معرفی بیماری سفیدک کرکی آفتاب گردان
یکی از بیماریهای مهم آفتابگردان است که از کشورهای زیادی از جمله ایران گزارش شده است .
حدود سال 1343 برای اولین بار در آذربایجان گزارش گردید. در آذربایجان، گیلان وکردستان بیماری مهمی است. در فارس هم دیده شده است. این بیماری بذرزاد است . خسارت این بیماری خیلی زیاد است زیرا ممکن است بذر اصلاً تشکیل نشود و یا اینکه میزان روغن آن پایین بیاید و گاهی اوقات تا 50 درصد محصول را از بین ببرد. قارچ عامل بیماری روی جوانه زنی بذر هم اثر دارد ، چرا که بذر ها کوچک مانده و قدرت جوانه زنی آنها کاهش می یابد و یا اینکه تولید گیاهان غیر نرمال(کوتوله) می کند.
علائم بیماری:
علائم بیماری بصورت کوتولگی با لکه های کلروتیک در اطراف رگبرگ ها و ایجاد حالت موزائیکی می باشد (شبیه علائم های بیماری ویروسی). این علائم هم در برگ های اولیه و در برگ های بزرگتر نیز دیده می شود که به شناسایی سفیدک کرکی کمک می کند.اگر در گیاه آلوده، طبق تشکیل شود،گیاه رو به بالاست که علائم خوبی برای تشخیص بیماری است . این قارچ در گیاه سیستمیک می شود بنا براین به اندام گل وارد شده و باعث تغییر شکل آن می گردد و حتی پوسته بذر هم سبز می شود. این بیماری باعث مرگ گیاهچه نیز می شود.
قارچ عامل بیماری یک Oomycetes است که اسپورانجیوفور و اسپورانجیوم های خود را در سطح زیرین برگ و در شرایط مرطوب تشکیل می دهد. انشعابات اسپورانجیوفور دو شاخه عمود بر هم هستند و در انتها استریگمای سه شاخه (صلیبی) ختم می شوند و در روی آنها اسپورانجیوم تو لید می گردد.
این قارچ تولید Oosporeمی کند که می تواند جوانه زده و تولید ریسه یا زئوسپور نماید. Oosporeعامل بقای قارچ می باشد و اگر وارد خاک شود ریشه کن کردن آن مشکل است. بیماری بیشتر خاکزاد است تا هوا زاد،و اهمیتش بیشتر از طریق آلودگی ریشه است تا اندام هوایی. اگر اسپور در خاک باشد و تولید زئوسپور کند این زئوسپور ها به راحتی جذب منطقه رشد طولی ریشه شده و وارد ریشه می شوند و آلودگی ایجاد می نمایند.
قارچ در گیاه جوان (مرحله 8-6 برگی) به راحتی ایجاد آلودگی سیستمیک کرده و وارد قسمت های هوای می شود.
برگ های جوان نیز ممکن است بصورت موضعی آلوده شوند و قارچ از طرق روزنه ها وارد برگ شود . برای ایجاد آلودگی اولیه از طریق خاک لازم است که رطوبت خاک اشباع باشد، حساسیت گیاه بالا و حرارت خاک پایین(15 درجه سانتیگراد) باشد. اگر حرارت حرارت خاک بالا باشد (20 درجه سانتیگراد و بالاتر) زئوسپور تولید نمی شود.قارچ عامل بیماری از طریق هیپوکوتیل هم واردگیاهچه اولیه می شود و بصورت ریسه در گیاه حرکت کرده و در نهایت داخل بذر شده و قسمتهای داخلی آن یعنی گیاهچه را آلوده می کند . در برگ های ریخته شده اُاُسپور فراوان است.Over wintering در بذر و در بقایا بصورت Oospre می باشد.
کنترل بیماری:
1) تناوب طولانی 10-4ساله
2) حذف گیاهان آلوده در اوایل فصل و سوزاندن آنها
3) ضدعفونی بذر با قارچ کش های سیستمیک مثل متالاکسیل(ریدومیل)
4) بهترین روش آن است که ارقام مقاوم و بذرهای سالم استفاده شود.
..
www.ake.blogfa.com www.ake.blogfa.com www.ake.blogfa.com