آناليز ژنتيکي و تعيين نقشه مولکولي QTL هاي مرتب با مقاومت به خشکي در ذرت:
آناليز ژنتيکي و تعيين نقشه مولکولي QTL هاي مرتب با مقاومت به خشکي در ذرت
امير حسين بيگي
دانش آموخته دکتري ژنتيک و اصلاح نباتات
انستيتو تحقيقات کشاورزي هند (پوسا) ـ دهلي
هدف از مطالعه فوق را مي توان در سه بخش خلاصه كرد:
الف) آناليز تنوع ژنتيکي در ژرم پلاسم ذرت براي مقاومت به خشکي و تشخيص لاين ها و هيبريد هاي مقاوم به خشکي.
ب) مطالعه پلي مورفيسم در لاين هاي مقاوم و حساس انتخابي.
ج) تعيين نقشه QTL هاي صفات مختلف مرتبط با خشکي.
آزمايش با استفاده از 76 اينبرد لاين مختلف در دو آزمايش جداگانه در سالهاي زراعي 2002-2001 و 2004-2003 در شهر حيدرآباد انجام گرفت و 15 صفت مختلف مرتبط با خشکي در شرايط استرس خشکي و نرمال اندازه گيري گرديد. مطالعه فوق نشان داد که بسياري از لاين هاي مکزيکي و هندي در زمان گلدهي شديدا تحت تاثير خشکي واقع مي شوند. در مجموع 3 لاين از کشور هند IPA29B، FSA17 و CM140 و 10 لاين از سيميت به شرايط خشکي در زمان گلدهي مقاومت بسيار بالايي را نشان دادند. مطالعه پلي مورفيسم با استفاده از 12 لاين مختلف با واکنشهاي متفاوت به خشکي انجام گرفت. از مجموع 110 مارکر SSR، 71 مارکر پلي مورفيسم نشان دادند. در تحقيق فوق مجموعا 331 الل SSR و به طور متوسط 69/4 الل در هر لوکوس مشخص گرديد. در آناليزهاي Clustering،Bootstrap و Principal component، تعداد 4 کلاستر عمده تشخيص داده شد که به طور وضوح لاينهاي مقاوم به خشکي تامين شده توسط سيميت از بقيه لاين ها متمايز بودند.
براي تعيين نقشه QTL هاي مرتبط با صفات متاثر از خشکي در ذرت از لاين هاي نوترکيب Recombinant Inbred Line (RIL) استفاده شد. جمعيت فوق شامل 210 RIL Families است که از تلاقي دو لاين مقاوم (Ac7643) و حساس (Ac7729) به خشکي توليد شده اند. 210 لاين نو ترکيب فوق در قالب طرح آلفا لاتيس و در دو شهر کريم نگر(2003-2002) و حيدرآباد(2004-2003) و در فصل زمستان (فصل خشک) کشت و بعد از استرس خشکي، 15 صفت مختلف مرتبط با خشکي يادداشت برداري شد. آناليز داده هاي فوق با استفاده از مدل Composite Interval Mapping منجر به تعيين 52QTL براي صفات مختلف در آزمايش کريم نگر (شامل 22 QTL در شرايط نرمال و 30 QTL در شرايط خشکي) و 14QTL در شرايط استرس خشکي در آزمايش حيدرآباد گرديد.
مقايسه نتايج حاصل از داده هاي حيدرآباد و کريم نگر وجود QTL هايي روي کروموزومهاي شماره 1، 2، 8 و 10 را مشخص نمود، که در شرايط استرس خشکي در هر دو ناحيه حيدرآباد و کريم نگر صفات بخصوصي را تحت تاثير قرار مي دهند. نتايج مشابه حاصل از مطالعه فوق با نتايج حاصل از مطالعات سيميت در مکزيک و کنيا روي لاين هاي نوترکيب يکسان QTL هاي عمومي را مکشوف مي سازد که ارزش بسيار بالايي در اصلاح ذرت براي مقاومت به خشکي توسط مارکرهاي مولکولي دارند. مطالعه فوق براي اولين بار در هند انجام مي گيرد و مي تواند نقش بسزايي در انتخاب، اصلاح و بهبود ذرت براي مقاومت به خشکي توسط مارکرهاي مولکولي و روش Marker Assisted Breeding به ارمغان آورد.
www.ake.blogfa.com www.ake.blogfa.com