهيه مي كنند.گل در گياه توتون سفيد كرم و گاهي ارغواني است روي اين اصل اين گياه داراي نژاد هاي باغباني و زينتي نيز مي باشد.ميوه ي توتون كپسولي است كشيده وبا شكاف هاي طولي باز گشته و دانه هاي كوچك آن بيرون مي ريزند.در برگ و ساقه جوان گياه توتون آلكالوئيد هايي از قبيل نيكوتين و نيكوتيانين كه سمي هستند يافت مي شود.از عصاره ي برگ و خاكه برگ توتون ماله حشره كش سولفات دو نيكوتين تهيه مي گردد كه در دفع آفات بسيار مورد استعمال قرار مي گيرد.سولفات دو نيكوتين از راه جلد روي حشرات اثر نموده و دافع عده ي زيادي منجمله شته مي باشد. گياه توتون با استعمال روز افزون آن از جمله محصولات عمده مناطق مديترانه اي و معتدله مي باشد.         گياه اطلسي(Petunia Violacea)و يا(P.hybrida) گياهي است زينتي با برگ هاي كركدار و گلهاي درشت و قيفي شكل كه داراي نژاد هاي باغباني است ميوه ي اين گياه كپسولي است كه پس از رسيدن با دو شكاف طولي باز شده و دانه هاي متعدد و سياهرنگ ريز آن به خارج مي ريزند.گياه اطلسي جزء گلهاي زينتي است.         گياه تاتوره يا تاتوله(Datura Stramonium)_اين گياه جزء علفهاي هرز مزارع و منازل بوده و بسيار سريع الرشد بوده و برگ هاي تاتوره نسبتا" پهن و كنگره اي و داراي چند لب است.گلها سفيد و قيفي است ميوه پوشينه ايست خاردار كه پس از رسيدن با چهار شكاف باز شده و تخمك ها به خارج ميريزند.شكل پوشينه تخم مرغي شكل است.برگ و ساقه گياه تاتوره بد بو و حاوي آلكالوئيد داتورين بوده كه بسيار مخدر است.                 www.ake.blogfa.com           www.ake.blogfa.com           www.ake.blogfa.com