نام فارسی
: آزالیا ( آزاله ، خرزهره هندی )
نام
انگلیسی : Azalea
نام علمی :
Rhododendron hybrids
نام
خانواده : Ericaceae
آزالیا
دارای گل هایی با رنگ های بسیار متنوع است.
ارتفاع
آزالیا بین 0.5 تا 2.5 تر متغیر است.
آزالیاهای
فعلی از گونه های مختلفی از rhododendron مشتق شده اند
که در جهان از گیاهان بسیاری دورگیری گردیده اند.
این درختچه
های زینتی پر عمر ، از 3 تا 5 سال بعد از کشت به بلوغ می رسند ، ولی از سال اول
رشد خود گل می دهند.
گل های پرپر یا تمام پرپر آزالیا برای کاشت در
گلدان جالب اند.
گیاهان گلدار آزالیا را میتوان در دوره گلدهی به
طور موقت و به جهت زیباسازی قسمت های داخلی به درون ساختمان آورد ولی برای پرورش و
نگهداری دائم در درون ساختمان مناسب نیستند.
عموما و
غالبا آزالیا را همزمان با کاملیا می کارند زیرا همان خاک مورد علاقه کاملیا را می
پسند.
گروه های
دورگه :
1- مولیس :
خزان کننده اند و فقط برای اقلیم های سرد دنیا مناسب هستند. آنها تا ارتفاع 2 متر
رشد می کنند. گلهای آن به رنگ زرد درخشان روشن ، نارنجی ، قرمز ، کرم و عنابی روشن
دارند. بیشتر آنها قبل از اینکه برگ هایشان آشکار شود به گل می نشینند.
2- اندیکا
: همیشه سبزند و درنواحی گرم تا خنگ به گل می نشینند ، ولی برای مناطق گرمسیر خشک و لم
یزرع و اقلیم های خیلی سرد مناسب نیستند. گل های آنها به رنگ های صورتی ، میخکی ، ازغوانی
روشن ، جگری لاکی یا قرمز سیر ، سفید ، عنابی روشن و دورنگ های مرکب دیده می شوند.
گل های این گروه به صورت کم پر ، نیمه پرپر یا
کاملا پرپر می باشند. بعضی از گل های این گروه به شکل های
معمولی و ساده و بعضی هم به شکل فردار یا چین دار یا طوق دار هستند.
3- کوروم :
آزالیاهای گروه دورگه کوروم برگ ها و گل های کوچکتر از انواع
همیشه سبز دو گروه دیگر دارند و کمی بیشتر از آنها در مقابل سرما تحمل نشان می
دهند.رنگهای گلهای انواع این گروه ، مانند افراد گروه اندیکا است و ممکن است به
صورت کم پر و تودرتو یا گل در گل یعنی به صورت گلی در ظاهر درون گل دیگر مشاهد شوند.
گروه دورگه
کوروم تا حدودی به نواحی سرد تحمل نشان می دهد.
گروه دورگه
مولیس فقط در نواحی خنک تا سرد می رویند.
میزان نور
و دما :
حداکثر رشد
در فضای آزاد ترجیحا در جایی در پناه از بادهای شدید و آفتاب داغ بعدازظهر صورت می
گیرد.جاهای نیمه سایه و محلهای با آفتاب لکه لکه فوق العاده مناسب است ، اما اخیرا
نژاد خاصی به نام آزالیا " آزالیا آفتاب دوست" تولید کرده اند که به
تابش خورشید موقیت هایی با شرایط فضای آزاد تحمل نشان می دهد.
از میان
ارقام قدیمی ، پابلندها و کم پرها ، مثل Magnifica
, Splendens , Alba magna در صورت ضرورت
قادرند در قسمت های بیشتری از روز تابش آفتاب را تحمل کند ، اما در پی آن تعدادی
از گلهایش پژمرده می شوند و می ریزند.
آزالیاهای
بال قرمز معتدل با گلهای نیمه پرپر هستند که به تابش آفتاب تحمل نشان می دهد.
خاک :
همه
آزالیاها به خاک مشابه نیاز دارند. خاک مناسب آنها باید اسیدی باشد در غیر این
صورت درختچه ها رشد کافی نمی کنند و از کمبود آهن در رنج می افتد.
مالچ پاشی
و ایجاد پوشش در سطح خاک با لایه ایی ضخیم از مواد آلی مانند کود پوسیده حیوانی ، خاکبرگ و سر علفهای پوسیده ی
تابستان امری ضروری است.
تکثیر :
قلمه های
نیمه خشبی گرفته شده در اوایل تابستان و حتی اوایل پاییز بهترین طریقه برای تکثیر
است. تکثیر از طریق خوابانیدن نیز میسر است به شرط آنکه فقط ازدیاد یک یا دو بوته
مورد نظر باشد.
آبیاری :
در تمام
ماههای سال باید خوب آبیاری شود ولی هیچگاه نباید خیس نگاه داشته شود. در زمستان
هم ، اگر باران نبارد گاهگاهی آبیاری عمیق ضروری است.
کوددهی :
کود را ابتدا در اوایل بهار که رشد جدید بوته ها
آغاز می شود و مجددا در اواخر تابستان به خاک بدهید. دیرتر از این هیچگاه به
درختچه ها کود ندهید زیرا در آن صورت دوره رشد برگها با کوشش
های ناگهانی و نابهنگام گیاه بسیار کوتاه و ایجاد جوانه گل نیز زیادتر و ÷ر هزینه تر خواهد شد.
مشکلات :
1- بیماریهای قارچی بلایت گلبرگ یا سفیدک دروغی در گلبرگها :
در نواحی
مرطوب و پرباران شایع است. در این بیماری گلها حالت خمیری نرم
و شل یا سست به خود بگیرند و در وضع چسبنده در روی بوته ها باقی می ماند. سم مورد
استفاده تریادیمفون با چندین بار تکرار است.
2- سفیدک
گردی میلدیو ( Mildew ) :
در مناطق
مرطوب و بدون تهویه و سایه کامل بسیار شایع است . استفاده از سم تریادیمفون و
تغییر مکان گیاه در درمان این بیماری کاربرد دارد.
3- سنک
توری آزالیا :
به تما
سرشاخه ها در طول دوره بهار ، تابستان و پاییز خسارت می زند. خاله یا لکه های براق
سیاه یا قهوه ایی همان مدفوع و تزشح بدن حشرات است ، که در سطح زیرین برگ مشاهد می
شود. اگر شروع خسارت باشد میتوان با شستن زیر برگها زیر آنها را شست. برای مبارزه
باید از صابونهای حشره کش یا پیرتروم کمک گرفت و بوته ها را سمپاشی کرد.
4- گال
قارچی برگ :
برگها
متورم و کلفت و گوشت دار میشود و نواحی متورم به رنگ سبز رنگ پریده و رنگی بالاتر
از رنگ زرد و صورتی درمی آید. برای مبارزه باید بگهای آلوده را جدا کرد.
5- تریپس :
خسارتی
شبیه سنک نولید می کند. در هوای گرم وخشک شیوع این بیماری شدت می گیرد.
6- کنه
نباتی دو نقطه ( کنه عنکبوتی قرمز ) ( دارای دو خال نقطه ایی ) :
از شیره
گیاهی برگها تغذیه می کند. این کنه در هوای داغ و خشک به شدت افزایش میابد. جهت
مبارزه قبل از گلدهی با شستن برگها می توان قدری از جمعیت آن کاست
فصل گلدهی
:
گلهای نیمه
پرپر یا پرپر ، به صورت تک به تک و پراکنده یا لکه ایی ، در طول زمستان آشکار می
شوند اما انیوه گلهای گیاه عمدتا در بهار شکوفا می شود.
آزالیاهای
قدبلند با گل کم پر گلهای خود را در اوایل فصل بهار ظاه می
سازند. آزالیاهای گونه کوروم و هیبرید مولیس نیز در بهار به گل می نشینند.
هرس (
پیرایش ) :
قطع شاخه
های گلدار آزالیا به صورت شاخ بریده برای قراردادن در گلدان خونه به منزله هرس
بوته ها است و یک ضرورت است.
بوته های
آزالیا را در صورت نیاز بعد از اتمام دوره گلدهی میتوان بلافاصله هرس نمود.
بوته های
پیر با رشد زیاد را میتوان با بریدن شاخه های نسبتا سخت و چوبی شده ی آنها و حذف
تمام شاخه های باریک کم رشد و لاغر از وسط و مرکز بوته ، بازسازی و جوان نمود. اما
نباید آنها را طوری هرس شدید کرد که فقط یک ساقه چوبی شده بدون هیچ گونه برگی ، باقی بماند.
ساقه های خودسر و هرز را در هر موقع سال می توان
هرس کرد.
بعضی از
باغبان ها و گلکاران برای قطع ساقه و شاخه های آزالیاهای
گروه کوروم از قیچی باغبانی خاص یا قیچی سرزنی استفاده می کنند زیرا ساقه های این نوع آزالیا خیلی کوچک و با رشدی ترکه
مانند یا شاخه ایی هستند و این عمل برای ایجاد بوته های کروی بسیار ثمربخش خواهد
بود.
منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )