روشهاي معمول واكسيناسيون طيور
روشهاي معمول واكسيناسيون طيور       1- روش قطره چشمي   2- روش آشاميدني   3- روش اسپري يا روش آئروسل   4- روش تزريق زيرجلدي يا داخل عضلاني   5- تلقيح در نسوج بال   نكات ضروري در انجام واكسيناسيون   1- قبل از مصرف واكسن حتما" مي بايست از سلامت گله اطمينان حاصل نمود .   2- در روش آشاميدني لازم است آبخوريها را با آب فاقد مواد ضد عفوني كاملا" شسته وتميز نمود و تعداد آنها نيز كافي باشد.   3- جهت رقيق نمودن واكسن لازم است از آب مقطر، آب آشاميدني فاقد كلر و مواد ضد عفوني كنندة ديگر ، آب جوشيده سرد شده و يا سرم فيزيولوژي 5/8 درصد استفاده نمود و درجه حرارت آب مصرفي مي بايد حدود 23 درجه سانتي گراد در نظر گرفته شود.   4- قبل از محلول نمودن واكسن ، طيور را به مدت 4-2 ساعت ( بستگي به فصول سال ) تشنه نگه داريد.   5- آب محتوي واكسن مي بايد خنك بوده و در عرض دو ساعت توسط طيور آشاميده شود.   6- اضافه نمودن شير خشك ( بدون چربي) به نسبت 2 گرم در ليتر در آب مصرفي سبب حفظ وماندگاري ويروس واكسن مي گردد.   7- جهت واكسيناسيون به طريقه قطره چشمي و يا تزريقي نياز به افراد آموزش ديده و به تعداد كافي مي باشد.   8- جهت واكسيناسيون به طريقه آشاميدني تجويز واكسن در طول ساعات سردتر روز مي باست مورد نظر قرار گرفته شود.   9- واكسنهاي كشته ( inactivated vac) را قبل از مصرف و در خلال واكسيناسيون بخوبي تكان دهيد .   10- سر سوزن مورد استفاده بايد تميز وعاري از آلودگي باشد.   11- فلاكن محتوي واكسن را قبل از مصرف مدتي در درجه حرارت اتاق (c"20 وc"18 ) نگه داشته سپس اقدام به واكسيناسيون نماييد.   12- در روش اسپري مطمئن باشيد كه گله مورد نظر عاري از آلودگي مايكوپلاسمايي باشد.       1- روش قطره چشمي :Eye drop   روش فوق بايد عينا" بر طبق دستورالعمل مؤسسه سازنده واكسن صورت پذيرد. با توجه به دستورالعملها عموما" مقدار 1000 در واكسن را در 25 سانتي متر مكعب آب مقطر و يا سرم فيزيولوژي و يا آب جوشيده سرد شده حل نموده و براي1000 قطعه ( جوجه- نيمچه- پولت) به كار مي برند. در اين روش يك قطره از محلول محتوي واكسن توسط قطره چكان مخصوص در داخل چشم چكانده مي شود.واكسنهاي NDV- IBDV- IBV- ILTV را مي توان به روش فوق بكار برد.   2- روش آشاميدني : drinking water   روش فوق بايد عينا" بر طبق دستورالعمل مؤسسه سازنده واكسن صورت پذيرد. با توجه به دستورالعملها و اعمال كليه شرايطي كه بايد در اين طريقه مايه كوبي در نظر گرفت مي توان با استفاده از جدول شماره زير اقدام به رقيق نمودن واكسن نمود. از معايب اين روش دريافت واكسن به طور غير يكنواخت توسط طيور گله است به طوريكه تعدادي دز كمتري را دريافت نمايند در اين صورت عيار پادتن حاصله در اين روش (آشاميدني ) در گله غير يكنواخت و امكان آلوده شدن جوجه هايي كه داراي عيار پادتن پائين مي باشند به ويروس بيماريزا وجود خواهد داشت .واكسنهاي NDV- IBDV- AEV- ILTV را ميتوان به روش فوق به كار برد.       جدول پيشنهادي ميزان آب مورد نياز جهت رقيق كردن واكسن   سن طيور   10 هفتگي 5 تا 10 2 تا 4 هفته اول تعداد طيور روش تجويز   به بالا هفتگي هفتگي   ml25 ml25 ml25 ml 25 1000 قطره چكاندن در چشم   40 ليتر 20 ليتر 10 ليتر 5 ليتر 1000 آب آشاميدني   3- روش اسپري و يا روش آئروسل spray or aersol   با توجه به اهميت و تفاوت هايي كه دو روش اسپري و آئروسل با همديگر دارند يك دستورالعمل كلي در زمينه نحوه كاربرد واكسن نيوكاسل با روشهاي اسپري و آئروسل ضميمه اين قسمت ارائه مي گردد.با روش فوق مي توان واكسنهاي NDV- IBV- IBDV- ILTV را جهت پيشگيري از بيماريهاي مربوطه بكار گرفت.   4- روش تزريقي   اصولا" كليه واكسنهاي كشته ( inactivated) و تعداد محدودي از واكسنهاي زنده (live) را مي توان با روش تزريقي مورد استفاده قرار داد.از مزاياي اين روش ميتوان به موارد زير اشاره نمود:   - استفاده از حداكثر عيار ايمني به دست آمده و دوام عيار حاصله به مدت طولاني   - وارد نمودن مقداريك دز آنتي ژن مورد نظر به هر قطعه   - يك دست بودن عيار پادتن حاصله در اين روش   - كاهش استرس ناشي از مصرف مداوم واكسنهاي زنده   راههاي تزريق   معمولا" عضله سينه طيور ( pectoral muscle) و زير جلد ناحيه گردن توصيه مي گردد.   اخيرا" تزريق واكسن كشته در سطح بالايي ناحيه دم طيور ( ventral surface of tail) به كار برده شده و همچنين واكسن مارك (MD) در 18 روزگي دوران جنين ( در زمان انتقال تخم مرغهاي نطفه دار از دستگاه ستر به هچر) صورت پذيرفته و با موفقيت روبرو گشته است .   منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )