گیاه دارویی سنجد
گیاه دارویی سنجد   سِنجـِد گیاهی درختی است از خانواده سنجدیان که در آب و هوای معتدل می‌روید. برگ‌های باریک و مخملی شکل و میوه‌هایی قهوه‌ای رنگ و خوراکی دارد که از هستهٔ آن در تهیهٔ برخی داروها استفاده می‌شود. گونه سنجد (Elaeagnus angustifolia) از درختان مهمي است كه در پوشش گياهي عرصه هاي ايران نقش به سزايي دارد و اغلب بصورت خودرو در نقاط مختلف ديده مي شود . جهت بررسي مقاومت ارقام مختلف اين گونه به تنش شوري پنج رقم به نامهاي محلي شكري ، عنابي ، كالايي ( از منطقه نجف آباد اصفهان ) ونيز رقم هاي هوفي و شامي ( از منطقه فلاورجان ) جمع آوري و بصورت قلمه در خاك ماسه اي گلدان در آبان ماه كشت گرديد . سپس گلدانها در گلخانه قرار گرفتند . در مجموع از 4 سطح شوري (EC برابر 56/2 ، 54/4 ، 89/6 و 47/9 ميلي موس بر سانتيمتر ) استفاده گرديد ...   ميوه سنجد از زمانهاي گذشته در سبد غذايي ايرانيان جا داشته و در اعياد سنتي به آن توجهي خاص مبذول شده است . امروزه از درخت سنجد و ميوه آن در صنايع غذايي، بهداشتي، دارويي، عطرسازي و صنايع چوب استفاده مي شود.   نام علمي سنجد «Elaeagnusan gastifolial» است و رويشگاه اين درخت بدليل سازگاري آن با محيط‌هاي مختلف در اغلب نقاط كره زمين از جمله آمريكاي شمالي، اروپاي شرقي و غربي، آسياي مركزي و شمالي و ... است. به گزارش سرويس «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران،‌ به طور كلي 3 نوع درخت سنجد در دنيا وجود دارد كه 2 نوع هلاگنوس و هيپوفار در ايران موجودست. درخت سنجد هلاگنوس به دليل درشتي ميوه‌، قامت بلند، نداشتن خار و برگهاي پهن به درخت سنجد هيپورفيا برتري دارد. خواص درخت سنجد در تمام اندامهاي آن منتشر شده است و ريشه، چوب، پوست و ميوه آن داراي خواص دارويي و صنعتي متفاوتي است از پوست درخت سنجد يك ماده شيميايي دارويي مهم به نام تتراهيدروآرمور - متيل - N استخراج مي‌شود. از برگ درخت سنجد آلكانوييد استخراج مي‌شود كه در صنايع داروسازي كاربرد دارد. اسانس گل سنجد در صنايع داروسازي و آرايشي و عطرسازي بكار مي‌رود. درخت سنجد داراي 3 قسمت برون بر (پوست قهوه‌اي رنگ)، ميان‌بر (آردي شكل) و درون بر (هسته چوبي و سفت آن) است كه قسمت ميان‌بر و درون بر آن داراي ارزش غذايي فراوان است. در قسمت ميان‌بر 2 نوع قند گلوكز و فروكتوز، 7 نوع چربي اشباع شده و اشباع نشده وجود دارد. در قسمت درون بر سنجد 17 نوع آمينواسيد و مقداري پروتئين وجود دارد كه هر يك از اين آمينواسيدها خواص دارويي بسيار مفيدي دارند بطوري كه مي‌توان گفت ميوه سنجد يك ميوه دارويي صفراست. اين ميوه در طب سنتي به عنوان تانن قابض است بنابراين در معالجه بيماريهاي دندان، لثه و اسهال و در درمان زخم معده موثر است و مي‌تواند از خونريزي جلوگيري كند. اگر آرد و هسته‌ ميوه سنجد با هم آسياب شود مصرف خوراكي آن بيماري آرتروز را درمان مي‌كند.   درخت سنجد در نواحى سرد و معتدل رشد مى كند. ميوه آن شيرين و كمى گس است. طبيعت آن سرد و خشك و يبوست آور است درحالى كه جوشانده برگ درخت سنجد خاصيت جمع كنندگى و ضداسهال دارد و بهترين دارو براى اسهال كودكان است. سنجد ازنظر غذايى كم كالرى است و براى اطفال سازگار و مقوى معده و مانع از اثرات صفرا مى باشد. طب گياهى در مورد خواص درمانى سنجد مى گويد: - سنجد از ريخته شدن بادنزله به درون بينى پيشگيرى مى كند. مصرف سنجد براى درمان وجلوگيرى از عوارضى مثل «قى»، اسهال صفراوى، زخم روده، سرفه هاى حاد گرم، سردرد و اثر رطوبت نافع است. - شكوفه سنجد بسيار خوشبو است، در شيرينى پزى كاربرد دارد و محرك قوه باء در زنان است. - سنجد مقوى قلب و برطرف كننده تب و لرزهاى سرد در بيماريهاى سينه مثل تنگى نفس، زخم ريه و عوارض دماغى محسوب مى شود. - سنجد براى درمان بيمارى هاى كبدى عبارت‌اند از: استسقاء، زردى و يرقان مفيد است و سنجد پخته شده به طور كامل (پوست - گوشت - هسته) در روغن زيتون به صورت خوراكى جهت درد مفاصل، خارش پوست و رشد مو توصيه شده است. - عرق شكوفه سنجد، ضد نفخ مؤثرى براى معده مى باشد. يكي از دانشمندان گفته است ميوه سنجد گوشت براستخوان مى روياند و انسان را فربه مى كند. پوست را تقويت كرده و كليه ها را گرم نگه داشته و مانع از تكرر ادرار مى شود. در هند از روغن هسته آن لعوق یا شربت غلیظی درست می کنند که در التهاب غشاهای مخاطی همراه با ترشح همانند انواع زکام و نیز در موارد عفونتهای برونشها مصرف می نمایند. در اسپانیا از شیره گل سنجد برای قطع تب های مهلک و خطرناک استفاده می شود. میوه سنجد از نظر طب سنتی،طبیعت سرد و خشک دارد و مقوی و مفرح است،ضد تهوع و صفرا بر نیز می باشد.سنجد به ویژه خام آن برای بند آوردن اسهال نافع است.جوشانده گل سنجد برای بیماریهای دماغی مانند فلج و کزاز و نیز برای قلب و زخمهای ریوی و تنگی نفس مفید است و برای تقویت معده و کبد و باز کردن گرفتگیها و تحلیل گاز معده و نفخ استسقاء و یرقان نافع می باشد.     منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )