بخش چهارم : عوامل کاهش حاصلخیزی :
چند ی از عوامل هستند که باعث کاهش حاصلخیزی خاک می شود و از جمله انها می توان به موارد زیر اشاره کرد :
1ـ شوری خاک
2ـ باران اسیدی : باران اسیدی چیست؟
یکی از آثار و نتایج آلودگی هوا باران اسیدی است. در دو دهه اخیر و در برخی نواحی صنعتی و بر اثر فعالیت‌های کارخانه‌ها میزان دی اکسید گوگرد و دی اکسید ازت در هوا افزایش یافته است. این دو ماده در اتمسفر با اکسیژن و بخار آب واکنش ایجاد میکند و به صورت اسید نیتریک و اسید سولفوریک در می آید. ا ین ذرات اسیدی مسافت‌هاک طولانی را بوسیله باد طی میکنند و به صورت باران اسیدی بر سطح زمین فرو می ریزند. چنین بارش‌هایی ممکن است به صورت برف یا باران یا مه نیز در بیاید.
پیامدهای باران اسیدی
• باران اسیدی باعث از بین رفتن بناها و آثار تاریخی بخصوص در ساختمان‌هایی که از سنگ مرمر یا اهکی ساخته شده.باشند می شود .
• باران اسیدی میزان حاصلخیزی خاک را کاهش می دهد و حتی ممکن است مواد سمی را وارد خاک ها کند .
• باران اسیدی موجب نابودی درختان و کاهش مقاومت آنها بخصوص در برابر سرما میشود.
3ـ فرسایش خاک : مهمترین اثر فرسایش کاهش حاصلخیزی خاک می باشد .( مثلا با فرسایش ، مواد آلی سطح خاک شسته شده و با از بین رفتن مواد آلی که باعث حاصلخیزی خاک می شدند خاک حاصلخیزی خود را از دست می دهد . )
توضیح : فرسایش و آب شویی
مادامی که عوامل فرساینده خاک از قبیل روانآب و باد کنترل نشوند ، انسان شاهد هدر روی عناصر غذایی از این طریق خواهد بود
حجم هدر روی عناصر غذایی از طریق آب شویی تحت کنترل اقلیم ، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک ، نوع محصول ، و نوع عنصر غذایی و غلظت آن در خاک است . اثرات متقابل این عوامل موجب می شود که تلفات عناصر غذایی از راه آب شویی دارای دامنه ای وسیع باشد . از آن جا که عناصر غذایی به وسیله آب از محدوده ریشه و نهایتا از چرخه خارج می شوند لذا نوع نزولات جوی و نحوه توزیع آنها بر میزان هدر روی عناصر غذایی از طریق آب شویی تاثیر می گذارد
یک روش کاستن از تلفات ناشی از آب شویی استفاده از کود هایی است که عناصر غذایی آنها به مرور در طی فصل رشد آزاد می شود . بارزترین نمونه این کود ها ، کود های دامی و کود سبز است که به موازات تجزیه در خاک عناصر آنها آزاد شده و در اختیار محصول قرار می گیرد . البته اگر مقدار ازت تولیدی توسط این کود ها بیش از حد نیاز محصول بعدی باشد ، مشکل آب شویی نیترات و خروج آن از محدوده ریشه وجود خواهد داشت .
منبع: مرکز مقالات کشاورزی