گیاهان دگر گشن
گیاهان دگر گشنتعدادی از گونه های گیاهی که دارای 50% یا بیشتر دگرگشنی می باشند عبارتند از :چاودار ، ذرت ،هویچ ، شاه دانه ، رازک ، پیاز،کدو ، خیار ، هندوانه ، یونجه ، شبدرقرمز، شبدر شیرین ، اسفناج ، آفتابگردان ، چغندر قند ،کلم پیچ و تعدادی از میوه ها مثل : آلو ، گلابی، گردو ، توت فرنگی ، بادام، سیب ، خرما ، انجیر و انگور.یکی از عواملی که سبب دگر گشنی می شود یک پایگی (Monoecy) میباشد.گیاهی را یک پایه می گویند که اندام های نر و ماده آن روی یک پایه ولی در گلهای متفاوت باشد مانند ذرت که کاکل آن ( Tassel) گامت های نر و خوشه های آن ( Ear) گامت ماده را بوجود می آورند.یک پایگی به تنهایی دگر گشنی را تضمین نمی کند . زیرا می توان با استفاده از تکنیک هایی مثل ایزو لاسیون و با دست کاری کردن گلها ذرت را به خود گشنی و خود تلقیحی وادار نمود اما با حجم عظیم دانه گرده در مزرعه ذرت و اختلاف زمان در رسیدن بساک ها در کاکل و رسیدن ریشکها در کلاله سبب بالا رفتن میزان دگرگشنی خواهد شد . رسیدن کلاله قبل از دانه گرده را (Protandry) و رسیدن دانه گرده قبل از کلاله را (Protogyny) می گویند.در بعضی از گونه ها رسیدن اندام نر و ماده تداخل می کند بخصوص در هرمافرودیت ها (یعنی اندام نر و ماده را هر دو در یک گل دارند ) که این حالت عامل تضمین کننده ای در تهیه بذر و تولید مثل به روش خودگشنی است . مهمترین مکانیسمی که سبب می شود دگرگشنی در گیاهان تضمین شود دو پایگی (Dioecy) است . در این مکانیسم اندامهای نر و ماده از هم جدا هستند و عمل لقاح با ترکیب گامتها از طریق دگرگشنی تأمین می شود.تعدادی از گیاهان دوپایه عبارتند از خرما ، اسفناج ، مارچوبه ، شاه دانه و رازک .