لیتواستراتیگرافی و تاریخچه رسوبگذاری:
حوضه رسوبی کپه داغ در شمال شرقی ایران قرار دارد . این حوضه پس از کوهزایی کیمیرین پیشین تشکیل شده و در شرق حوضه از ژوراسیک تا میوسن حدود 6000 متر رسوب بدون نبود چینه شناسی مهمی نهشته شده است . هدف عمده در این تحقیق بررسی تاریخچه رسوبگذاری و تفسیر محیط رسوبی سازند تیرگان ( بارمین – آپسین ) در شرقی ترین قسمت این حوضه می باشد . این سازند عمدتاً از آهکهای 11 لیتی همراه با بین لایه های شیلی تشکیل شده است که بطور هم شیب بر روی نهشته های سیلیسی آواری سازند شوریچه و نیز بطور هم شیب توسط مارن های مدادی سازند سرچشمه پوشیده می گردد .
ضخامت این سازنده در حدود 12 ستون چینه شناسی اندازه گیری شده از 5/4 تا 20 متر در تغییر است .
سنگ آهکها عمدتاً نازک تا متوسط لایه بوده و حاوی خرده های اسکلتی و غیر اسکلتی می باشند . رسوبات آواری در قاعده سازند بیشتر دیده می شود و در مقاطع شرقی تر کسترش بیشتری دارند . مطالعات پتروگرافی 110 مقطع نازک نشان می دهد که این نهشته ها از پنج گروه رخساره ای کربناته و دو رخساره آواری تشکیل شده اند . هر یک از گروههای رخساره ای کربناته از چندین رخساره ، مجموعاً 11 رخساره شامل بیو میکریت ، 11 میکریت حاوی خرده های فسیلی ، 11 میکریت بیواسپاریت ، بیواسپاریت حاوی بریوزئر ، 11 اسپاریت حاوی خرده های فسیلی ، 11 اسپاریت ، پل اسپاریت ، بیو اسپاریت حاوی اربیستولین ، میکریت و دولومیت می باشند . با توجه به نوع و فراوانی آلوکمها و ارتوکممها ، این رخساره ها در یک پلاتفرم کربناته از نوع فلات (SHELE) در زیر محیطهای دریای باز ، سد ، لاگون و پهنه جزر و مدی نهشته شده اند . رخساره های آواری نیز با توجه به فقدان فسیل و وجود اکسید آهن در لایه های سیلی و ارتباط عمودی ماسه سنگها با سایر رخساره ها در یک محیط کم عمق و احتمالاً ساحلی نهشته شده اند .
مهمترین فرایندهای دیاژنتیکی که بر روی نهشته های آهکی عمل کرده است شامل میکریتی شدن ، سیمانی شدن ، ژئوپتال ، فشردگی ، استیلوتی شدن ، دولومیتی شدن و شکستگیهای ثانویه می باشند که در محیط های دیاژنتیکی فریاتیک دریایی ، فریاتیک متئوریکی ، دخنی و بالا آمدگی عمل کرده اند .
بررسیها و مطالعات چینه نگاری سکانسی نشان داده است که این نهشته ها در تمام ستون های چینه شناسی از یک سکانس رسوبی (DS) که مرز قاعده ای آن از نوع فرسایشی (SB1 ) و مرز فوقانی آن غیر فرسایشی (SB2 ) می باشد تشکیل شده اند . تغییرات رخساره ها در هر یک از ستون ها منجر به تشکیل سیکلهای کم عمق شوتده شده اند که اغلب ناقص می باشند . وضعیت جغرافیایی دیرینه نهشته های مورد مطالعه طی 5 مرحله از نئوکومین تا آپسین فوقانی تعبیر شده است .
www.ake.blogfa.com www.ake.blogfa.com