سپردار بنفش زيتون
Parlatoria oleae
(Hom.: Diaspididae)
اين حشره اگرچه براي اولين بار از روي درختان زيتون جمعآوري شده است ولي به عده زيادي از درختان ميوه دانهدار، هستهدار، گياهان زينتي و جنگلي حمله مينمايد. اين سپردار روي برگ، شاخه، تنه و ميوه زندگي ميكند و در محلي كه خرطوم خود را در بافت گياه فرو مينمايد، كلروفيل گياه ميزبان از بين رفته و به جاي آن لكه گرد و قرمز ارغواني رنگي به وجود ميآيد. در روي تنه و سرشاخه محل تجمع شپشكها، لكههاي قهوهاي رنگ مشاهده ميشود كه تصور ميرود يك نوع بيماري فيزيولوژيك باشد. اين وضعيت روي ميوههاي مختلف نيز مشاهده ميشود و اغلب ممكن است با علائم بيماريهاي گياهي خاص اشتباه شود. حمله و تغذيه اين شپشك باعث ضعف درختان ميوه و آماده شدن آنها براي حمله سوسكهاي پوستخوار و ساير آفات درجه دوم ميشود.
زيستشناسي و مشخصات
در نقاط معتدل سرد زمستان را به صورت پوره سن دو و در نواحي گرمتر به صورت حشرات كامل نابالغ در روي شاخهها و تنه درختان به سر ميبرد. حشرات ماده به رنگ بنفش تيره، فاقد بال، پا و شاخك ميباشند. بدن حشره را پولك خاكستري رنگي پوشانده است و جلد لاروي به رنگ قرمز در كنار سپر قرار دارد. حشرات ماده در اواخر فروردين ماه و اوايل ارديبهشت ماه شروع به تخمريزي ميكنند. دوره نشو و نماي جنيني حدود 20 روز ميباشد. پس از آن پورهايي به رنگ ارغواني روشن از تخم خارج ميشوند كه داراي شش پا و يك جفت شاخك مودار ميباشند. سطح بدن نيز از موهاي پراكنده پوشيده است. پورهها به آساني بوسيله باد منتقل ميشوند. دوره زندگي بسته به شرايط فصل در حود 30 تا 50 روز است و 2 تا 3 نسل در سال دارد.
کنترل:
كفشدوزكهاي شكارگر Col.: Coccinelidae
1- Chilocorus bipustulatus
2- Exochomus quadripustulatus
زنبورهاي پارازيتوئيد Hymenoptera: Aphelinidae
1- Fiscus testaceus
2- Aphytis proclia
3- Aphytis mytilaspidis
4- Aphytis chrysomphali var. mazandranica
5- Aphytis maculicornis
کنترل شیمیایی:
. مبارزه شيميايي بايد زماني باشد كه شپشك در مرحله Crawler باشد و 75% پورههاي از زير سپر خارج شده باشند.
1. آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2در هزار
2. اتیون EC47% و 1.5 درهزار
3. اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1در هزار
4. کلرپیریفوس(دورسبان) EC40.8% و 1.5- 1 درهزار
5. روغن امولسیون شونده O 80% و 0.5 درصد
مبارزه زمستانه: اين مبارزه اغلب در مورد گونههايي عمل ميشود كه حشره به صورت پوره و يا حشره كامل ميباشد. اين روش در مورد شپشكهاي زير خانواده Lecaninae كه داراي بدن بدون محافظ ميباشند خيلي مؤثر است (مانند شپشك سياه زيتون). سمپاشي زمستانه اواخر زمستان به صورت روغنپاشي (سموم روغني Volk) پس از سپري شدن اوج سرماي زمستان و قبل از بيداري درختان انجام ميشود (روغنهاي زمستانه داراي هيدروكربن اشباع كمتري هستند).
منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )